Neidio i'r cynnwys

Rabi

Oddi ar Wicipedia
Rabi
Enghraifft o'r canlynolJewish religious occupation, teitl anrhydeddus, galwedigaeth Edit this on Wikidata
Matharweinydd crefyddol, crefyddwr Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Arweinydd ysbrydol ac athro crefyddol yn Iddewiaeth yw rabi, un a awdurdodwyd trwy ei astudiaeth o'r Beibl Hebraeg a'r Talmwd i ddysgu, i esbonio, ac i reoli yn ôl deddf draddodiadol yr Iddewon.[1]

I ddod yn rabi, âi'r myfyriwr i ysgol ddiwinyddol—yr yeshiva—i gael ei hyfforddi'n drylwyr mewn addysg Iddewig ac arweinyddiaeth grefyddol. Mae'r gofynion a chymwysterau penodol i ddod yn rabi yn amrywio yn ôl enwadau'r grefydd, er enghraifft Uniongrededd, Ceidwadaeth, Diwygiadaeth, ac Adferiadaeth.

Mae gan rabïaid swyddogaethau pwysig ym mywyd y gymuned Iddewig, trwy gynnig cyngor a chefnogaeth i unigolion a theuluoedd, a gweinyddu seremonïau gan gynnwys priodasau, angladdau, a'r bar mitzvah a'r bat mitzvah. Mae nifer o rabïaid yn arweinwyr mewn synagogau neu gynulleidfaoedd Iddewig, neu yn gwasanaethu megis caplaniaid, mewn prifysgolion, ysbytai, y lluoedd arfog, ac ati.

Mae'r ffurf Gymraeg rabi yn dyddio'n ôl i'r 16g, yn Kynniver Llith a Ban (1551) gan William Salesbury.[1] Y ffurf rabbi a geir ym Meibl 1588, er enghraifft Mathew 23:7–8: "A chyfarch yn y marchnadoedd, a'u galw gan ddynion, Rabbi, Rabbi. Eithr na'ch galwer chwi Rabbi : canys un yw eich Athraw chwi, sef Crist ; a chwithau oll brodyr ydych." Yn y cyd-destun hwnnw, teitl o barch a roddid i Iesu Grist gan ei ddilynwyr oedd yr enw, yn yr ystyr gyffredinol o athro ac arweinydd ysbrydol.

Cyfeiriadau

[golygu | golygu cod]
  1. 1.0 1.1  rabi. Geiriadur Prifysgol Cymru. Adalwyd ar 14 Mehefin 2023.