Mont d’an endalc’had

Clodius Albinus

Eus Wikipedia
Clodius Albinus
den
Reizh pe jenerpaotr Kemmañ
Bro ar geodedouriezhHenroma Kemmañ
Anv e yezh-vamm an denDecimus Clodius Albinus Kemmañ
PraenomenDecimus Kemmañ
NomenClodius, Septimius Kemmañ
CognomenAlbinus Kemmañ
Deiziad ganedigezh150 Kemmañ
Lec'h ganedigezhHadrumetum Kemmañ
Deiziad ar marv19 C'hwe 197 Kemmañ
Lec'h ar marvLugdunum Kemmañ
Doare mervelEmlazh, Kastiz ar marv Kemmañ
TadCeionius Postumius Kemmañ
MammAurelia Messalina Kemmañ
BugelPescennius Princus Kemmañ
GensCeionia gens, Septimia gens Kemmañ
Yezhoù komzet pe skrivetlatin Kemmañ
Micherpolitiker Kemmañ
Kargsenedour roman, Roman governor, konsul Kemmañ
PrantadImpalaeriezh roman uhel Kemmañ
Clodius Albinus

Decimus Clodius Septimius Albinus a oa ur jeneral en arme roman Britannia hag a voe anvet da impalaer e penn kentañ miz Genver 196. En em lazhañ a reas d'an 19 a viz C'hwevrer 197 goude emgann Lugdunum.

Ganet e oa, a greder, etre 140 ha 150, e Hadrumentum, en Afrika, ha genidik eus Roma e vije bet e dud. Koulskoude e c'halljent bezañ bet Afrikaned romanekaet kenkoulz all.

Lakaet e voe gant Marcus Aurelius e penn ul lejion, ha stourm a reas e 175 e Bitinia a-enep Avidius Cassius. Pretor e oa e 180, ha konsul (suffectus) etre 190 ha 193. Kaset e voe gant Commodus da gemer penn an arme roman en Enez Vreizh (teir lejion anezhi).

Sevel e reas a-enep Didius Julianius, en devoa prenet an impalaeriezh. Degemer a reas an titl a gaesar (= eil impalaer) roet dezhañ gant Septimius Severus, ha konsul boutin d'e heul e 194.

Goude trec'hiñ war Pesciennus Niger e 195, en em savas Septimius Severus a-enep Clodius Albinus. Abalamour da se e voe anvet hennezh da impalaer e penn kentañ 196 gant arme roman Britannia, gant skoazell re Germania, Galia, hag Hispania. Tremen e reas e Galia, hag en em staliañ e Lugdunum (Lugdunum ad Rhodanum).

Septimius ne zaelas ket evit ober brezel. Mont a reas da C'halia dre ar Jura, dre hent Pontarlier-Besançon, hag en em gavout e Tournus, e-lec'h ma voe trec'h war arme Albinus.

D'ar 17, pe 19 a viz C'hwevrer 197, an div arme e oa penn ouzh penn evit an eil gwech. Herve Cassius Dio, 150 000 soudard roman a stourmas. Hir e voe an emgann. A-benn ar fin e voe trec'h arme Septimius war hini Albinus.

Clodius Albinus en em lazhas gant e c'hougleze.

Septimius e lakas troc'hañ e benn dezhañ, hag e gas da Roma, evit diskouez e oa echu gant ar brezel hag e oa eñ an trec'her hag impalaer dre wir.

Septimius e lakas ivez lazhañ familh Albinus, hag ar re a oa a-du gantañ, ha 29 senedour e Roma. Lugdunum a voe kemeret ha devet[1].

Prederouriezh

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Ernest Renan, da zisplegañ komzoù ar c'hristen Tertulianus, en deus lavaret ː

Mais, vraiment, en quoi Septime Sévère était-il plus légitime qu'Albin et que Pesciennus Niger ? Il réussit mieux qu'eux, voilà tout. Le principe chrétien ː "Il faut reconnaître celui qui exerce le pouvoir", devait contribuer à établir le culte du fait accompli. La politique libérale ne doit rien et ne devra jamais rien au christianisme.

Ac'hanta, perak e oa Septimius Severus reishoc'h hervez al lezenn eget Albinus ha Pesciennus Niger ? deut eo a-benn gwelloc'h egeto, ha setu holl. Ar reolenn gristen ː "Ret eo ober gant hini hag emañ ar c'halloud gantañ", e oa enni staliañ azeulerezh an taol peurc'hraet. Ne zle ket ha ne zleo biken netra uhelvennad al librentez d'ar gristeniezh[2].

Notennoù ha davennoù

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
  1. François Zosso & Christian Zingg : Les empereurs romains. 27 av. J.-C. - 476 ap. J.-C. Embannadurioù Errance. 1994. p. 65-66-70
  2. Ernest Renan : Marc Aurèle et la fin du monde antique. 1882. Livre de Poche. Biblio Essais 4015. 1984. p. 327.