İçeriğe atla

Fenikece

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Fenike alfabesi

Fenike dili veya Fenikece, Fenikeliler tarafından kullanılmış tarihî bir Kuzeybatı Sami dili. Dil, Antik Mısırca Pūt; İbranice, Aramice ve Fenike dilinde Kenan Ülkesi; Yunanca ve Latince'de Fenike denen bir kıyı bölgesinde konuşulmuştur. Bu bölge, günümüzde Lübnan, Suriye kıyıları ve kuzey İsrail'i kapsar. Kuzeybatı Sami dilleri içerisinde bir Kenan dili olan Fenikece, kökensel açıdan İbranice ve Ugaritçe ile yakından ilişkilidir.[1] Dilin Kartacalılar tarafından kullanılmış değişkesine Pönce denilmektedir.

Fenike alfabesi

[değiştir | kaynağı değiştir]
Akdeniz Havzasındaki en önemli Fenike ticaret yolları ve şehirleri

Fenike alfabesi sadece sessiz harflerden oluşur ve sağdan sola yazılmıştır. İlk Kenan bölgesinde kullanılmış, sonrasında ise Geç Hititlerce kullanılmıştır. Fenike yazısı ilk alfabe örneklerinden bir olup kökeni Mısır hiyerogliflerine dayanmaktadır.[2] Alfabeden türetilmiş yazı sistemlerini Sâmîrî alfabesi, Arami alfabesi, Eski Yunan alfabeleri ve Anadolu alfabeleri (Karya, Frig vb.) oluşturmaktadır.[3] Latin, Ermeni, Gürcü, Arap, Uygur ve Moğol alfabeleri gibi pek çok yazının kökeni Fenike yazısı kökenli Arami veya Yunan alfabesine dayanır. Çeşitli Hint alfabelerinin kökenini oluşturan Brahmi alfabesinin kökeninin de Arami alfabesine ve dolayısıyla Fenike alfabesine dayandığı düşünülmektedir.[4]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Glottolog 4.3 - Phoenician". glottolog.org. 29 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020. 
  2. ^ Michael C. Howard (2012). Transnationalism in Ancient and Medieval Societies. P. 23. 23 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  3. ^ Humphrey, John William (2006). Ancient technology. Greenwood guides to historic events of the ancient world (illustrated bas.). Greenwood Publishing Group. s. 219. ISBN 9780313327636. 7 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2009. 
  4. ^ Daniélou, Alain (2003). A Brief History of India (İngilizce). Simon and Schuster. ss. 52-53. ISBN 9781594777943. 20 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020.