K wobsahej skočić

Shetlandske kupy

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
60-1
Shetlandske kupy
Na Shetlanskich kupach blisko Lerwick
Na Shetlanskich kupach blisko Lerwick
Na Shetlanskich kupach blisko Lerwick
wodźizna Sewjerne morjo
archipel Britiske kupy
Shetlandske kupy na karće Zjednoćeneho kralestwa
Shetlandske kupy na karće Zjednoćeneho kralestwa
DEC
ličba kupow
hłowna kupa Mainland
přestrjeń 1.426 km²
wobydlerstwo 23.210 (2012)
Wobdźěłać
p  d  w

Shetlandske kupy (jendźelsce Shetland Islands, šotisko-gelsce Sealtainn) su k Šotiskej słušacy archipel w sewjernym Atlantiku mjez Wulkobritaniskej, Norwegskej a Ferejskimi kupami. Stolica a ze 7.500 wobydlerjemi najwjetše sydlišćo je Lerwick na hłownej kupje Mainland. Najwjetše kupy nadeńdu so na arealu wot 120 króć 80 kilometrow mjez 59. a 61. šěrinowym stopjenjom a tworja tuž najsewjerniši dźěl Britiskich kupow. Wot cyłkowneje přestrjenje wot 1426 km² wučini hłowna kupa Mainland něhdźe dwě třećinje.

Hłowne kupy su:

Najwyši dypk na kupach je hora Ronas Hill na Mainlandźe z 449 metrami.

Klima na Shetlandskich kupach je wobwliwowana wot Golfoweho pruda a přez cyłe lěto chětro chłódna a włóžna (1000 mm spadkow). Sněh w zymje je zrědka, lětne temperatury docpěja zdźěla wjace hač 15 stopnjow. Wichory, sylny dešć a mła su huste.

Shetlandske kupy su wobsydlene z 3. lěttysaca do Chrystusa a pokřesćanšćichu so w 10. lětstotku pod Wikingerami, kiž mjenowachu je Hjaltland. Wot 12. hač do 15. lětstotka běchu zwjetša pod norwegskej kontrolu; w lěće 1469 přińdźechu do Šotiskeje.

Hakle w 19. lětstotku wotemrě shetlandska wikingerska rěč Old Norn.

 Commons: Shetlandske kupy – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije