Jump to content

Tataramon na Tetum

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Tetum
Lia-Tetun
Subong saSulnupan na Timor, Subangan na Timor
Subong na mga parataram
500,000, kadaklan sa Indonesya (2010–2011)[1]
50,000 L2-mga parataram sa Indonesya asin Subangan na Timor
Mga Diyalekto
  • Belunes (Tetun Belu)
  • Terik (Tetun Terik)
Opisyal na kamugtakan
Opisyal na tataramon sa
 East Timor
Binistado kan minoridad
tataramon sa
Mga kodigo nin tataramon
ISO 639-2tet
ISO 639-3tet
Glotologotetu1245
Distribusyon sa Subangan na Timor kan Tetum Belu (sulnupan) asin an Tetum Terik (sur-subangan). Dae pigpapahiling an mayoridad kan mga parataram nin Tetun, na nag-eerok sa sulnupan na Timor.
Tetun Prasa
Tetun Dili
Tétum Praça
Subong saSubangan na Timor
Subong na mga parataram
390,000 (2009)[1]
Saklaw sa Subangan na Timor bilan L2
Pigbaseng-Tetun kreole
Latin (Alpabetong Tetum)
Opisyal na kamugtakan
Opisyal na tataramon sa
Subangan na Timor
Sa regulasyon kanNational Institute of Linguistics
Mga kodigo nin tataramon
ISO 639-3tdt
Glotologotetu1246
Distribusyon kan inang-dilang mga parataram nin Tetum Prasa sa Subangan naTimor
Pwedeng igwang mga simbolong IPA phonetic sa Unicode sa pahinang ini. Hilingon an IPA chart para sa Ingles para sa lyabeng sa pagtaram basado sa Ingles.

An tataramon na Tetum (o,Tetun) sarong Austronesyong tataramon, sarong nasyunal na tataramon asin sarò sa duwang opisyal na mga tataramon kan Subangan na Timor. Nagkapira sa mga diyalekto kaini naimpluwensyahan nanggad kan Portuges, an ibang opisyal na tataramon kan nasyon, orog na sa saindang bokabularyo, alagad patin sa saindang gramatika.

An Tetum na tataramon duwa an mayor na porma:

  • Tetum Terik,ini mas tal na porma, mas naiiba an mga katagang komun na gamit, dikit an impluensya kan dayo, asin iba sa gramatika.
  • Tetum/n Prasa (saod) Tetum na naggikan sa katagang praça na Portuges boot sabihon sentro) Tetum/n Dili (huli ta lakopan an gamit kaini sa kabesera nin Dili). Ini daa an tunay na creole ta grabe an impluensya igdi kan Portuges, na nagtalubo sa Dili kan panahon nin kolonya ta an mga parataram kan Tetum nakiramas sa mga Portuges na misyonero, mga negosyante asin mga administrador. Sa Timor-Leste an Tetun Dili tinataram kan dakulon na tawo komo ikaduwang lenggwahe ninda.

Kun mayo nin pagkasurumpongan sa enot na panahon, an Tetum Terik asin Tetun Dili dai man magkakasinarabotan na tataramon, huli kan kadakul-dakul an mga katagang sinublian sa Portuges ginagamit sa Tetun Dili.[2] Laen kan pinasimpleng parte kan gramatika, an Tetun Dili nadarang marhay sa bokabularyo asin maski ngani sa gramatika kan Portuges, an saro pang lenggwahe nasyonal kan Timor-Leste.


Mga Toltolan

[baguhon | baguhon an source]
  1. 1.0 1.1 Tetum sa Ethnologue (18th ed., 2015)
  2. "Tetun". Retrieved 13 June 2018.