Vejatz lo contengut

Suc e Sentenac

Aqueste article es redigit en lengadocian.
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Suc e Sentenac
Suc-et-Sentenac
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Sentenac al primièr plan, Suc al fons.
Geografia fisica
Coordenadas 42° 47′ 00″ N, 1° 28′ 36″ E
Superfícia 31,69 km²
Altituds
 · Maximala
 · Minimala
 
2 196 m
752 m
Geografia politica
Region ist País de Fois Armas del País de Fois
Parçan Vic de Sòs
Estat Bandièra de França França
Region Occitània
Departament Arièja Armas del Departament d'Arièja
Arrondiment Arrondiment de Foish
Canton Canton de Savartés (Vic de Sòs avant 2015)
Intercom CC de Nauta Arièja
Comuna Val de Sòs
Geografia umana
Populacion
(2018)
55 ab.
Densitat 1,74 ab./km²
Autras informacions
Gentilici sucatèlh, (a Suc)
Còde postal 09220
Còde INSEE de seccion 09302
Divèrs comuna delegada

Suc e Sentenac[1],[2],[3],[4] (Suc-et-Sentenac en francés) es una anciana comuna occitana del Comtat de Foish e del Vic de Sòs, situada dins lo departament d'Arièja e la region d'Occitània, ancianament de Miègjorn-Pirenèus. Dempuèi lo 1èr de genièr de 2019, es fusionada dins la comuna novèla de Val de Sòs que ne ven una comuna delegada.

Perimètre del territòri

[modificar | Modificar lo còdi]
Comunas confrontantas de Suc e Sentenac
Ravat Gorbit
Le Pòrt Suc e Sentenac Orús
Aulús Ausat Vic de Sòs

La prononciacion es [syk]. Las fòrmas ancianas son villa de Such en 1182, Suc en 1243, villa de Succols en 1272, Succo en 1385, Suc en 1385, 1390, 1445 e cap a 1460 (Cronica d'Esquerrièr) [5].
Segon los Féniés, Suc es una varianta del pre-indoeuropèu *kuk, que se tròba tanben dins tuc, tuca o truc, e qu'a lo sens de « puèg, puèg arredondit, autura » [6]. Dauzat e Rostaing i veson lo « provençal » suc, « cap » [7], mès aquel sens occitan del mot s'explica pel precedent e lo bestorn per una metafòra corporala s'impausa pas per un mot qu'èra probablament dejà un oronime abans lo latin.
Segon Negre, citat per Patrici Pojada, Suc ven de l'occitan suc, mot d'origina preceltica qu'a le sens de « cima de montanha, puèg, autura de travèrses arredondits ». Segon Astor, citat per Patrici Pojada, Suc ven del preceltic tukk > *tsukk > suc en occitan, « cima ». Segon Patrici Pojada, en occitan, un suc, mot d'origina prelatina es una cima, una autura, al sens figurat le dessús del cap (d'aquí les vèrbes ensucar e assucar)[5].

La prononciacion es [sente'nak]. Las fòrmas ancianas son villa de Sentenac en 1182, Sentenaco en 1246, villa de Sentenaco en 1272, Sentenac en 1385-1390, Sentenhac en 1445, Sentenac cap a 1460 (Cronica d'Esquerrièr)[8].
Dauzat e Rostaing explican les autres dos Sentenac d'Arièja per un nom d'òme *Sentennus, tirat de Sentius, ambe'l sufixe -acum [9], latinizacion del sufixe gallic -āco(n). Probable que l'explica val tanben per aqueste Sentenac. L'ipotèsi del nom latin Centenius, atestat, convendriá pas : auriam *Sentenhac; mès poiriá servir per las comunas francesas de Sainteny (Marga) e Santeny, que Dauzat e Rostaing restacan a *Sentennus.
Segon Negre, citat per Patrici Pojada, Sentenac ven del nom romanic de persona Centinus, ambe'l sufixe -acum. Astor, citat per Patrici Pojada, es per lo nom latin d'òme *Sentenus, inferit de Sentius[8]. Segon Xavier Delamarre, Sentenac pòt venir de l'etime cintinācon, la proprietat de *Cintinos, o de l'etime sentiniācon, la proprietat de Sentinios [mes Delamarre cita tanben Sentinos, nom tanben atestat e que conven milhor]; son de noms celtics[10].
Segon Patrici Pojada, Sentenac es compausat d'un nom d'òme, benlèu Sentinus o Sentenus, ambe'l sufixe -acum; Sentenac èra donc la proprietat d'un d'aquelis mèstres[8].

