Và al contegnud

Enego

De Wikipedia

Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa orientàl unificàda.


Cuurdinàde geogràfiche: 45° 56' N 11° 43' E

Enego
Comun
Enego - Stema
Enego - Sœmeanza
Enego - Sœmeanza
Dats aministrativ
Stat Itàlia
Rejon Vèneto
Provinça Provincia de Vicènsa
Capolœg Enego
Politega
Sindeg
Orgen lejislativ Consili comunal
Territore
Coordinade 45°56′N 11°43′E / 45.933333°N 11.716667°E45.933333; 11.716667
OSM 1650218
Voltituden 800 m s.l.m
Superfix 52,61 km²
Abitants 1 528 ab.
(1º genar 2023)
Densitaa 29.04 ab./km²
Confin Asiago, Foza, Gallio, Arsiè, Valbrenta e Grigno
Fus orari UTC+01:00 e UTC+02:00
Varie
Prefiss 0424
Codex postal 36052
Sigla autom. VI
Codex ISTAT 024039
Codex catastal D407
Sant protetor Santa Justina
Cl. climatega
Cl. sismega
Localizazion
Enego - Localizazion
Enego - Localizazion
Sit istituzional


Enego (en vèneto: Enego; en cimber: Ghenebe; en todèsch: Jeneve) l'è 'n cümü italià, de la regiù del Vèneto, en Pruvìncia de Vicènsa. El g'ha presapóch 2.018 abitàncc, 'na superfìce de 52 km² e 'na densità de 39 ab./km². El cunfìna coi cümü de Arsiè (BL), Asiago, Cismon del Grappa, Foza, Gallio, Grigno (TN), Valstagna.

Enego se troeuva in sü l'Altupiàn di Sett Cumün (ciamàa anca "Altupian de Asiàagh"), a 768 meter d'altezza. Ulter che'l paes de Enego, gh'hin anca olter fraziùn piscinini: Piovega, Culdarch, Foss, Valdifaber, Cost, Valdicina, Valgoda, Dori, Marcesina, Enego 2000 (staziùn sciistica) e Stoner, la pussee grand.
L'ecunumia de Enego la se basa sü l'agricultüra e su l'alevament di besti, specialment di vacch, chi fann el lacc ch'el vegn dupràa per fà el furmagg Asiàagh.

Inturn a l'ann Milli hin rivàa da la Germania di pupulaziùn da lingua e tradiziùn cimbra che s'hin stanziàa in divers sitt de l'Altupian: inscì anca a Enego.
Tra'l 1310 e'l 1807 Enego l'ha fàa part de la Lega di Sett Cumün, insemm a Foza, Gaj, Asiàagh, Lusiana, Conch, Ruana e Rözz. 'Sta Lega chì l'ha mantegnüü üna certa autonomia anca quand la gh'èra la Repüblica Veneta.
In de la Prima Guera Mundiàal Enego l'è stada bumbardada pussee volt cunt i canùn piazzàa sül Munt Grappa.
Tra i düü gueri e dopu la Segunda Guera Mundiàal ün frach de Eneghees hin nàa a l'ester a lavurà (in Germania, Francia e Svizera), specialment cumè muradur.

  • La gesa de Santa Giustina, che suvrasta'l paes; per fàa sü el sò noeuf campanil, in di ann Cinquanta del XX secul, han dupràa i matùn del Fort Lisser, fàa sü durant la Prima Guera Mundiàal. La gesa l'è stada seriament danegiada in del 1983 da'na trumba d'aria, che l'ha tiràa via la cupola e'l tecc. Dopu l'han sistemada.
  • La tur del vecc castèl del XIII secul, incoeu demulìi, ch'el se truvava in duvè che incoeu ghè la piazza San March.
  • Il Punt de la Val Gadena, il terz pusse vôlt d'Europa (175 meter), inauguràa in del 1990 e che'l culega Enego a Foza.

Persunagg famùs

[Modifega | modifica 'l sorgent]
  • Diego Dalla Palma (1950), trucadur famùs a livell internaziunàal;
  • Lucio Boscardin, autur de "Ciao", la "mascotte" di Mundiai de calcio de Italia 1990.