Here naverokê

Metroya Berlînê

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
U12 trêna metroyê li ser rêwitiya Warschauer Strasseê
Nexşeya pêşveçûna U-Bahn di navbera salên 1902 û 2009
Alexanderplatz li ser xeta U5ê

Metroya Berlînê, (bi almanî: U-Bahn Berlin) li Berlîn a paytexta Almanyayê metroyek bilez e û beşek girîng a pergala veguhastina giştî ya bajêr e. Metroya Berlînê, wekî navgîna sereke ya veguhastinê ya paytextê, ​​digel torgilokek xetên trênê yên derbajarî û S-Bahn, torgilokek tramwayê ku bi giranî li beşên rojhilatê bajêr kar dike re, xizmetê dike. Tora metroya Berlînê di sala 1902an de hat vekirin.[1] Li ser 10 xetên cuda bi dirêjahiya 146 kîlomêtran, ji 80% ji wan di binê erdê de ye, xizmeta 173 rawestgehan dike.[2]

Metroya Berlînê di sê qonaxên sereke de hatiye çêkirin.

  1. Heta sala 1913: avakirina tora Kleinprofil li Berlîn, Charlottenburg, Schöneberg, û Wilmersdorf.
  2. Heta sala 1930: danasîna tora Großprofil ku yekem xetên bakur-başûr ava kir.
  3. Ji sala 1953an pê ve: pêşveçûna bêtir piştî Şerê Cîhanê yê Duyemîn.

Di hewildanek ku başbûna xwe ewle bike, Schöneberg jî girêdanek bi Berlînê re dixwest. Pargîdaniya rêhesinê ya bilind bawer nedikir ku xetek wusa dê bikêr be, ji ber vê yekê bajar yekem binerd a herêmî ya fînansekirî li Almanyayê ava kir (bi qestî standarda Kleinprofil bikar tîne). Ew di 1 Kanûna 1910an de hate vekirin. Tenê çend meh berê, xebata li ser xeta çaremîn dest pê kir ku Wilmersdorf li başûrrojavayê bi U-Bahn-a Berlînê ya ku mezin dibe ve girêbide. Tora destpêkê bi piranî ji rojhilat ber bi rojava ve diçû, deverên dewlemendtir ên li Berlînê û derdora Berlînê girêdide, ji ber ku ev rêyên herî bikêrhatî hatibûn hesibandin. Ji bo vekirina torê ji zêdetir xebatkarên Berlînê re, bajêr dixwest ku xetên bakur-başûr bêne damezrandin. Di sala 1920an de, deverên derdorê hatin pêve kirin ku Groß-Berlin ("Berlîna Mezin") ava bikin, hewcedariya gelek danûstandinan ji holê rakir û hêzek danûstendinê ya pir mezintir da bajêr li ser Hochbahngesellschaft ("pargîdaniya rêhesinê bilind"). Bajar di heman demê de ferz kir ku xetên nû dê vagonên firehtir bikar bînin ku li ser heman rêgezek standard dimeşin ku kapasîteya rêwiyan mezintir peyda bikin; ev wekî tora Großprofil ("profîla mezin") dihatin naskirin.

Xet Rêk Dîroka despêkirinê Dirêjahiya xetê Hêjmara rawestgehan
Uhlandstraße - Warschauer Straße 1902-1926 8.814 km 13
Pankow - Ruhleben 1902-2000 20.716 km 29
Krumme Lanke - Warschauer Straße 1902-1929 18.9 km 24
Nollendorfplatz - Innsbrucker Platz 1910 2.864 km 5
Alexanderplatz - Hönow 1930-1989 18.356 km 20
Navend - Deriyê Brandenburgê 2009 1.470 km 3
Alt-Tegel - Alt-Mariendorf 1923-1966 19.888 km 29
Rathaus Spandau - Rudow 1924-1984 31.760 km 40
Berlin-WittenauHermannstraße 1927-1996 18.042 km 24
Rathaus Steglitz - Osloer Straße 1961-1976 12.523 km 18
  1. ^ "Berliner Verkehrsbetriebe: BVG – Weil wir dich lieben | BVG". www.bvg.de. Roja gihiştinê 24 kanûna pêşîn 2021.
  2. ^ "Berlins U-Bahnstrecken". web.archive.org. 8 tebax 2007. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 8 tebax 2007. Roja gihiştinê 24 kanûna pêşîn 2021.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk)