Przejdź do zawartości

Jęczmień dwurzędowy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jęczmień dwurzędowy
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

wiechlinowate

Rodzaj

jęczmień

Gatunek

jęczmień dwurzędowy

Nazwa systematyczna
Hordeum distichon L.
Sp. Pl. 85 1753[3]

Jęczmień dwurzędowy (Hordeum distichon L.) – gatunek rośliny z rodziny wiechlinowatych. Pospolicie uprawiany w Europie, Azji, w Afryce Północnej, w północnej części USA, w Argentynie. W Polsce gatunek częsty w uprawie.

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Jęczmień dwurzędowy

Roślina jednoroczna dorastająca do wysokości 1 metra. Kłos dwurzędowy, o długości 7–15 cm. Kłoski boczne są męskie, lub bezpłciowe i zazwyczaj zmarniałe i bezostne, płodny jest tylko kłosek środkowy. Jego ość ma długość do 15 cm. Osadka kłosa nie kruszy się, podczas dojrzewania odpadają z niej kłoski. Plewy o tej samej długości co plewki dolne, lub nieco krótsze. W Polsce kwitnie w czerwcu i lipcu[4].

Zastosowanie

[edytuj | edytuj kod]

Udział w kulturze

[edytuj | edytuj kod]

W Biblii słowo jęczmień wymienione jest ponad 30 razy, a razem z pszenicą 13 razy. Był wówczas ważnym źródłem pokarmu. Z Apokalipsy św. Jana (6,6) znamy nawet jego cenę: „kwarta pszenicy za denara i trzy kwarty jęczmienia za denara”. W Izraelu rolnicy mieli obowiązek przynoszenia dojrzałego snopa jęczmienia w drugim dniu po święcie Paschy. W tych rejonach, gdzie jęczmień dojrzewa później, wymagało to od rolnika specjalnych wysiłków: musiał pod uprawę jęczmienia wybrać pole żyzne i dobrze nasłonecznione, zaś tam, gdzie dojrzewa wcześniej musiał chronić go przed osypywaniem się ziarna. Zbiór jęczmienia był tak ważny, że dokonywano go nawet w szabat, mimo że w dniu tym obowiązywał zakaz wykonywania jakiejkolwiek pracy. Zbioru dokonywano przed nocą i rankiem niesiono do świątyni. Przed ofiarowaniem jęczmienia nie wolno było spożywać ziarna pochodzącego z tegorocznych zbiorów[5].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-31] (ang.).
  3. The Plant List. [dostęp 2014-12-15].
  4. Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
  5. a b Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.
  6. Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Państwowe Wyd. Robotnicze i Leśne. ISBN 83-09-00256-4.