Контент патне куҫ

Иврит

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
Иврит
Тăван ячĕ: עברית
Патшалăхсем: Израиль тата ур.
Официаллă статус: Израиль
Классификаци
Категори: Еврази чĕлхисем
Афрази макроçемьи
Семит çемьи
Анăç семит ушкăнĕ
Çырулăх: еврей алфавичĕ
Чĕлхе кочĕсем
ISO 639-1: he
ISO 639-2: heb
ISO 639-3: heb
Çавăн пекех пăхăр: Проект:Лингвистика

Иври́т (עִבְרִית — «еврей чĕлхи») — семит çемьин чĕлхи, Израилĕн патшалăх чĕлхи, хăшпĕр еврей диаспора чĕлхи; ивритăн авалхи хорми (хăш чухне ăна Авалхи еврей чĕлхи теççĕ) — иудаизмăн йăла чĕлхи. Хальхи иврита чĕртнĕ те пуплеве кĕртнĕ, XX ĕмĕрте Израиль Патшалăхĕн официаллă чĕлхи пулса тăрать.

Иврита чĕртни

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Иврит СССР-та

[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Тĕп статья: Ульпан


Тĕп статья: Некудот
Сасăланин
символĕ
Сасăлани
ячĕ
Графика символне çырни Епле вуланать
ַ Патах сасă палли айĕнчи горизонталь йĕрĕ а
ָ Камац «т» сасă палли айĕнчи паллă а
ֵ Цере Сасă палли айĕнчи икĕ пăнчă, горизонтальлĕ вырнаçнă э
ֶ Сэголь Сасă палли айĕнчи виçĕ пăнчă, çĕрелле пăхакан пĕр тан енлĕ
виçкĕтеслĕх евĕр
э
ִ Хирик Сасă палли айĕнчи пăнчă и
י ִ Хирик с йод Сасă палли айĕнчи пăнчă, хыççăн йод сасă палли и
ֹ Холам хасэр Сасăран çӳлти пăнчă о
וֹ Холам мале Çӳлти пăнчăллă сасă палли о
ָ Камац катан «т» паллă, сасă палли айĕнче (камац пекех) а
ֻ Куббуц Сасă палли айĕнчи виçĕ пăнчă, диагональпе у
וּ Шурук Ăшĕнче пăнчăлла вав сасă палли у

Сасă паллисем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Тĕп статья: Еврей алфавичĕ

Еврей алфавиче 22 сас паллинчен тăрать. Уçă сассисем çук, сăмахĕсем хупă сасăпа кăна тытăнаççĕ. Çырма сылтăм енчен сулахай енне çыраççĕ, пысăкларан çыракан буквисем çук.

Сасă палли Хисеп
палăртăвĕ
(гематри)
Ят Транслитераци Пуплев (МФА)
пуç.
ср.
вĕç. Стан­дарт­ Ашке­нази Иврит Вырăс Тĕнче Ансат Изра­иль­ Ашке­нази Сефард Рекон­струкци
Мишна Библ.
א 1 А́леф А́леф אָלֶף ' ʾ ' [ ʔ, - ] [ — ] [ ʔ, - ] [ ʔ, - ] [ʔ ]
ב 2 Бет (вет) Бейс (вейс) בֵּית б, в b, ḇ b, v [ b, v ] [b, v~v̥ ] [ b, b~β~v ] [ b, β ] [ b ]
ג 3 Ги́мель Ги́мель גִימֶל г g, ḡ g [ ɡ ] [ɡ~ɡ ̊] [ ɡ, ɡ~ɣ ] [ ɡ, ɣ ] [ ɡ ]
ד 4 Да́лет До́лес דָלֶת д d, ḏ d [ d ] [ d~d̥ ̊] [ d̪~ð ] [ d̪, ð ] [ d ̪]
ה 5 хе хэй הֵא (h), х, г h, Ḏ h [ h~ʔ, - ] [ h, — ] [ h, — ] [ h, — ] [ h ]
ו 6 Вав Вов וָו в, у, о w w [ v ] [ v~v̥ ] [ v ] [ w ] [ w ]
ז 7 За́ин За́ин זַיִן з z z [ z ] [ z~z̥ ] [ z ] [ z ] [ dz ]
ח 8 Хэт Хэс חֵית х h`, x [ χ~ħ ] [ x ] [ ħ ] [ ħ, x ] [ ħ, x ]
ט 9 Тэт Тэс טֵית т t` [ t ] [ t ] [ t̪ ] [ t̪ˁ ] [ t̪ʼ ]
י 10 Йод Йуд יוֹד й y y [ j ] [ j ] [ j ] [ j ] [ j ]
‭כ ך 20 Каф (хаф) Коф (хоф) כָּף к, х k, ḵ k, kh [ k, χ ] [ k, x ] [ k, x ] [ k, x ] [ k ]
ל 30 Ла́мед Ло́мед לָמֶד л l l [ l ] [ l~ɫ ] [ l ] [ l ] [ l ]
‭מ ם 40 Мем Мем מֵם м m m [ m ] [ m ] [ m ] [ m ] [ m ]
‭נ ן 50 Нун Нун נוּן н n n [ n ] [ n ] [ n̪ ] [ n̪ ] [ n̪ ]
ס 60 Са́мэх Со́мэх סָמֶך с s s [ s ] [ s ] [ s ] [ s ] [ ts ]
ע 70 А́ин А́ин עַיִן ` ` ` [ ʔ ~ ʕ, – ] [ — ] [ ʕ, ŋ, – ] [ ʕ, ɣ ] [ ʕ, ɣ ]
‭פ ף 80 Пэ (фэ) Пэй (фэй) פֵּא п, ф p, ph p, ph [ p, f ] [ p, f ] [ p, f ] [ p, ɸ ] [ p ]
‭צ ץ 90 Ца́ди Цо́ди, цо́дик צָדִי с, ц s` [ ʦ ] [ ʦ ] [ ʦ ] [ sˁ ] [ʦʼ, ʧʼ, t͡ɬʼ]
ק 100 Коф Куф קוֹף к k k [ k ] [ k ] [ k ] [ q ] [ kʼ ]
ר 200 Рэш Рэйш רֵיש р r r [ ʁ ] [ ʀ ] [ r~ɾ ] [ ɾ ] [ ɾ ]
ש 300 Шин (син) Шин (син) שִין ш, с š, ś sh, lh [ ʃ, s ] [ ʃ, s ] [ ʃ, s ] [ ʃ, ɬ ] [ ʧ, t͡ɬ, s ]
ת 400 Тав Тов (сов) תָו т t, ṯ t, th [ t ] [ t, s ] [ t̪, θ ] [ t̪, θ ] [ t̪ ]

Асăрхавсем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]
  • Израильте ытларах ашкенази ят элементлă сасă паллисемпе усă кураççĕ.
  • Таблицăра кăтартнă вырăс транслитераци, тĕп тӳрех мар.

Вĕçĕнчи сас паллисем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Пиллĕк сас палли икĕ тĕрлĕ çырăнать — пĕрри сăмах пуçламăшĕнче тата варринче, тепри сăмахăн вĕçĕнче:

Сăмахăн пуçламăшĕнче тата варринче Сăмахăн вĕçĕнче
Каф כ
כ
Каф-софит ך
ך
Мем מ
מ
Мем-софит ם
ם
Нун נ
נ
Нун-софит ן
ן
Пей פ
פ
Пей-софит ף
ף
Цадик צ
צ
Цадик-софит ץ
ץ

Çавăн пекех

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Сăмахсарсем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]