İttirium

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
39 stronsiumittiriumsirkonium
Sc

Y

Lu
Ümumi
Ad, İşarə, Nömrə ittirium, Y, 39
Qrup, Dövr, Blok 3, 5, d
Xarici görünüşü
Atom kütləsi 88.90585 q/mol
Elektron formulu [Kr] 4d1 5s2
Fiziki xassələr
Halı
Sıxlığı (0 °C, 101.325 kPa)
q/L
Ərimə temperaturu 1526 °C
(1799 K, 2779 °F)
Qaynama temperaturu 3336 °C
(3609 K, 6037 °F)
Elektromənfiliyi
Oksidləşmə dərəcəsi
Spektr =
İonlaşma enerjisi kCmol-1


İttirium (Y) – D. İ. Mendeleyevin elementlərin dövri sistemində 39-cu element. Xrom, molibdən, sirkoniumtitan kimi elementlərdən ölçünün kiçildilməsində; alüminiummaqnezium tərkibinin dayanıqlılıqlarının artırılmasında, vanadium və bənzəri metal oksidləşmənin qarşısının alınmasında, edilən polimerlerinin yaradıldığı reaksiyaların katalizlənməsində, şüşəkeramika istehsalında, atəşə dayanıqlı kərpic istehsalında, kamera lupalarındalazer sistemlərində istifadə edilir. Evropium elementi ilə birləşdirilmiş halı, rəngli televiziyalarda qırmızı rəngin əldə edilməsində istifadə edilir. Ən əhəmiyyətli birləşmələrindən biri olan itrium oksid, son dərəcə təsirli mikrodalğa filtrləri olan itrium-dəmir tərkibli lal daşlarının yaradılmasında istifadə edilir. İtrium tərkibli lal daşları, qəribə maqnetik xüsusiyyətlər göstərirlər. İtrium-alüminium daşı da, süni almaz olaraq da dəyər görür.