Jump to content

Isla de la Juventud

Tikang ha Wikipedia
Mapa han Cuba nga nagpapakita kon hain nahamutang an Isla de la Juventud

An Isla de la Juventud[1] (nga ha literal nga Winaray Isla o Purô han Kabatan-on o Isla/Purô han Pagkabata) amo an ikaduha nga gidako-i nga Cubano nga isla ngan an ika-unom nga gidako-i nga isla ha Caribe. An isla mayda kahaluag nga 3056 nga km² (1180 nga kwadrado nga milyas) ngan ini 100 nga km ha salatan tikang han isla han Cuba, tabok han Golfo han Batabanó. An isla usa nga Ispisyal nga Munisipalidad ngan diri kabahin hin bisan ano nga lalawigan. An Isla de la Juventud gindudumara hin direkta han sentral nga gobyerno han Cuba.

An Isla de la Juventud amo an gidako-i han 350 nga mga isla ha Kapuropod-an han Canarreos (Archipiélago de los Canarreos), ngan mayda ini populasyon nga mga 100,000. An kapital ngan gidako-i nga syudad han isla amo an Nueva Gerona ha amihanan, ngan an ikaduha nga gidako-i ngan gima-iha-i nga syudad amo an Santa Fe ha súlod o iraya.

Isla de Pinos an ngaran han puro hangtod han pagbalyo-a han ngaran hini ngadto han yana nga ngaran dida han 1978.

Ini nga isla nabilngan ngan ginngaranan nga La Evangelista ni Cristóbal Colón dida han 13 han Hunyo han 1494 han iya ikaduha nga biyahe ha bag-o nga kalibutan. Ha mga naglabay nga tuig ginngaranan an isla hin damo nga dirudilain nga mga ngaran sugad han Isla de las cotorras, Colonia Reina Amalia, Isla de los Piratas, ngan Isla del Tesoro; kilalado liwat ini ha mga syahan nga mga nangukoy dinhe ha mga ngaran sugad han Siguanea, Camarcó ngan Guanaja. Han siglo XIX an mga Espanyol nag desidir hin pagkolonisar hini ngan gintukod an kapital [[Nueva Gerona] dida han 17 han Disyembre han 1830. Ha hini liwat nga panahon gintawag an isla nga Isla de los Deportados ngan ha urhe nga panahon Isla de Pinos. Ini nga kataposa nga ngaran amo an tawag han isla tubtob han 1978, nga diin ini ginngaranan nga Isla de la Juventud, tungod han mga yukot nga mga batan-on tikang ha dirudilaing nga mga dapit han kalibutan ngan mga dirudilain nga mga probinsya han Cuba nga nag-aram hin praktiko ha ira mga pag-aram ngan nagtatrabaho ha mga plantasyones hin cítrico.

Ha pagtikang han siglo XX an Isla de Pinos amo an nagin kabutngaan hin pagkadebate han Estados Unidos, tubtob han 1907 nga diin an Estados Unidos ginkilala an soberaniya han Cuba hini nga isla pinaagi han Tratado Hay-Quesada, nga ginratipika dida han 1925.

Presidio Modelo

Katapos han pag-atake han Cuartel Moncada, dida han 1953, hi Fidel Castro ngan pira nga mga nagtambong hini nga ginbuhat ginpanmilanggo dida han Presidio Modelo, tubtob han Mayo han 1955, nga diin ginpagawas hira tungod hin amnisitiya heneral.

Ha yana, an Isla de la Juventud usa nga ispisyal nga munisipyo, nga mayda populasyon nga 87.000 nga mga nangungukoy. An pan-ekonomiya nga buruhaton nahabatik dida ha agrikultura, labi na dida ha mga cítrico; ha pagkuha hin mármol; an panagat; ngan an cerámica nga artistika an paggamit.


Mga reperensya

[igliwat | Igliwat an wikitext]
  1. Directorate of Intelligence (16 Agosto 2007). "The World Factbook - Cuba". Ginhipos tikang han orihinal han 10 Pebrero 2016. Ginkuhà 3 Septyembre 2007.