Tetraqrammaton

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Meşa stelasında İsrail tanrısı Yehova haqqında məlum olan ən qədim istinad (e.ə. 840) var.[1]

Tetraqrammaton və ya tetraqramma (yun. τετραγράμματον, от τετρα — «четыре» и γράμμα — «буква») yəhudi dini və kabbalistik ənənələrində digər tanrı titullarından fərqli olaraq, tanrının öz adı sayılan dörd hərfdən ibarət söz. Tetraqrammaton aşağıdakı dörd hərflə yazılır: Şablon:Dil-he2 (yud), Şablon:Dil-he2 (hey), Şablon:Dil-he2 (vav), Şablon:Dil-he2 (hey), nəticədə ‎Şablon:Dil-he2‎ sözünü əmələ gətirir.[2] Latın hərfləri ilə tetraqram "YHVH" kimi transkripsiya edilir.

Bu adın "olmaq", "mövcud olmaq" və ya "olmağa səbəb olmaq" mənasını verən feldən yarandığına inanılır.[3] Hər halda, adın quruluşu və etimologiyası ilə bağlı konsensus yoxdur. Buna baxmayaraq, indiki dövrdə "yahve" forması demək olar ki, hamı tərəfindən qəbul edilir, lakin "yehova" kimi edilən tələffüz hələ də geniş istifadə olunur.[4][5][6]

  1. Lemaire, André. ""House of David" Restored in Moabite Inscription" (PDF). Biblical Archaeology Review. Washington, D.C.: Biblical Archaeology Society. 20 (3). may–iyun 1994. ISSN 0098-9444. 31 mart 2012 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib.
  2. The word "tetragrammaton" originates from tetra "four" + γράμμα gramma (gen. grammatos) "letter" "Online Etymology Dictionary". 12 October 2007 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 December 2007.
  3. Kitz, Anne Marie. "The Verb *yahway". Journal of Biblical Literature. 138 (1). 2019: 39–62. doi:10.15699/jbl.1381.2019.508716.
  4. Botterweck, G. Johannes; Ringgren, Helmer, redaktorlar Theological Dictionary of the Old Testament. 5. Green, David E. tərəfindən tərcümə olunub. William B. Eerdmans Publishing Company. 1986. səh. 500. ISBN 0-8028-2329-7. 23 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 May 2020.
  5. Geoffrey William Bromiley; Erwin Fahlbusch; Jan Milic Lochman; John Mbiti; Jaroslav Pelikan; Lukas Vischer, redaktorlar Yahweh // The Encyclopedia of Christianity. 5. Geoffrey William Bromiley tərəfindən tərcümə olunub. Wm. B. Eerdmans Publishing / Brill. 2008-02-15. 823–824. ISBN 978-90-04-14596-2. 6 August 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 February 2020.
  6. Valentin, Benjamin. Theological Cartographies: Mapping the Encounter with God, Humanity, and Christ (ingilis). Westminster John Knox Press. 14 March 2015. səh. 16. ISBN 978-1-61164-553-8.

Əlavə ədəbiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]