Joshua Sobol

Joshua Sobol
Persona informo
Naskiĝo	24-an de aŭgusto 1939 (1939-08-24) (85-jaraĝa) en Tel Mond
Lingvoj	hebrea vd
Ŝtataneco	Israelo vd
Alma mater	Universitato de Parizo Oranim Academic College (en) vd
Partio	Meretz vd
Familio
Infanoj	Yali Sobol (en) , Neta Sobol (en) vd
Profesio
Okupo	verkisto dramaturgo vd
Aktiva dum	1965– vd
Postenoj Postenoj Loĝstipendiata artisto (2018–2019) vd
Honorigoj Honorigoj  Member, Special Class of the Order of Honour (en)  Israel Theater Prize (en) vd
vd	Fonto: Vikidatumoj
v • d • r

Yehoŝua SOBOL, foje skribita Joŝua Sobol (hebree יהושע סובול; la 24an de aŭgusto 1939), estas israela dramisto, verkisto kaj teatra reĝisoro ^[1].

La internacia kariero de Sobol kiel dramisto komenciĝis en 1983 kun "La animo de judo" ("La Nokto de Weininger"), teatraĵo pri la juda filozofo, sinmortigo kaj mizogino Otto Weininger. La premiero en la teatro en Ĥajfo en oktobro 1982 estis invitita al la malfermo de la Edinburga Festivalo en 1983, kie al ĝi estis aljuĝita la Kritikisto-Premio.

En 1984, la teatraĵo de Sobol "Ghetto" estis tutmonda sukceso. La teatraĵo traktas la sorton de la judoj en la Vilna geto dum la germana okupo en Dua Mondmilito. Prezentante la konfrontiĝon inter la "maldekstra" intelektulo Herman Kruk, kiu apartenis al la socialisma "Bundo", kaj la "dekstra" prezidanto de la Juda Konsilio en la Vilna geto, Jacob Gens, kiu estis proksima al la grupo ĉirkaŭ Vladimir Ĵabotinskij, ĝi ankaŭ estas nerekte parabolo povas esti interpretita por reflekti nunan israelan politikon tiutempe. La teatraĵo estis voĉdonita la plej bona teatraĵo kaj prezento de la jaro fare de Theatre Today. "Ghetto" estis tradukita en pli ol 20 lingvojn, prezentita en pli ol 25 landoj kaj ricevis multajn premiojn. Kun la teatraĵoj "Adam" (1989) kaj "Underground" (1991) ĝi formas la Geto- Trilogion. "Ghetto" estis transformita en filmon samnoman en 2006.

En 1988, la prezento de lia teatraĵo La Jerusalema Sindromo, rezultis al vastaj protestoj, kaj Sobol eksiĝis de sia posteno kiel artisma direktoro.

En 1996, Sobol, kune kun Paulus Manker, kreis la polidramon "Alma - A Show Biz ans Ende", interaga teatra vojaĝo tra la vivo de la artista muzo Alma Mahler-Werfel, en kiu la publiko vagas proksime tra la scenoj de ŝia vivo. La prezento iĝis kulta teatraĵo kaj turneis tra Eŭropo en pli ol 500 prezentoj dum 25 jaroj. Ĝi ankaŭ estis transformita en filmon en 1998.

Kun "iWitness" en 2003, Sobol traktis la rakonton de la militrifuzanto Franz Jägerstätter en la Tria Regno kaj desegnis paralelojn al junaj soldatoj en la israela armeo kiuj rifuzas servi en la okupataj teritorioj - ekstreme virulenta temo en Israelo. La premiero ĉe la teatro Kameri (direktoro: Paulus Manker) igis la aktoron Itay Tiran stelulo.

La teatraĵoj de Sobol traktas tri ĉefajn temojn:

• Socia kritiko : la teatraĵo " Kriza " (1976) traktas pri la senigo de orientuloj, malriĉeco kaj popolo de la Dua Israelo ; " Jerusalema Sindromo " (1987) traktas religian fundamentismon per analogio inter la israela nuntempo kaj la fino de la Dua Templo; "Hero of the Working Class" (2006) estas bazita sur reala kazo en kiu busŝoforoj en Be'er Sheva sidiĝis post kiam la firmao kiu dungis ilin estis privatigita.
• Okazaĵoj kiuj okazis en la historio de la nacio : tri teatraĵoj en la holokaŭsta trilogio: la teatraĵo " Ghetto " (1983) estas bazita sur la teatra grupo kiu funkciis en la geto de Vilna kaj la dilemoj de la Judenrat tie, la aliaj du teatraĵoj en la trilogio estas " Adam " kaj " En la Kelo "; " Dudeka nokto " kaj " Kfar " traktas la komencon de setlejo en Israelo.
• Aktualaj aferoj : "Atestanto" (2003) traktas la temon de rifuzo en la armeo, tra la vivrakonto de Franz Jagerstätter, aŭstro kiu rifuzis servi en la Germana Armeo ; "Real Time" (2005), traktas evidente kontraŭleĝan ordon. "La Magia Vivo" (2007, eldonita en Vieno), traktas grupon de sciencistoj, kiuj kunvenis por provi sur si medikamenton, kies efikeco estas dubinda kaj kiu celas plilongigi vivon per genetika inĝenierado.

