Przejdź do zawartości

Wiwerowate

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wiwerowate
Viverridae[1]
J.E. Gray, 1821[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodziny – binturong orientalny (Arctictis binturong)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

drapieżne

Podrząd

kotokształtne

Infrarząd

Viverroidea

Rodzina

wiwerowate

Typ nomenklatoryczny

Viverra Linnaeus, 1758

Synonimy
  • Aeluropoda J.E. Gray, 1864[3]
  • Semigenettae Helbing, 1928
Podrodziny

4 podrodziny + 9 wymarłych rodzajów o statusie incertae sedis – zobacz opis w tekście

Wiwerowate[4], łaszowate[5], łasze[6] (Viverridae) – rodzina ssaków z podrzędu kotokształtnych (Feliformia) w obrębie rzędu drapieżnych (Carnivora), występująca głównie w leśnych ekosystemach południowej i południowo-wschodniej Azji, w Afryce i w południowo-zachodniej Europie, głównie poprzez lasy tropikalne, aż do RPA[7][8][9]. Żeneta serwalowata (Genetta servalina) zamieszkuje wyspę Zanzibar. Spokrewnione z łaszowatymi gatunki z rodziny Eupleridae występują na Madagaskarze, a Nandiniidae w Afryce. Łaszowate są blisko spokrewnione z hienowatymi (Hyaenidae), mangustowatymi (Herpestidae) i kotowatymi (Felidae).

Wiwerowate charakteryzują się wydłużonym ciałem z relatywnie krótkimi kończynami. Cechą wyróżniającą od innych Carnivora jest proporcja pomiędzy kośćmi puszki bębenkowej – tympanicum jest wyraźnie mniejsza od entotympanicum[10]. Osiągają długość od 33 cm do 1 m przy wadze od 650 g do 25 kg. Prowadzą głównie nocny tryb życia. Ich pożywienie stanowią drobne zwierzęta, niekiedy jaja i rośliny.

W Polsce zwierzęta z tej rodziny nie występują w stanie dzikim.

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Klasyfikacja Viverridae zmieniała się wielokrotnie. Gatunki, rodzaje i podrodziny zaliczane do Viverridae były klasyfikowane i dyskutowane przez różnych autorów bez ogólnej akceptacji. Rodzina jest uważana za jedną z najbardziej problematycznych rodzin wśród ssaków drapieżnych (Carnivora). Na podstawie badań genetycznych przyjmuje się obecnie podział na podrodziny[11][7][4]:

Do rodziny Viverridae należy również kilka wymarłych rodzajów nie zgrupowanych w żadnej z podrodzin[12]:

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Viverridae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. J.E. Gray. On the Natural Arrangment of Vertebrose Animals. „The London Medical Repository”. 15, s. 301, 1821. (ang.). 
  3. J.E. Gray. A revision of the genera and species of Viverrine animals (Viverridae) founded on the collection in the British Museum. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1864, s. 507, 1864. (ang.). 
  4. a b W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 139–142. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  5. Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 148. ISBN 83-01-14344-4.
  6. K. Kowalski (red.), A. Krzanowski, H. Kubiak, B. Rzebik-Kowalska & L. Sych: Ssaki. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 177, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0637-8.
  7. a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 408–. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
  8. A.P. Jennings & G. Veron: Family Viverridae (Civets, Genets and Oyans). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 174–232. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).
  9. D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Family Viverridae. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-03-12].
  10. Zobacz ilustrację na stronie Animal Diversity Web
  11. N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-12-14]. (ang.).
  12. J.S. Zijlstra, Viverridae Gray, 1821, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-05-05] (ang.).
  13. R. Lydekker. Siwalik and Narbada Carnivora. „Memoirs of the Geological Survey of India, Palaeontologia Indica”. Ser. X. 2 (6), s. 316, 1884. (ang.). 
  14. Morales i Pickford 2021 ↓, s. 162.
  15. Morales i Pickford 2021 ↓, s. 169.
  16. R. Owen. On the extinct Fossil Viverrine Fox of Œningen, showing its specific characters and affinities to the Family Viverridæ. „The Quarterly journal of the Geological Society of London”. 3 (9), s. 55, 1847. (ang.). 
  17. G. de Beaumont. Observations sur les Herpestinae (Viverridae, Carnivora) de l’Oligocène supérieur avec quelques remarques sur des Hyaenidae du Néogène. „Archives des sciences”. 20 (1), s. 81, 1967. (fr.). 
  18. R. Dehghani & L. Werdelin. A new small carnivoran from the Middle Miocene of Fort Ternan, Kenya. „Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie. Abhandlungen”. 248 (2), s. 233–244, 2008. DOI: 10.1127/0077-7749/2008/0248-0233. (ang.). 
  19. N. Schmidt-Kittler. The Carnivora (Fissipeda) from the lower Miocene of East Africa. „Palaeontographica”. Abteilung A. Paläozoologie, Stratigraphie. 197 (1–3), s. 97, 1987. (ang.). 
  20. S. Peigné, L. de Bonis, H.T. Mackaye, A. Likius, P. Vignaud & M. Brunet. Late Miocene Carnivora from Chad: Herpestidae, Viverridae and small-sized Felidae. „Comptes Rendus Palevol”. 7 (8), s. 500, 2008. DOI: 10.1016/j.crpv.2008.10.002. (ang.). 
  21. H. Helbing. Une genette miocène trouvée dans les argiles de Captieux (Gironde). „Verhandlungen der Naturforschenden Gesellschaft in Basel”. 38, s. 305, 1927. (fr.). 

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]