Kontent qismiga oʻtish

Olyka

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Olika ( ukraincha: Оли́ка , polyakcha: Ołyka , idishcha: אליק Olik) — Ukrainaning Volin viloyati, Lutsk tumanidagi shahar tipidagi aholi punkti. Lutskdan sharqda, Putilivka daryosida joylashgan. Aholisi 2022yilga qadar 3,032 kishidan iborat.

Olyka, Napoleon Ordaning akvarel (1874)
Olika ko'chasi (1912-1914)

Olika qishlogʻida oʻrta asrlarda Kiev Rusiga qarashli qishloqlardan biri sifatida tashkil etilgan.[1] Birinchi marta 1149-yilda Hypatian Chronicleʼda eslatib oʻtilgan.[1][2] 14-asrda Litva Buyuk Gertsogligi tomonidan bosib olingan.[2]

Litva Buyuk Gertsogligi davrida qishloq tez oʻsib bordi va mahalliy magnatlarning markaziga aylandi, dastlab Kiška oilasi va 1533-yildan keyin Radzivillar .[2] 1548-yilda Mikolay Radzivil Olika gersogi boʻldi.[3] 1569-yilda Olika Lublin ittifoqidan keyin Polsha tarkibiga kirdi.

16-asrning ikkinchi yarmida protestant islohoti davrida shahar Polsha-Litva Hamdoʻstligidagi kalvinizmning eng muhim markazlaridan biriga aylandi. Uning oʻsishi 1648-yildagi Chmielnicky qoʻzgʻoloni bilan toʻxtatildi, bu davrda shahar kazaklar tomonidan bosib olindi, talon-toroj qilindi va yoqib yuborildi.[1][2] Biroq, u tez orada qayta qurildi va 1654-yilda shahar huquqini oldi. Nufuzli Radzivillar oilasining filiallaridan birining asosiy oʻrni sifatida Olyka butun Voliniyaning eng muhim siyosiy va savdo markazlaridan biriga aylandi.[4][5]

Polshaning uchinchi boʻlinishida 1795-yil Rossiya imperiyasiga qoʻshib olindi va Volin gubernatorligi tarkibiga kirdi. 19-asrda u yogʻoch va don savdosi markazi sifatida rol oʻynashda davom etdi. 1915-1916 yillardagi Birinchi jahon urushi paytida bu hudud Rossiya va Avstriya-Vengriya kuchlari oʻrtasida shiddatli janglarga sahna boʻlgan.[6] Polsha-bolsheviklar urushidan soʻng, shahar Volin Voyevodaligining bir qismi sifatida Polshaga qayta tiklandi va mahalliy saroy taʼmirlandi.

1939-yilgi Polsha mudofaa urushi va fashist-sovet ittifoqidan soʻng, shahar Sovet Ittifoqi qoʻshinlari tomonidan bosib olingan. Barbarossa operatsiyasidan soʻng, Germaniya Sovet Ittifoqiga hujum qilganda, nemis ishgʻoli boshlandi va 1944-yilgacha davom etdi. Olika Ukraina millatchilari tashkiloti (OUN) kuchlari tomonidan hujumga uchradi va chuqur zarar koʻrdi.[7]

Ikkinchi jahon urushidan keyin hudud Sovet Ittifoqi tomonidan qoʻshib olindi va Ukraina SSR tarkibiga kiritildi. 1991-yildan mustaqil Ukrainaning bir qismi.

Fayl:Olyka.jpg
Olykadagi Muqaddas Uch Birlikning barokko katolik kollegial cherkovi
  1. 1,0 1,1 1,2 Kravtsov, Sergey R. „A Synagogue in Olyka: Architecture and Legends“, . Jewish Cultural Studies, vol. 1, Jewishness: Expression, Identity, and Representation Bronner: . Oxford: Littman Library of Jewish Civilization, 2008 — 58–84-bet. 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 „Olyka“. Internet Encyclopedia of Ukraine. Qaraldi: 2017-yil 26-iyul.
  3. Narbutas. „Mikołaj Radziwiłł the Black“. Lithuanian Publishers Association. 2018-yil 10-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 26-iyul.
  4. Stecki, Tadeusz J. „Radziwiłłowska Ołyka“, . Przegląd Powszechny, vol. 9, Kraków, 1887.  (Wayback Machine saytida 2017-08-02 sanasida arxivlangan)
  5. Słownik geograficzny Królewstwa Polskiego i innych krajów słowiańskich [Geographical dictionary of Polish Kingdom and other Slavic countries, vol. 7] Clebowski: , Warsaw, 1888 — 527–28-bet. 
  6. The New York Times Index, Volume 4, Issue 2, New York, 1916 — 112-bet. 
  7. „Olyka“. Yad Vashem. Qaraldi: 2017-yil 25-iyul.