Mont d’an endalc’had

Kensonenn hugenn

Eus Wikipedia
Lec'hioù distagañ
Gweuz
Diweuz
Gweuz-gouel
Gweuz-drek-logigoù
Gweuz-logigoù
Gweuz-dent
Kurunenn an teod
Teod-gweuz
Etredent
Dent
Logigoù
Beg an teod
Lavnenn an teod
Logigoù-staon
Drek-logigoù
Rak-staon
Kilbleg
Kein an teod
Staon
Gweuz-staon
Gouel
Hugenn
Hugenn-ankoue
Gwrizienn an teod
Gargadenn
Ankoue-gargadenn
Ankoue
Tarzh

Er yezhoniezh e vez implijet an termen kensonenn hugenn (saoz.: uvular consonant) war dachenn ar fonetik hag ar fonologiezh evit komz eus ur gensonenn ganti an hugenn da lec'h distagañ pennañ, da lâret eo e stok pe e tosta korf an teod ouzh an hugenn.

Ne vez kavet nemet ur gensonenn hugenn e rannyezhoù brezhonek zo hag ivez e yezhoù all eus Europa, da lâret eo al lizherenn "r" distaget evel e galleg (evel ma vez komzet e Pariz) dreist-holl pe c'hoazh e portugaleg (evel ma vez komzet e Lisbon) hag en daneg. Ne vez implijet kensonenn hugenn ebet e yezhoù Aostralia ha yezhoù ar meurvor habask. E lec'hioù all eus ar bed avat e vezont implijet stank, dreist-holl en Afrika, e Norzhamerika, hag er Reter-Kreiz.

Setu ar c'hensonennoù hugenn pennañ gant bep a arouezenn hervez reolennoù treuzskrivañ al lizherenneg fonetikel etrebroadel:


LFE Deskrivadur Skouer
Yezh Stumm skrivet LFE Ster
hugenn dre fri (mouezhiet) japaneg 日本 Nihon [ni.hoɴ] "Japan"
hugenn dre serriñ divouezh kazac'heg Қазақ Qazaq [qɑzɑq] "kazac'heg"
hugenn dre serriñ mouezhiet inuktitut utirama [ʔutiɢama] "peogwir e tistroan"
hugenn dre daravat divouezh alamaneg Dach [daχ] "pal"
hugenn dre daravat mouezhiet armenieg քաղաքավար [kʰaʁakʰaˈvaɹ] "seven"
hugenn dre froumal (mouezhiet) portugaleg (Europa) carro [ˈkaʀu] "karr(-tan)"
hugenn dre strakal (divouezh) ketchwaeg (Cusco) q'allu [ˈq̕aʎu] "chaos tomatez"
hugenn dre entarzhañ (mouezhiet) Mam [ʛa] "tan"


  Kensonennoù Gwelit ivez: Lizherenneg fonetik etrebroadel, Vogalenn  
Skeventel Diweuz Gweuz-dent Dent Logigoù Drek-logigoù Kilbleg Rak-staon Staon Gouel Hugenn Gargadenn Ankoue Tarzh Nann-skeventel hag arouezennoù all
Dre fri m ɱ n ɳ ɲ ŋ ɴ Klikoù  ʘ ǀ ǃ ǂ ǁ
Dre serriñ p b t d ʈ ɖ c ɟ k ɡ q ɢ ʡ ʔ Entarzh.  ɓ ɗ ʄ ɠ ʛ
Dre daravat  ɸ β f v θ ð s z ʃ ʒ ʂ ʐ ɕ ʑ ç ʝ x ɣ χ ʁ ħ ʕ ʜ ʢ h ɦ Dre strakal 
Dre dostaat  β̞ ʋ ð̞ ɹ ɻ j ɰ A-gostez all  ɺ ɫ
Dre froumal ʙ r ʀ Kendistaget dre dostaat ʍ w ɥ
Dre stlakat ⱱ̟ ɾ ɽ Kendistaget dre daravat ɧ
A-gostez dre daravat ɬ ɮ Dre fic'hal  ʦ ʣ ʧ ʤ
A-gostez dre dostaat l ɭ ʎ ʟ Kendistaget dre serr.  k͡p ɡ͡b ŋ͡m
An arouezennoù a-zehoù e pep par mar bez a ra dave d'ur gensonenn mouezhiet. E gris emañ ar sonioù ma kreder dibosubl o c'havout.