Naar inhoud springen

Pazardzjik (stad)

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Pazardzjik
Пазарджик
Plaats in Bulgarije Vlag van Bulgarije
Wapen van Pazardzjik
Pazardzjik (Bulgarije)
Pazardzjik
Kaart van Pazardzjik
Situering
Oblast Pazardzjik
Coördinaten 42° 11′ NB, 24° 20′ OL
Algemeen
Oppervlakte 37,382 km²
Inwoners
(31 december 2020)
66.690 [1]
Hoogte 215 m
Burgemeester Todor Popov
Overig
Postcode 4400
Netnummer 034
Kenteken PA
Website pazardjik.bg
Detailkaart
Kaart van Pazardzjik
Foto's
Portaal  Portaalicoon   Bulgarije

Pazardzjik (Bulgaars: Пазарджик; Turks: Pazarcık) is een stad en een gemeente in Bulgarije en hoofdstad van de gelijknamige oblast Pazardzjik. De naam betekent "marktje" in het Turks. De stad ligt aan de oevers van de Maritsa.

De gemeente Pazardzjik is gelegen in het oostelijke deel van de oblast Pazardzjik. Met een oppervlakte van 636,722 km² is het de op een na grootste gemeente van de oblast (14,21% van het grondgebied).

De grenzen zijn als volgt:

   Aangrenzende gemeenten   
 Lesitsjovo       Panagjoerisjte en Streltsja        
           
 Septemvri   Saedinenie en Rodopi 
           
 Rakitovo       Bratsigovo en Pesjtera       Stamboliïski 

De stad was in de oudheid als Bessapara (Thracisch voor "Bessi Dorp") de thuisbasis van de Bessi Thraciërs. In de Ottomaanse tijd werd de huidige naam geïntroduceerd.

In 1718 werd Pazardjik bezocht door Gerard Kornelius Drish, en hij schreef: "De gebouwen hier overtreffen die van Nish, Sofia en andere plaatsen in constructie, grootte en schoonheid". In de 19e eeuw is Pazardjik al een groot en belangrijk centrum voor nijverheid en handel, met een bevolking van zo'n 25.000 mensen. In 1837 is de kerk "Maagd Maria" gebouwd, een monument van nationaal belang, beroemd om architectuur en houtsnijwerk.

Gedurende de bevrijding stuurde de Ottomaanse sultan een brief met de opdracht om Pazardjik te vernietigen om zo te voorkomen dat het in handen van de vijand zou vallen. Een plaatselijke dokter onderschepte de brief en paste deze aan zodat er juist stond dat de stad niet vernietigd moest worden. Hij is uitgeroepen tot plaatselijke held. De stad is op 2 januari 1878 bevrijd door een eenheid van het Russische leger onder bevel van generaal Gurko.

De Koersjoem-moskee

In 1887 telde de stad Pazardzjik 15.659 inwoners. Dit aantal nam de daaropvolgende decennia steeds toe, voornamelijk vanwege de vestiging van nieuwe inwoners uit nabijgelegen plattelandsgebieden en kleinere steden. In 1993 bereikte de stad Pazardzjik het hoogste (officiële) aantal inwoners met 82.904 personen. Sindsdien is er continu sprake van een bevolkingsdaling, doordat er na de val van het communisme een neerwaartse spiraal is ontstaan van wegtrekkende bevolking, leegstand en daardoor verpaupering, terugval in voorzieningen, waardoor de leefbaarheid in het geding komt en steeds meer mensen uit de stad vertrekken. In 1996 zakte het inwonertal onder de 80.000, in 2010 onder de 75.000 en in 2015 onder de 70.000. In 2020 woonden er 66.690 mensen in de stad; dit waren ruim 16.000 (−20%) personen minder dan in 1993.

Bevolkingsontwikkeling van de stad, de gemeente en de oblast Pazardzjik [2]
Jaar 1934 1946 1956 1965 1975 1985 1992 2001 2011 2020
stad Pazardzjik Gestegen 23 228 Gestegen 30 376 Gestegen 39 499 Gestegen 55 430 Gestegen 65 727 Gestegen 77 278 Gestegen 82 578 Gedaald 78 855 Gedaald 71 979 Gedaald 66 690
gemeente Pazardzjik Gestegen 65 067 Gestegen 78 671 Gestegen 88 904 Gestegen 106 559 Gestegen 118 160 Gestegen 128 974 Gestegen 133 685 Gedaald 127 900 Gedaald 114 817 Gedaald 105 161
oblast Pazardzjik Gestegen 211 451 Gestegen 244 385 Gestegen 277 198 Gestegen 296 641 Gestegen 314 006 Gestegen 326 188 Gedaald 326 123 Gedaald 310 723 Gedaald 275 548 Gedaald 251 300

