Przejdź do zawartości

Bitwa pod Wyszecinem

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bitwa pod Wyszecinem
polska wojna sukcesyjna
Ilustracja
Zwycięski wódz generał Piotr Lacy
Czas

8 kwietnia lub 9 kwietnia 1734 (według niektórych źródeł 20 kwietnia 1734[1][2])

Miejsce

Wyszecino, Prusy Królewskie

Terytorium

Polska

Wynik

zwycięstwo Rosji

Strony konfliktu
Polska Rosja
Dowódcy
wojewoda lubelski
Jan Tarło
generał Piotr Lacy
Siły
130 chorągwi
pospolitego ruszenia,
2 pułki regularnej kawalerii
oraz 400 dragonów,
łącznie mniej niż 8 tys. żołnierzy
2900+5000[3]
Straty
354[3] od 15[3] do 1000[4]
brak współrzędnych

Bitwa pod Wyszecinem, zwana także bitwą pod Wyszyczynem miała miejsce 8 kwietnia[4] lub 9 kwietnia[5] 1734 (według niektórych źródeł 20 kwietnia 1734[1][2]) podczas polskiej wojny sukcesyjnej.

Wojsko koronne dowodzone przez wojewodę lubelskiego Jana Tarłę stoczyło bitwę z wojskiem rosyjskim generała Piotra Lacy'ego pod Wyszecinem, wsią kaszubską, leżącą na północy Prus Królewskich. Po zaciętej walce bitwę za cenę znacznych strat wygrali Rosjanie.

Przed bitwą

[edytuj | edytuj kod]
Jan Tarło, portret pędzla Augustyna Mirysa

Regimentarz Jan Tarło chcąc połączyć się z Francuzami, którzy według posiadanych przez niego informacji mieli wylądować w okolicach Pucka, zmierzał ze swym oddziałem w tamtą stronę. Rosjanie szacowali siły Tarły na 8 tys. jazdy, ale było jej zapewne mniej. Według innych danych wojewoda lubelski Jan Tarło miał pod swoim dowództwem 130 chorągwi pospolitego ruszenia, 2 pułki regularnej kawalerii oraz 400 dragonów. Po połączeniu się z resztkami rozbitych pod Świeciem wojsk kasztelana czerskiego Kazimierza Franciszka Rudzińskiego natknął się pod Tucholą na liczący 3 tysiące żołnierzy korpus rosyjski dowodzony przez generała Artemija Zagriażskiego(inne języki). Pomimo przewagi liczebnej Tarło nisko oceniał wartość bojową swych sił i przystąpił do pertraktacji. Wobec dużej przewagi liczebnej przeciwnika Zagriażski chętnie przystąpił do rozmów i zgodził się na wysłanie adiutanta Tarły Idzikowskiego do Gdańska. W tym czasie głównodowodzący armią oblegającą Gdańsk feldmarszałek Burkhard Christoph Münnich wysłał na pomoc Zagriażskiemu generała Lacy'ego z 5 tys. nieprzydatnej przy oblężeniu miasta jazdy z armatami.

Tarło, który dowiedział się o nadciąganiu wroga, zajął stanowisko na południe od Wyszecina z czołem zwróconym ku południowi, skąd nadciągał Piotr Lacy. W pierwszej linii wojsk rosyjskich szli Kozacy, mając ze sobą 3 kompanie grenadierów konnych, za nimi 4 pułki dragonów na koniach na lewym skrzydle i 2 spieszone pułki dragonów na lewym skrzydle. Dwa następne pułki dragonów były na koniach i pozostawały w odwodzie. Późnym popołudniem, gdy Lacy przybył na miejsce, Rosjanie niespodziewanie uderzyli na wojska Tarły[a].Tarło zdołał rozwinąć swe siły w szyk bitewny, jednak pomimo zaciętego oporu jego wojska musiały ulec ze względu na gorsze wyszkolenie. Część sił polskich została rozbita, reszta wycofała się.

Po bitwie

[edytuj | edytuj kod]

Cały tabor wpadł w ręce Rosjan, którzy swoje zwycięstwo okupili znacznymi stratami[b]. Wkrótce potem doszło do kolejnej klęski wojsk polskich, dowodzonych przez Jana Tarłę, w bitwie pod Puckiem z korpusem rosyjskim dowodzonym przez generała Ernesta Birona, co doprowadziło do oczyszczenia całego Pomorza z sił polskich i pozwoliło armiom rosyjskiej i saskiej kontynuować oblężenie Gdańska.

  1. Według Konstantego Górskiego to Polacy pierwsi zaatakowali Rosjan, ale po godzinie walki zmuszeni byli opuścić pole bitwy[4].
  2. Według Konstantego Górskiego Rosjanie stracili w bitwie 1 tys. ludzi[4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Edmund Cieślak, W obronie tronu króla Stanisława Leszczyńskiego, Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1986, s. 78-79, ISBN 83-215-3272-1, OCLC 835863769.
  2. a b Tomasz Ciesielski, Irlandczyk na służbie carskiej. Piotr Lacy – feldmarszałek i generał-guberntor Inflant, [w:] W.Walczak, K.Łopatecki (red.), Stan badań nad wielokulturowym dziedzictwem Rzeczypospolitej, t. III, Białystok 2012, s. 240.
  3. a b c Нелипович С. Г. Союз двуглавых орлов. Русско-австрийский военный альянс второй четверти XVIII в.. — М.: Объединенная редакция МВД России, Квадрига, 2010. — С. 130.
  4. a b c d Konstanty Górski, Historia jazdy polskiej, Kraków: Księgarnia Spółki Wydawniczej Polskie, 1894, s. 133-134.
  5. Relacja opisująca działania wojsk rosyjskich przeciwko zwolennikom Stanisława I, króla-elekta polskiego, operującym w Prusach Królewskich zakończone bitwą pod [Wyszecinem] między siłami rosyjskimi pod dowództwem generała [Piotra] Lessego [!] [Lacy] a oddz, szukajwarchiwach.gov.pl, 1734.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Edmund Cieślak, W obronie tronu króla Stanisława Leszczyńskiego, Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1986, s. 78-79, ISBN 83-215-3272-1, OCLC 835863769.