Віфлеем
| ||||||||||||||||||||||||||||||
Віфлеем (іўр.: בית לחם, Бейт-Лехем, літар. Дом Хлеба; араб. بَيْتِ لَحْمٍ; Байт-Лахмія, літар. Дом Мяса) — горад у Палесцінскай аўтаноміі, на тэрыторыі Заходняга берага ракі Іардан, у гістарычнай вобласці Іўдзея, сталіца правінцыі Віфлеем; цэнтр паломніцтва і турызму. Размешчаны прыкладна ў 8 км на поўдзень ад Іерусаліма і ў цяперашні час фактычна мяжуе з ім. Насельніцтва — 25 266 чалавек (2007), з прыгарадамі — 42 тысячы чалавек, плошча — 6 км².
Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]
Тут, згодна з Бібліяй, нарадзіўся і быў памазаны на царства Давід. Віфлеем — гэта таксама святы для хрысціян горад, другі па значнасці пасля Ерусаліма, таму што тут, згодна з Евангеллем (Лк. 2:4-7, Мф. 2:1-11), нарадзіўся Ісус Хрыстос. У горадзе пражывае адна з найстарэйшых хрысціянскіх супольнасцяў у свеце, хоць у апошнія гады яе колькасць скарацілася з прычыны эміграцыі. Віфлеем быў разрабаваны самарыцянамі ў 529 годзе, але адноўлены візантыйскім імператарам Юстыніянам I. У 637 годзе Віфлеем быў захоплены кіраўніком Арабскага халіфату Умарам ібн аль-Хатабам, які гарантаваў бяспеку рэлігійным святыням горада. У 1099 годзе крыжакі захапілі і ўмацавалі Віфлеем, замяніўшы грэчаскае праваслаўнае духавенства лацінскім. Лацінскае духавенства было выгнана з горада пасля таго, як горад быў захоплены Саладзінам, султанам Егіпта і Сірыі. З прыходам мамлюкаў у 1250 годзе гарадскія сцены былі знесены, пазней яны былі адноўлены султанамі Асманскай імперыі ў перыяд яе панавання[1].
Брытанцы акупавалі горад падчас Другой сусветнай вайны, пазней Віфлеем у 1947 годзе быў уключаны ў міжнародную зону Арганізацыяй Аб’яднаных Нацый паводле плану падзелу Палесціны. Іарданія анексавала горад у 1948 годзе падчас араба-ізраільскай вайны. Ён быў заняты Ізраілем ў 1967 годзе ў часы шасцідзённай вайны. З 1995 года Віфлеем рэгулюецца Палесцінскай нацыянальнай адміністрацыяй[1].
Турызм[правіць | правіць зыходнік]
Віфлеем населены мусульманскай большасцю, аднак гэта не перашкаджае гораду з’яўляецца домам для адной з найбуйнейшых палесцінскіх хрысціянскіх абшчын. Галоўным эканамічным сектарам Віфлеема з’яўляецца турызм, які асабліва павялічваецца падчас калядных святаў, калі хрысціянскія пілігрымы прыязджаюць у Базіліку Нараджэння Хрыстова.
- Віфлеем - Bethlehem - בית לחם - بيت لحم
Гарады-пабрацімы[правіць | правіць зыходнік]
Паміж шматлікімі гарадамі свету і Віфлеемам былі падпісаны дамовы аб супрацоўніцтве і пабрацімстве.
Натал, Бразілія, 1999
Глазга, Шатландыя, Вялікабрытанія, 1992
Кёльн, Германія, 1996
Афіны, Грэцыя (13 мая 1986)
Мадаба, Іарданія, 1996
Леганес, Іспанія, 1995
Кордава, Іспанія, 1988
Асізі, Італія, 1989
Верона, Італія, 1998
Фларэнцыя, Італія, 1962
Пратавек’ё, Італія, 1993
Мантэварчы, Італія, 1993
Мілан, Італія, 2000
Чывітавек'я, Італія, 1998
Арвьета, Італія, 1996
Павія, Італія, 1995
Рабат, Марока, 1999
Мантэрэй, Мексіка, 1997
Сарпсборг, Нарвегія, 1997
Куска, Перу, 1994
Чэнстахова, Польшча, 2004
Лісабон, Партугалія, 1995
Санкт-Пецярбург, Расія, 2003
Бёрлінгтан, ЗША, 1993
Джоплін, ЗША, 2000
Арланда, ЗША, 2001
Ялвак, Турцыя, 2000
Страсбург, Францыя, 1998
Шартр, Францыя, 1994
Сен-Эрблан, Францыя, 1992
Прэторыя, Паўднёвая Афрыка, 1999
Гл. таксама[правіць | правіць зыходнік]
Зноскі
- ↑ а б History of Bethlehem (англ.)(недаступная спасылка). Bethlehem-city.org (6 ліпеня 2013). Архівавана з першакрыніцы 13 студзеня 2008. Праверана 9 ліпеня 2013.
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Amara, Muhammad. Politics and sociolinguistic reflexes: Palestinian border villages. — John Benjamins Publishing Company, 1999. — ISBN 978-90-272-4128-3.
- Brynen, Rex. A very political economy: peacebuilding and foreign aid in the West Bank and Gaza. — US Institute of Peace Press, 2000. — ISBN 978-1-929223-04-6.
Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Віфлеем
- Bethlehem Peace Center Архівавана 8 кастрычніка 2007.
- Bethlehem 2000 project
- Сайт Муніцыпалітэта Віфлеема