Блох Эрнст

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

БЛОХ Эрнст (1885-1977) - неміс ұсақ бурж. философы. 1933 жылы Швейцарияға кетіп, 1938 жылдан АҚШ-та тұрды, 1948-61 жылдары ГДР-де жұмыс істеді. "Құрғақ қиял" (1918), "Томас Мюнцер төңкерістік дін ғылымын зерттеуші" (1921) және т. б. еңбектерінде философияның міндеті адамды алда тұрған мүмкіндіктерге қарай мүдделі ету, өйткені құрғақ қиял шындықты барлық жағынан жоққа шығаратын негізгі фактор деп есептеп, қиялға берілмеудің қажеттілігін атап көрсетті. "Үміт принциптері", атты негізгі шығармасында (1-3 т., 1954-59) үміт, мақсаткерлік, қайырымдылық принциптерін жетілдіру адамды барлық институциялық формалардан құтқарады, ерік әлеміне жеткізеді деген дәлелмен дүниені қиялды елестердің іргетасы мәніндегі үміт философиясы дейтінді ұсынды. Блох "үміт" деген ұғымға әлемге деген әмбебап, тарихтан тыс, таптан тыс қатынас деп қарады. Табиғатқа адам бойындағы қасиеттерді, психология мәнді таңа отырып, оны түйсіктің уақыттан тыс, бөгде болмысы деп түсінді. Блохтың тұжырымдауынша, ең соңында кез келген даму мен қозғалыс саябырлайды, қоғам қиялшыл мұратқа, абстрактілі түрде жетілуге келеді. Блох марксизмді эсхатологиямен біріктіруге талпынып, оны тұтас қамтитын қиял деп түсіндіруге әрекеттенді. Блох бойынша қиялды ойға берілу дегеніміз - дін туралы ойларды Құдайға құлшылық етудің өрісінен босату жолымен жаңғырту және оған диалект. атау сөздер мәнін беру. Блох адамгершілік туралы ілім жаңаша тұжырым беруге тырысқанымен, дерексіз адамгершілік ілім мен пацифизм поэзиясында қалып қойды.

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

[1]

  1. "Қазақ энциклопедиясы" - Философиялық сөздік