Saltu al enhavo

Incubus

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Incubus
filmo
Produktadlando Usono
Originala lingvo Esperanto
Kina aperdato 1965
Daŭro 78 minutoj
Ĝenro horora
Kameraado Conrad Hall, William A. Fraker
Reĝisoro(j) Leslie Stevens
Produktisto(j) Anthony M. Taylor
Scenaro Leslie Stevens
Filmita en Usono
Muziko de Dominic Frontiere
Ĉefrolantoj William Shatner
Allyson Ames
Produktinta firmao Daystar
IMDb
vdr

Incubus, filmita en la jaro 1965 en Usono kaj "elfosita" pli ol 30 jarojn poste, estas verŝajne la unua horora filmo plene en Esperanto. Ĉar origine ĝi ne estis farita por esperantistoj, anglalingvaj aŭ franclingvaj (onidire ankaŭ itallingvaj) subtekstoj akompanas la dialogojn. Pro la fuŝa elparolo de la ne-Esperantistaj aktoroj, la subtekstoj estas utilaj por kompreni la dialogon de la filmo.

filmafiŝo

La rakonto komenciĝas en la vilaĝo Nomen Tuum ("Nomo Via" en la latina), kie estas fontano de kuraca akvo (la cervo-fontano). Multaj homoj ĝin elprovas kaj ofte ili vere spertas resaniĝon. Sed la akvo havas ankaŭ alian efikon: ĝi plibeligas homojn. Tial ne nur vunditaj kaj malsanaj personoj venas tien, ankaŭ malfortuloj kaj vantuloj kredas trovi tie ian bonŝancon. Kaj kiel loko de misteraj mirakloj la vilaĝo estas ankaŭ ejo por demonoj. Aspektante kiel belaj virinoj ili allogas degenerintajn animojn por neniigi ilin kaj transdoni ilin finfine al la Dio de la Mallumo.

Averto: La teksto, kiu sekvas, malkaŝas detalojn pri la intrigo de la rakonto.

Foje la juna demono Kia (Allyson Ames) ekenuas pri sia tasko logi ulojn kun malforta karaktero aŭ fia moralo en la pereon. Dezirante finfine veran defion, ŝi deklaras al sia fratino Amael (Eloise Hardt): "Mi volas trovi sanktulon kaj detrui lin … igi lin plori kaj suferi kaj puŝi lin poste en la profundon de la infero… Tiam mi estos demono. Tiam mi estos la preferata filino de Dio!" Taŭga viktimo baldaŭ estas trovita: la juna soldato Marko (William Shatner), kiu kun sia fratino Arndis (Ann Atmar) venis al la fonto por kuraci siajn vundojn akiritajn dum li savis siajn kamaradojn el terura fajroŝtormo. Amael, la pli aĝa, pli sperta demono dubas, ke tia plano povas sukcesi - kaj ŝiaj zorgoj montriĝas pravaj: Kia kaj Marko nerezisteble enamiĝas unu al la alia. Por superi la potencon de la pura, kristana amo, finfine nur unu estaĵo povas helpi: la superulo Incubus (Milos Milos), la mastro el la Regno de la Mallumo.

Averto: Malkaŝado de la intrigo de la rakonto ĉi tie finiĝas.

Teĥnikaĵoj

[redakti | redakti fonton]
  • Film-formato: 35mm
  • Video: nigra-blanka
  • Sono: monofonia
  • Daŭro: 1 horo 18 minutoj

Produktado de Incubus

[redakti | redakti fonton]

La baza temo de la filmo estas do la eterna luktado inter bono kaj malbono, lerte substrekita per akraj kontrastoj kaj nigre-blanka scenaro. Produktinte evidente per malaltaj kostoj (la tuto estis filmita dum nur 10 tagoj) kaj kun malmultaj specialaj efektoj (bizara pejzaĝo, nuboj, fumo, suneklipso) la reĝisoro Leslie Stevens (ankaŭ konata kiel produktisto de la filmserio "The Outer Limits" en la 1960-aj jaroj) kun sia teamo sukcesis krei sufiĉe harstarigan etoson, kun multaj lirikaj scenoj kaj ne tro da perforto. Spertuloj pri internacia kinarto certe rekonas en la filmo diversajn paralelojn al kelkaj verkoj de la fama svedo Ingmar Bergman kaj de la japano Kurosawa Akira. Speciale laŭdinda ĉiukaze estas la kontribuo de la kameraistoj Conrad Hall kaj William A. Fraker. Ambaŭ jam gajnis diversajn premiojn kaj Hall, cetere, eĉ ricevis Oskaron por sia laboro en la filmo American Beauty.

