Jump to content

Ainmfhocal

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.

Is éard is ainmfhocal ann ná focal a úsáidtear chun tagairt a dhéanamh do rud nó rudaí ar leith, mar shampla neacha beo, áiteanna, cáilíochtaí, staideanna, nó smaointe.[1] Sa teangeolaíocht, sainmhínítear ranna cainte maidir leis na bealaí a n-úsáidtear focail i gcomhar le focail nó le frásaí eile (féach Comhréir). Baineann rialacha difriúla le hainmfhocail i dteangacha difriúla mar sin. Sa Ghaeilge, mar shampla, is féidir ainmfhocail a úsáid in éineacht leis na haltanna cinnte (an agus na) agus le haidiachtaí aitreabúideacha (na daoine maithe).

  • D'imigh an diabhal orthu dá mba in Áit an Leathghine a chaithfidís mé
  • Ní shaorfadh eagla duine ón mbás
  • Ní bheidh mo leithéid arís ann

Tá difríocht shoiléir idir ainmfhocail agus briathra (d'imigh, shaorfadh, agus bheidh sna samplaí thuas) i nGaeilge. Tá an scéal beagáinín níos casta maidir le hainmneacha briathra, ar nós “déanamh” san abairt Bhí sé ag déanamh na mbréag. Meastar gur ainmfhocal é “déanamh” sa chás seo, cé go gcuireann sé brí briathartha in iúl ar bhealach.[2]

  1. Noun”. The Idioms Dictionary (online). The Idioms, Incorporated (2013).
  2. "Irish UD: NOUN". Dáta rochtana: 2023-06-16.