La originala lingvo de preskaŭ ĉiuj verkoj menciitaj sube estas la hebrea, kvankam titoloj en aliaj lingvoj estas donitaj. La nomoj de la israelaj teatroj ankaŭ estas origine hebreaj.

• 1971 The Days To Come, Uraufführung (UA) Haifa Municipal Theatre, Israel
• 1973 Status Quo Vadis, UA Haifa Municipal Theatre, Israel
• 1974 Sylvester 72, UA Haifa Municipal Theatre, Israel
• 1975 The Joker, UA Haifa Municipal Theatre, Israel
• 1976 Night Of 20th, UA Haifa Municipal Theatre, Israel
• 1976 Nerves, UA Haifa Municipal Theatre, Israel
• 1977 Tenants, UA Haifa Municipal Theatre, Israel
• 1977 Gog & Magog Show, UA Zavta Tel Aviv, Israel
• 1977 Repentance, UA Zavta Israel
• 1978 Homeward Angel, UA Habima Theatre Tel Aviv, Israel
• 1979 Wedding Night, UA Habima Theatre Tel Aviv, Israel
• 1980 The Last Worker, UA Beit Lessin, Israel
• 1981 Wars Of The Jews, UA Khan Jerusalem, Israel
• 1982 The Soul of a Jew (Weiningers Nacht), UA Haifa Municipal Theatre (kun Doron Tavori)
• 1984 Ghetto, UA Haifa Municipal Theatre
• 1984 Pasodoble, UA Zavta Tel Aviv, Israel
• 1985 Palestinian Girl, UA Haifa Municipal Theatre
• 1986 Countdown, UA Zavta Tel Aviv, Israel
• 1987 Jerusalem Syndrom, UA Haifa Municipal Theatre, Israel
• 1989 Adam, UA Habima Theatre Tel Aviv, Israel
• 1991 Underground, UA Yale Rep New Haven, USA
• 1991 Solo (Solo por Spinoza), Habima Theatre Tel Aviv, Israel
• 1991 A&B, UA Dortmund
• 1991 Eye To Eye, UA Mannheim, 1994
• 1992 Ring Twice, UA Royal National Theatre Oslo, Norwegen 1997
• 1993 Love For A Penny, Israeli Yiddish Theatre, 1994
• 1993 Shneider and Shuster, UA Basel 1993; Maxim Gorki Theater Berlin 1994
• 1994 The Masked Ball, UA Haifa, Israel, März 2001
• 1994 Bloody Nathan, UA Volkstheater, Wien, 1996
• 1995 Der Vater. Eine blutige Komödie (gemeinsam kun Niklas Frank), UA Wiener Festwochen im Theater an der Wien, 1995
• 1995 Village (Dorf), UA Gesher Theater Tel Aviv, Israel, Februar 1996
• 1996 Alma – A Show Biz ans Ende, UA Wiener Festwochen im Sanatorium Purkersdorf, 1996
• 1996 Honey, UA Haifa Municipal Theatre, Israel 1997
• 1997 Ma Ni Ma Mama, UA Zavta Tel Aviv, Israel, Festival Of One Act Plays 1997
• 1997 Home Cinema (Verklärte Nacht), UA Stadttheater Walfischgasse, Wien, 2012
• 1998 Strangers (Fremde), UA Habima Theatre Tel Aviv, Israel 1999
• 1999 F@lco - A Cyber Show, UA Ronacher, Wien, 1. April 2000
• 1999 La Torana (neprezentita)
• 2000 Gebirtig Yiddishspiel, UA Tel Aviv, April 2000
• 2000 17 Top, UA Compagnietheater Amsterdam 2002
• 2001 Crocodiles, UA Herzlia Theatre, Israel, November 2001
• 2001 Neshef Massekhot (A Masked Ball), Haifa Municipal Theater, Israel
• 2002 Homeless, UA Ben Gurion Habimah, Israel 2002
• 2002 IWitness (ĉeestante), UA Cameri-Theater Tel Aviv, Israel
• 2002 Real Time
• 2003 Love In Dark Times
• 2003 A Mentsch (Musikalo pri Mordechai Gebirtig)
• 2005 A Working Class Hero
• 2005 Kol Nidrei
• 2011 Unearthing Suess, 2012;
• 2013 The Donor, Oktobro 2013

• Biografiaj notoj ĉe la ALMAa retejo
• Intervjuo kun Sobol ĉe "Polydrama"