Przejdź do zawartości

Wojciech Sady

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wojciech Henryk Sady
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

19 czerwca 1952
Lublin

Profesor nauk humanistycznych
Specjalność: filozofia idei, filozofia nauki
Alma Mater

Uniwersytet Warszawski
fizyka (1977)

Doktorat

1980 – filozofia
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Habilitacja

1993 – filozofia
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Profesura

6 kwietnia 2001

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi

Wojciech Henryk Sady (ur. 19 czerwca 1952 w Lublinie)[1] – polski filozof nauki, historyk idei, profesor nauk humanistycznych[2].

Biogram

[edytuj | edytuj kod]

Absolwent II Liceum Ogólnokształcącego im. Hetmana Jana Zamoyskiego w Lublinie (1971). Od 1971 do 1977 na Uniwersytecie Warszawskim studiował fizykę, ale pochłonęły go poszukiwania religijne (wielki wpływ wywarło na niego nauczanie Jiddu Krishnamurtiego), a później dociekania filozoficzne (najbliższe mu były obie filozofie Ludwiga Wittgensteina, a także uhistoryczniona filozofia nauki Thomasa Kuhna). Pod koniec studiów związał się z Klubem Otryckim, budującym i prowadzącym w Bieszczadach Chatę Socjologa[3]. Po studiach przez trzy lata pracował w szkołach średnich w Poznaniu. W 1980 obronił napisaną pod kierunkiem Jana Sucha pracę doktorską Kontekst odkrycia naukowego, jej główne idee zawarł w dwóch artykułach ogłoszonych w „Studiach Filozoficznych”. W latach 1980–1982 wykładał filozofię w Wyższej Szkole Inżynierskiej w Koszalinie, po czym został pracownikiem technicznym w Instytucie Filozofii UAM.

Wraz z kolegami z Kolegium Otryckiego od 1982 do 1990 r. redagował filozoficzno-socjologiczny dwumiesięcznik „Colloquia Communia”. Przez cztery lata nauczał filozofii w Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu, a następnie na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Od marca 1991 do czerwca 1992 pracował na Wydziale Chemii University of Alabama. Wkrótce odbył na Wydziale Nauk Społecznych UAM kolokwium habilitacyjne, którego podstawę stanowiła rozprawa Racjonalna rekonstrukcja odkryć naukowych. W latach 1993–2004 nauczał filozofii w Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu, zaś na pierwszym etacie od 1995 do 2004 pracował w nowo powołanym Instytucie Filozofii Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. Tadeusza Kotarbińskiego w Zielonej Górze, przekształconej w 2001 po fuzji z Politechniką Zielonogórską, w Uniwersytet Zielonogórski. W 2001 otrzymał tytuł profesora nauk humanistycznych. W latach 2004–2011 wykładał w Instytucie Filozofii UMCS. Od 2011 do 2021 był profesorem zwyczajnym w Instytucie Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie[1]. Od października 2021 pracuje w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Śląskiego.

Przetłumaczył m.in. książki Bertranda Russella, Ludwiga Wittgensteina, Imre Lakatosa, Michaela Dummetta i Jiddu Krishnamurtiego.

Jest autorem serii książek o wspólnym tytule Dzieje religii, filozofii i nauki[4]. W latach 2012–2014 kierował pracami nad Polskim Indeksem Filozoficznym[5]. Zainspirowany teorią kolektywów myślowych i stylów myślowych Luwika Flecka stara się ją propagować i stosuje we własnych badaniach nad historią nauki i religii.

Prowadzi witrynę internetową dzieje.us.edu.pl, a od 2021 roku na swoim kanale na youtube @wojciechsady480 zamieszcza cykle wykładów o historii nauk przyrodniczych, naukowym obrazie świata i historii religii objawionych.

W 2014 został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi[6].

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

Syn Marianny (1930–2005) i Henryka (1927–2014). Ojciec Lecha (ur. 1984) oraz Rebeki (ur. 2005).

Książki i ważniejsze artykuły

[edytuj | edytuj kod]
  • Procedury badawcze w naukach empirycznych. „Studia Filozoficzne” nr 5, 117–131, 1980.
  • O mechanizmie rewolucji naukowych. „Studia Filozoficzne” nr 4, 3–16, 1981.
  • Co to znaczy, że coś istnieje? „Studia Filozoficzne” nr 11–12, 3–20, 1982.
  • Racjonalna rekonstrukcja odkryć naukowych. Wyd. UMCS, 1990.
  • Wittgenstein: życie i dzieło. Daimonion, 1995.
  • Dzieje religii, filozofii i nauki: od Talesa z Miletu do Mahometa. Wyd. Marek Derewiecki, 2010.
  • "Ludwik Fleck", The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Winter 2021 Edition), Edward N. Zalta (ed.), URL = <https://plato.stanford.edu/archives/win2021/entries/fleck/>.
  • z: Katarzyna Gurczyńska-Sady. Wielcy filozofowie współczesności. Wyd. Marek Derewiecki, 2012.
  • Dzieje religii, filozofii i nauki: od Pico della Mirandoli do Miguela Serveta. Wyd. Marek Derewiecki, 2013.
  • Spór o racjonalność naukową: od Poincarego do Laudana. Wyd. 2. Wyd. UMK, 2013.
  • Dzieje religii, filozofii i nauki: od Eriugeny do Mikołaja z Kuzy. Wyd. Marek Derewiecki, 2014.
  • Struktura rewolucji relatywistycznej i kwantowej w fizyce, Wyd. Universitas, 2020.
  • z: Katarzyna Gurczyńska-Sady. Antropocen: szanse i zagrożenia, Wyd. Nauk. PWN 2022.
  • Dzieje religii, filozofii i nauki, t. 4. Od soboru trydenckiego do Kartezjusza. Wyd. Marek Derewiecki, 2023.

Serie wykładów dostępne na platformie Youtube

[edytuj | edytuj kod]

Na kanale Wojciecha Sadego na platformie Youtube dostępne są następujące serie wykładów[7].:

  • Historia nauk przyrodniczych dla humanistów
  • Naukowy obraz świata u zarania III tysiąclecia
  • dzieje religii objawionych
  • Ludwig Wittgenstein: życie i filozofia
  • wielcy filozofowie starożytnej Grecji

Oprócz prowadzenia swojego kanału, Wojciech Sady współpracował także z innymi podmiotami internetowymi. Między innymi prowadził wykład dotyczący filozofii nauki dla Copernicus College oraz udzielał wywiadów Radiu Naukowemu prowadzonemu przez Karolinę Głowacką.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Wojciech Sady. Uniwersytet Pedagogiczny. [dostęp 2017-04-23].
  2. Prof. dr hab. Wojciech Sady. Katedra Epistemologii i Teorii Nauki. [dostęp 2017-04-23].
  3. Wojciech Sady: Mój Klub Otrycki. Stowarzyszenie Klub Otrycki, 2003-01-22. [dostęp 2017-04-23].
  4. Dzieje religii, filozofii i nauki. up.krakow.pl. [dostęp 2017-04-23].
  5. Polski Indeks Filozoficzny. up.krakow.pl. [dostęp 2017-04-23].
  6. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 15 września 2014 r. o nadaniu odznaczeń (M.P. z 2014 r. poz. 1093).
  7. Lista dostępnych wykładów. up.krakow.pl. [dostęp 2024-06-08].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]