En la listo de la geaktoroj aperas nur ses nomoj, kaj inter ili estas unu vera stelulo: William Shatner (en la rolo de Marko), kiu poste famiĝis kiel Captain Kirk en la scienc-fikcia serio Star Trek. Ĉiuj roluloj parolas plene en Esperanto. Notinde tamen estas, ke ilia prononco vere estas aĉega, kaj tiele (almenaŭ por esperantistoj) ĝi forprenas multon de la kvalito de la filmo[1]. Eble la neglekto de tiaj "fajnaĵoj" tamen iĝos pardonebla, se oni ekkonas la motivon de la kreintoj uzi Esperanton. Leslie Stevens, kiu ankaŭ verkis la scenaron, volis krei fremdan, misteran etoson - kaj substreki tion per lingvo, kiu - li kredis - ne estas parolata de iu ajn popolo de la mondo. Por solvi la "lingvan problemon" oni komence havis la ideon, uzi ian galimatian [2] lingvaĵon, sed ion tian la geaktoroj ne volis uzi. Ĉar ankaŭ Volapuko ne plaĉis al ili, oni fine decidis, ke la fortoj de l' mallumo parolu Esperanton. Nia lingvo estas do nura stilrimedo, kaj supozeble neniu el la filmteamo tiutempe vere pensis, ke Incubus iam povus esti spektata de veraj esperantistoj.

Mortoj post la produktado kaj preskaŭa malapero de la filmo

[redakti | redakti fonton]

Menciindas ankaŭ, ke la fono, la okazaĵoj malantaŭ la kulisoj de la filmo, eble estas pli hororaj, ol la verko mem. La aktorino Ann Atmar (en la rolo de Arndis) baldaŭ post la pretigo de la filmo mortigis sin. Ankaŭ Milos Milos, la prezentanto de Incubus, ne atingis altan aĝon: en 1966 li mortpafis sin mortiginte sian amatinon. Eloise Hardt (Amael) travivis familian tragedion: ŝia filino estis forrabita kaj murdita. Kaj la filmo mem post kelkaj tre sukcesaj prezentadoj pro eraro aŭ akcidento estis komplete detruita en iu laboratorio. La produktisto Anthony M. Taylor dum 30 jaroj vane serĉis restintan ekzempleron kaj en 1996 li fine eksciis pri unu lasta kopio en la arkivo de la Cinémathèque Française en Parizo. El tiu ĉi li per senlaca laboro sukcesis restarigi la filmon, tiel ke ĝi nun aĉeteblas kiel sufiĉe bonkvalita vidbendo kaj viddisko (DVD) tamen laŭformato ĝi haveblas nur por regiono 1, do por Usono kaj Kanado). Ekde aprilo 2003 DVD kun franclingvaj Subtekstoj haveblas por regiono 2.

Foto en Ŝtata Parko Pfeiffer Big Sur, kiu respegulas la etoson de la filmo Incubus

Komenca prezento

[redakti | redakti fonton]

(Originalaj ortografiaj kaj gramatikaj eraroj estas konservitaj)

DAYSTAR prezentas Leslie Stevens' INCUBUS

stelumantaj

  • William Shatner
  • Allyson Ames
  • Eloise Hardt
  • Robert Fortier
  • Ann Atmar
  • kaj Milos Milos


  • Ĉefa Fotografisto: Conrad Hall
  • Kontrolist-filma Eldonista: Richard K. Brockway
  • Sub-Direktore: Maurice Vaccarino
  • Son Produktisto: Arthur J. Cornwall
  • Son Aranĝisto: Jay Ashworth
  • Fotograf-Teknikisto: Charles Rosher
  • Musik-Eldonisto: John Caper, Jr.
  • Tekst-controlisto: Mary Chaffee
  • Ŝminkisto: Fred B. Phillips
  • Ĉefa-Elektristo: Norman McClay
  • Kostumisto: T. Butler
  • Akcesoraĵisto: Ted Mossman
  • Ĉefa-Laboristo: John W. Jackson
  • Transportado: Richard Margrave
  • Italaj Sub-Titoloj: Paolo Cossa


Fotografita en Pfeiffer Big Sur Ŝtata Parko, California

© MCMLXV Daystar - Contempo III - All Rights Reserved

Laboratorio kaj optikaj efekto - Consolidated Film Industries

Daystar Musik-Produktisto: Dominic Frontiere

Produktisto: Anthony M. Taylor

Dua Produktisto: Elaine Michea

Verkita kaj direktita de: Leslie Stevens

Fina prezento

[redakti | redakti fonton]


fino

Referencoj

[redakti | redakti fonton]
  1. El esperanto y el cine
  2. Laŭ PIV2020 galimati/o. Konfuzega, sensenca, tute nekomprenebla diraĵo aŭ skribaĵo: via galimatio tute min ne blindigis! Z.

Vidu ankaŭ

[redakti | redakti fonton]

Jen la Jutubo-filmo "Incubus"

  • kun la anglalingvaj subtekstoj: [1]
  • kun la hispanlingvaj subtekstoj: [2]

Eksteraj ligiloj

[redakti | redakti fonton]
  1. https://www.youtube.com/watch?v=LHUfHj2lTaM&feature=youtu.be
  2. https://www.youtube.com/watch?v=ZjkPNTruhTc