Pastoral lease
Pastoral lease (inaczej pastoral run) - forma dzierżawy funkcjonująca w Australii i Nowej Zelandii, polegająca na wydzierżawianiu prywatnym pasterzom obszarów będących własnością brytyjskiego monarchy w celu wypasania ustalonego wcześniej bydła na naturalnych użytkach zielonych.
Australia
[edytuj | edytuj kod]Prawo dotyczące pastoral lease istnieje zarówno na szczeblu Związku Australijskiego jak i w jurysdykcjach australijskich stanów. Nie gwarantuje ono dzierżawcom pełni praw związanych z posiadaniem gruntu: zazwyczaj istnieją z góry ustalone warunki, które określają czas użytkowania oraz dopuszczalne formy działalności. Według Austrade tego typu forma najmu obejmuje około 44% kontynentalnej Australii (tj. 3,380,000 km²), głównie regiony pustynne i półpustynne oraz sawannę. Zazwyczaj zgody wydawane są na wypas tradycyjnych rodzajów zwierząt gospodarskich, jednakże ostatnio można zaobserwować wykorzystywanie pastwisk do wypasu bardziej niekonwencjonalnych rodzajów żywego inwentarza (kangury, wielbłądy), a także do celów turystycznych oraz innych form aktywności. Zarządzaniem umowami najmu zajmują się głównie rządy stanowe oraz terytorialne[1].
Prawo federalne Związku Australijskiego umożliwiające rolnikom dzierżawienie ziemi królewskiej ma zastosowanie wyłącznie na obszarze Terytorium Północnego z uwagi na charakter tej jednostki[2].
Na terenie australijskich stanów pastoral lease jest pochodną systemu podziału ziemi stworzonego w połowie XIX wieku w celu uporządkowanego podziału i sprzedaży ziemi europejskim kolonistom. Prawo stanowe regulujące dzierżawę różni się pod względem dopuszczalnego zastosowania ziemi między stanami[potrzebny przypis].
Pastoral lease jest kompatybilne z prawem rdzennych mieszkańców do ich ziem. W związku z tym dzierżawca może zawrzeć stosowne porozumienie z lokalną populacją aborygeńską odnośnie użytkowania ich terytoriów[1].
Ustawodawstwo i zarządzanie
[edytuj | edytuj kod]Australijskie jurysdykcje posiadają stosowne prawa zarządzania ziemią, które wpływają na sposób administrowania dzierżawami typu pastoral leases[3]:
- Nowa Południowa Walia - Western Lands Act 1901[4]
- Terytorium Północne – Pastoral Land Act 1992 and Crown Lands Act 1992[5]
- Queensland – Land Act 1994
- Australia Południowa – Pastoral Land Management and Conservation Act 1989 and Crown Lands Act 1929[6]
- Australia Zachodnia – Land Administration Act 1997
Stanowe źródła informacji na temat obszarów przeznaczonych pod pastoral lease
[edytuj | edytuj kod]- Terytorium Północne - Atlas of Queensland and Northern Territory pastoral stations etc[7].
- Queensland - Index of pastoral leases[8].
- Australia Południowa - In the interest of the country : a history of the Pastoral Board of South Australia, 1893–1993[9].
- Australia Zachodnia - Streetsmart Travellers Atlas of Western Australia[10].
Nowa Zelandia
[edytuj | edytuj kod]Przepisy nowozelandzkie dotyczące pastoral leases zawarte są w „Crown Pastoral Land Act 1998” oraz w „Land Act 1948”. Zgodnie z nimi dzierżawca:[11]
- ma wyłączne prawo do pastwiska
- ma bezterminowe prawo do odnowienia dzierżawy na następne 33 lata
- nie ma prawa do samego gruntu
- nie ma prawa do nabycia terenu na stałe
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Pastoral leases, Austrade, 26 lutego 2016 [dostęp 2020-07-21] .
- ↑ Land & Sea Rights: Community Living Areas: History, Casuarina, Terytorium Północne, Australia: Northern Land Council [dostęp 2005-10-16] [zarchiwizowane z adresu 2005-12-15] .
- ↑ Pastoral leases and non-pastoral land use Commission research paper, Productivity Commission, 2002, ISBN 978-1-74037-082-0 .
- ↑ Edward Weir Brierly , Thomas William Irish , The Crown Lands Acts of New South Wales : containing the Crown Lands Consolidation Act and the Western Lands Acts with notes, table of cases, regulations, appendices and indexes, wyd. 3rd, Law Book Co, 1914 [dostęp 2014-09-06] .
- ↑ Department of Natural Resources, Environment and The Arts, wyd. webarchive.nla.gov.au [zarchiwizowane z adresu 2008-07-22] .
- ↑ Frederick James Vickery , The Administration, management and tenure of South Australia's pastoral lands : a report, wyd. South Australia. Department of Lands, 1981 [dostęp 2014-09-06] .
- ↑ Terrence Alick Mapping Services , Rosemary Alick , Terrence J. Alick , Atlas of Queensland and Northern Territory pastoral stations etc, wyd. Queensland. Department of Natural Resources, Prepared and published by Terrence and Rosemary Alick, 2010, ISBN 978-0-9756998-2-9 .
- ↑ Queensland. Land Administration Commission , Index of pastoral leases, Brisbane, 1989 [dostęp 2014-09-06] .
- ↑ P.F. Donovan , In the interest of the country : a history of the Pastoral Board of South Australia, 1893–1993, Pastoral Management Branch of the South Australian Department of Environment and Natural Resources, 1995, ISBN 978-0-646-26803-3 .
- ↑ Streetsmart Travellers Atlas of Western Australia, wyd. 9, Department of Land Information and West Australian Newspapers, 2006, ISBN 1-921048-13-1 .
- ↑ Guide for pastoral leaseholders, Land Information New Zealand, listopad 2010 [dostęp 2011-02-19] [zarchiwizowane z adresu 2011-07-24] .