Fara í innihald

Friðrik 7. Danakonungur

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Skjaldarmerki Aldinborgarar Konungur Danmerkur
Aldinborgarar
Friðrik 7. Danakonungur
Friðrik 7.
Ríkisár 1848-1863
KjörorðFolkets Kærlighed min Styrke.
Fæddur6. október 1808
Dáinn15. nóvember 1863
GröfHróarskeldudómkirkja
Konungsfjölskyldan
Faðir Kristján 8.
Móðir Karlotta Friðrika af Mecklenburg-Schwerin
Drottning(1898) Vilhelmine Marie
Mariane af Mecklenburg-Strelitz
Louise Rasmussen
Börnengin

Friðrik 7. (6. október 180815. nóvember 1863) var konungur Danmerkur frá 1848 til dauðadags. Hann var af ætt Aldinborgara. Hann lét af einveldi árið 1848.

Friðrik var sonur Kristjáns Friðriks Danaprins, seinna Kristjáns konungs 8. og Karlottu Friðriku af Mecklenburg-Schwerin. Skömmu eftir fæðingu hans skildu foreldrarnir, þar sem móðirin hafði haldið við annan mann. Henni var aldrei aftur leyft að sjá son sinn.

Friðrik gekk að eiga Vilhelmínu Maríu Danaprinsessu þegar hann var tvítugur. Þau voru tvímenningar, hún yngsta dóttir ríkjandi konungs, Friðriks konungs 6. Sambúð þeirra var stirð, og sagt var að Friðrik prins hafi verið konu sinni bæði ótrúr og tillitslaus. Konunginum, tengdaföðurnum, var á endanum nóg boðið, og vorið 1834 sendi hann tengdason sinn í ferðalag til Íslands (og varð Friðrik því fyrsti konungur landsins sem þangað hafði komið) og rak hann síðan, þegar hann kom aftur, í útlegð til Fredericiu á Jótlandi og krafðist skilnaðar fyrir hönd dóttur sinnar. Í útlegðinni komst Friðrik prins í kynni við dansmærina Louise Rasmussen, sem seinna varð konan hans. 1839 varð faðir Friðriks konungur, sem Kristján 8., og Friðrik varð þar með krónprins, útlegðinni var aflétt og hann tók við fyrra starfi föður síns sem landstjóri á Fjóni. Árið 1841 kvæntist hann Marianne af Mecklenburg-Strelitz en þau skildu árið 1846 og voru barnlaus.

Þann 20. janúar 1848 andaðist Kristján 8.. Friðrik sonur hans var 39 ára og hafði litla reynslu af stjórnmálum, svo að ýmsum leist ekki vel á að hann yrði konungur. En sem konungur afsalaði hann sér einveldi og gaf Dönum stjórnarskrá. Það, ásamt öðru, varð til þess að vinsældir hans urðu miklar.

Í byltingaröldunni sem skók Evrópu 1848 kröfðust íbúar hertogadæmanna Slésvíkur og Holtsetalands þess að verða hluti af Þýska sambandinu, og að þau fengju sjálfstjórn. Frjálslyndir þjóðernissinnar kröfðust stjórnarskipta í hertogadæmunum og ákvað Friðrik að verða við þeirri kröfu og skipaði nýtt ráðuneyti með þátttöku beggja fylkinga, frjálslyndra og íhaldsmanna. Hann gaf nýja ráðuneytinu það til kynna, að þaðan í frá liti hann svo á að einveldi væri afnumið í Danmörku, og að krúnan væri eftirleiðis bundin af stjórnarskrá. „Konungurinn mætir ekki á ríkisráðsfundi nema honum sé boðið,“ sagði hann. Nokkrum dögum seinna lét hann fræg ummæli falla: „Loksins get ég sofið út.“

1850 kvæntist Friðrik þriðja sinni, og var brúðurin Louise Rasmussen, sem hann hafði kynnst í Fredericiu nokkrum árum áður. Hún var af lágum stigum, svo að börn þeirra hefðu verið útilokuð frá ríkiserfðum — en reyndar varð honum ekki barna auðið með henni frekar en öðrum konum. Betri borgurum og aðalsfólki fannst þessi ráðahagur ekki sæmandi, og svo fór að hjónunum fannst sér varla vera vært í Kaupmannahöfn. Þau keyptu því höllina Jægerspris og settust að þar.

Friðrik 7. var síðasti konungur Danmerkur sem var af hinni eiginlegu Aldinborgarætt. Þegar hann dó, þann 15. nóvember 1863, aðeins 55 ára að aldri, hlaut hann legstað í Hróarskeldudómkirkju. Eftirmaður hans var Kristján, prins af Lukkuborg, þar sem konan hans, Louise af Hessen-Kassel, stóð næst til ríkiserfða, en hún var systurdóttir Kristjáns 8.


Fyrirrennari:
Kristján 8.
Konungur Danmerkur
(1848 – 1863)
Eftirmaður:
Kristján 9.