In de in 2011 gehouden volkstelling - de eerste volkstelling sinds de toetreding van het land tot de EU in 2007 - hadden ondervraagden de mogelijkheid om vrijwillig vragen te beantwoorden over etniciteit en religie, evenals over hun moedertaal. In Pazardzjik beantwoordden slechts 66.397 van de 71.979 inwoners de vraag over etniciteit; 57.332 van hen identificeerden zichzelf als Bulgaren, 4.822 als Turken, 3.423 als Roma en 325 gaven aan dat ze een andere etniciteit hadden (Armeniërs, enz.). Het aantal Roma is waarschijnlijk hoger: veel Roma identificeren zichzelf als etnische Turken in de volkstellingen. De Roma-gemeenschap is vooral geconcentreerd in de twee zigeunerbuurten: de wijk "Iztok" en de wijk "Pitsj".

Etnische samenstelling van de respondenten in de stad Pazardzjik (februari 2011)[3]
Bulgaren
  
86,35%
Turken
  
7,26%
Roma
  
5,16%
Anders/Onbekend
  
1,23%

In de gemeente Pazardzjik beantwoordden 106.875 van de 114.817 inwoners de vraag over etniciteit; 89.787 van hen identificeerden zichzelf als Bulgaren, 5.686 als Turken, 10.132 als Roma en 1.270 gaven aan dat ze een andere etniciteit hadden.

De etnische samenstelling van de gemeente Pazardzjik (1992-2011)
Etnische
groep
volkstelling 1992 volkstelling 2001 volkstelling 2011
Aantal % Aantal % Aantal %
(totaal)
%
(gespecificeerd)
Bulgaren 118.437 88,59 109.738 85,80 89.787 78,20 84,01
Turken 4.986 3,73 6.142 4,80 5.686 4,95 5,32
Roma 9.260 6,93 10.598 8,29 10.132 8,82 9,48
Andere
groepen
986 0,74 638 0,50 423 0,37 0,40
Onbekend 16 0,01 516 0,40 847 0,74 0,79
Ongespecificeerd . . 268 0,21 7.942 6,92 .
Totaal 133.685 100,00 127.900 100,00 114.817 100,00 100,00

De meest recente volkstelling werd uitgevoerd in februari 2011 en was optioneel. Van de 114.817 inwoners reageerden er 91.625 op de optionele volkstelling, terwijl 23.192 inwoners niet ondervraagd werden. Van de ondervraagden noemden 76.356 zichzelf lid van van de Bulgaars-Orthodoxe Kerk (83%); daarnaast werden er 3.835 moslims (4,2%), 1.559 protestanten (1,7%) en 353 katholieken geteld. Ongeveer 3,8% van de bevolking had geen religie, terwijl 6,6% geen specifieke religie had opgenoemd. In het begin van de 20ste eeuw telde de stad een substantiële Joodse gemeenschap van 900 tot 1.000[4] leden (destijds c. 5% van de bevolking); maar door de onafhankelijkheid van Israël en de daarop volgende alia is de deze gemeenschap - op een handvol personen na - bijna compleet verdwenen.

Religieuze samenstelling in februari 2011[5]
Bulgaars-Orthodoxe Kerk
  
83,34%
Katholieke Kerk
  
0,39%
Protestantisme
  
1,70%
Islam
  
4,19%
Geen
  
3,82%
Anders/
Onbekend
  
6,56%

De stad Pazardzjik was in 2016 de eerste stad in Bulgarije waar een verbod op gezichtsbedekkende kleding werd ingevoerd, waaronder de boerka.[6][7] Vrouwen die dit boerkaverbod overtreden, riskeren een boete van 300 leva (150 euro) bij de eerste overtreding en 100 leva (500 euro) bij de tweede overtreding; dit is meer dan een gemiddeld maandsalaris in Bulgarije.[8]

Bezienswaardigheden

[bewerken | brontekst bewerken]

In de Sint-Bogoroditsakerk (God Moeder) zijn indrukwekkende iconen bewaard gebleven die door meester-artiesten van de Debar School zijn gemaakt. Zij bevatten houtsnijwerken van gebeurtenissen uit het Oude en Nieuwe Testament. Er zijn ook iconen die geschilderd zijn door Stanislav Dospevski.

Zie de categorie Pazardzhik van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.