Dyskusja:Upaniszady
Najstarsze powstały prawdopodobnie w VIII i prawdopodobnie wywarły wpływ na rozwój heterodoksji: buddyzmu i dźajnizmu- to trzeba zmienic. Vuvar1
- wiec zmieniaj... -- kocio 10:33, 20 sty 2005 (CET)
Kim są rikszi?? Czy nie mylicie tego z terminem ryszi? Nawet jeśli, to zastosowanie go w przypadku upaniszad jest anachronizmem... W dodatku od kiedy bramini to kasta?! Nie mylcie kasty z warną!! Pozdrawiam, A.
WERSJA Z 16.21, 17 grudnia 2005 - póki ktoś tego nie spolszczy, ta skandaliczna ortograficznie wersja nie może straszyć w przestrzeni głównej!!! Doprawdy, nie mam czasu by ślęczeć nad poprawianiem każdego wyrazu. Selena talk 17:54, 17 gru 2005 (CET)
Upaniszady (उपनिषद्, Upanişad) - znana wersja pochodzi z VIII-III w. p.n.e., w rzeczywistosci przekaz filozoficzny (zmieszany z duzo pozniejszymi watkami religijnymi sprzed XII-VII w.) moze siegac nawet do 7 tys pne. Teksty filozoficzne. Rozwinęły m.in. doktrynę atmana, transmigracji (sansara), karmana.
Upaniszady prawdopodobnie są przekazem spuścizny kultury Indii przed aryjskich zmieszaną z pozniejsza kultura aryjskich najezdzcow (por. Sachse, wstep do Bhagavadgita, wyd. Ossolineum). W odróznieniu od tradycji braminskiej (ktora moznaby nazwac zabobonna) przekazuja wiedze ocalona przed prymitywna kultura ariow w kascie rycerskiej. Wczesniej, przed ok XII w pne, w indiach istniały od około 7 do 4 tys lat pne wysoko rozwiniete kultury miejskie, takie jak mohendzo-daro i harappa, ktore upadly po najezdzie ariow w XII w pne. Swiatła tradycja tych kultur zachowala sie w sposciznie Indii w pewnym stopniu w przekazie tzw. medrcow, upaniszadach, ktore trzeba uznac za twor calkowicie niezalezny od wed, i duzo od nich wczesniejszy. Wedy sa zapisem zabobonnej tradycji religijnej prymitywnego ludu ktory siła opanowal Indie, upaniszady dodane jedynie do wed (to, ze sa umieszczone na koncu, oznacza jedynie ze sa tworem niezaleznych, wlaczonym jedynie w sklad ksiag) sa zapisem dociekan filozoficznych, dociekan ktore przeczom tezom religii i maja pierwotnie ateistyczny charakter. Politeizm jest wytworem kultury prymitywniejszej. W tym sensie dzialanosc braminow mozna uznac za szkodliwa.
Jezeli chodzi o powstaly pozniej buddyzm to, zbyt daleko idacy nihilizm czy negatywizm, skrajne obyczaje, skrajne poglady dotyczace cierpienia, obce sa wywazonemu i glebszemu przekazowi upaniszad zmieszanemu tam jednak z kolei, z zabobonnoscia religijna.
Jest tak prawdopodbnie dlatego ze tworca buddyzmu byl jeden czlowiek, co moglo nadac buddyzmowi cechy subiektywne. Ponadto, tradycja golenia glowy, ktora istnieje w buddyzmie zostala przejeta od kasty braminskiej a to nalezy uznac za zjawisko negatywne, poniewaz bramini okazali sie w indiach byc kasta zacofana i szkodliwa, marnujaca wczesniejsze osiagniecia kultury Indii.
Buddyzm jako koncepcja duzo pozniejsza, podlegal wplywom nizszej kultury i odchodzi od wczesniejszych nauk, z pierwotnego zrodła zachował m.in. ateizm co mozna zapisac na jego korzysc, jednak popada za bardzo w negatywizm i pesymizm, co stanowi jego słabośc.
Nazwa ich pochodzi od sanskryckich słów: sad - oznacza siedzieć a upani przy, co znaczy 'przysiadac sie'.
Znanych jest ponad sto upaniszadów, lecz tylko dwanaście z nich nosi miano ,,Większych".