  • Sentenac foguèt annexat a Suc entre 1790 e 1794 [11].

Administracion

[modificar | Modificar lo còdi]
Lista dels cònsols successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
2012 decembre de 2018 Aline Romeu sense etiqueta retirada de mètja
2011 2012 André Vergé   Agent DDE
1977 2011 Madeleine Souquet   ensenhaira
  1977      
Totas las donadas son pas encara conegudas.
  • Abans la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna èra del canton de Vic de Sòs; es ara del canton de Sabarthès (en francés), donc de Savartés.
modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): , totala:

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
967 1 102 1 132 1 093 1 200 1 208 1 269 1 353 1 387

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
1 267 1 278 1 306 1 236 1 292 1 225 1 196 1 143 1 050

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
1 028 984 928 689 550 424 387 275 205

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
149
100
89
84
66
103
65
60
Cercar
2009 2010
59
60
55
56
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
Evolucion de la populacion 1962-2008
Evolucion de la populacion 1962-2008


Lòcs e monuments

[modificar | Modificar lo còdi]

L'escais dels sucatèlhs es les grapaus (pr'amor de las fonts nombrosas que i a) e l'escais de las gents de Sentenac es las sinsòlas, pr'amor de l'ensolelhament (lo vilatge es sus un travèrs expausat al sud-oèst). I a tanben las tancalhas per Sentenac e las portanèlhas per Suc, pr'amor d'un biais diferent de nommar la cleda. I a tanben les manjacorrejòls a Suc, les tèrragalhaires e les gorbilhaires a Sentenac. Se cita d'expressions :

  • Gascons de Suc, cuol de boçut, terregalh a l'ola, terregalh a l'òrt, una tripa d'ase, un bèl pet de pòrc;
  • Gascon de Suc cuol de boçut, gascon de Sentenac cuolh de sac;
  • Les de Sentenac, cuol de sac, correjòl a l'ola, correjòl a l'òrt, d'una tripa d'ase e d'un pet de pòrc[12].

Personalitats ligadas amb la comuna

[modificar | Modificar lo còdi]

Véser tanben

[modificar | Modificar lo còdi]

Ligams extèrnes

[modificar | Modificar lo còdi]

Nòtas e referéncias

[modificar | Modificar lo còdi]
  1. Pojada, Patrici. Repertòri toponimic de las comunas de la region Miègjorn-Pirenèus. Nouvelles Éditions Loubatières, 2009. ISBN 978-2-86266-573-3. 
  2. «Toponimia occitana».
  3. Congrès permanent de la lenga occitana. «Top'Òc: Diccionari toponimic occitan».
  4. Institut d'Estudis Occitans. «BdTopoc–Geoccitania».
  5. 5,0 et 5,1 Patrici Poujade, Dictionnaire toponymique de l'Ariège, ed. IEO d'Arièja, 2021, p. 417-418
  6. Bénédicte Boyrie-Fénié, Jean-Jacques Fénié, Toponymie des Pays Occitans, edicions Sud-Ouest, 2007, p. 191 e p. 70
  7. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 665
  8. 8,0 8,1 et 8,2 Patrici Poujade, Dictionnaire toponymique de l'Ariège, ed. IEO d'Arièja, 2021, p. 405-406
  9. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 638, a Sainteny
  10. Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012, p. 114, 236, 292, 306 e 365
  11. http://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_resultat=36859
  12. Patrici Poujade, Dictionnaire toponymique de l'Ariège, ed. IEO d'Arièja, 2021, p. 405 e 417