Przejdź do zawartości

Historia architektury

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Starożytny Rzym: Panteon

Historia architekturynauka opisująca estetyczny i techniczny rozwój architektury, a także budownictwa od początków ludzkiej działalności budowlanej do chwili obecnej. Historia architektury zajmuje się także związkami architektury z rozwojem techniki, czynnikami klimatycznymi, ekonomicznymi, socjologicznymi oraz polityczno-ideologicznymi i religijnymi.

Najczęstszym ujęciem historii architektury związanej z europejskim, okcydentalnym kręgiem kulturowym aż do wieku XIX jest periodyzacja posługująca się podziałem na epoki stylistyczne. Według takiego podziału cała działalność budowlana danego okresu i terytorium może być scharakteryzowana i opisana przy pomocy skodyfikowanych cech stylistycznych.

Historykami architektury są zwykle osoby z wykształceniem z dziedziny architektury lub historii sztuki.

Podstawowe epoki i style architektoniczne w europejskim, okcydentalnym kręgu kulturowym

[edytuj | edytuj kod]

Architektura prehistoryczna

[edytuj | edytuj kod]

Architektura starożytna

[edytuj | edytuj kod]

Architektura nowożytna

[edytuj | edytuj kod]

Architektura XIX w.

[edytuj | edytuj kod]
Główny nurt Styl Lata trwania Przedstawiciele Przykład (Świat) Przykład (Polska)
Historyzm
neoromanizm 1744-1870[a] Christoph Hehl(inne języki), Franz Schwechten
Baszta Rybacka

Zamek Cesarski w Poznaniu
neogotyk 1750-1930 Alexander Jackson Davis, James Wyatt, Teodor Talowski, Frederick Thomas Pilkington(inne języki), William Burn(inne języki), David Bryce(inne języki), Imre Steindl, Charles Barry, Augustus Pugin
Katedra Kolońska

Kościół św. Józefa w Krakowie
neorenesans 1840-1890 Charles Barry, Joseph Paxton, Teodor Talowski, Louis Marie Cordonnier(inne języki), Peter Speeth(inne języki), Henry Richardson
Zamek w Schwerinie

Kamienica Pod Osłem w Krakowie
neobarok
Opéra Garnier

Galeria Zachęta
eklektyzm
Sagrada Família

Zamek Czocha
neomauretanizm
Forum Theatre (Melbourne)

Pałac w Osieku
styl arkadowy
Kościół Zbawiciela w Poczdamie

Kościół św. Trójcy w Toruniu
styl narodowy
Sobór Chrystusa Zbawiciela w Moskwie

Willa „Koliba”
Szkoła chicagowska koniec XIX wieku
/ początek XX wieu
William Le Baron Jenney,
Henry Richardson,
Burnham & Root(inne języki),
Holabird & Roche(inne języki),
Dankmar Adler,
Louis Henry Sullivan

Brooks Building(inne języki)
Secesja 1890–1925 Franciszek Chełmiński, Lluís Domènech i Montaner, Michaił Eisenstein, August Endell, Max Fabiani, Max Hegele, Josef Hoffmann, Antoni Gaudí, Hector Guimard, Victor Horta, Gustaw Landau-Gutenteger, Dawid Lande, Charles Rennie Mackintosh, Franciszek Mączyński, Joseph Maria Olbrich, Josep Puig i Cadafalch, Fiodor Schechtel, Louis Sullivan, Henry van de Velde, Otto Wagner
Hackesche Höfe(inne języki)

Kamienica przy ul. Częstochowskiej 15 w Gliwicach

Architektura XX i XXI w.

[edytuj | edytuj kod]

Architektura innych rejonów świata

[edytuj | edytuj kod]


  1. później styl ten został zastąpiony architekturą neobizantyjską


Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Katedra z elementami gotyckimi
  2. Heinrich von Ferstel
  3. Art déco inspirowane architekturą polską, arch. Józef Czajkowski
  4. Maison de Verre, arch. Pierre Chareau
  5. Agata Wereszczyńska. Statki na trawie i kropla wody – styl streamline w architekturze i wzornictwie przemysłowym w latach trzydziestych XX wieku w Stanach Zjednoczonych, Europie i Polsce. „Architecturae et Artibus”.”, s. 33–45, 2015. 
  6. „Szklany Dom” projektu Juliusza Żórawskiego w Warszawie po 73 latach Andrzej K. Olszewski 2014.
  7. Ed Taverne: J.J.P. Oud: A Poetic Functionalist: 1890-1963. Rotterdam: Nai Publishers, 2001. ISBN 978-90-5662-199-5.
  8. Leśniakowska 2006 ↓, s. 173.
  9. Leśniakowska 2006 ↓, s. 156.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Marta Leśniakowska: Architektura w Warszawie. Lata 1918–1939. Warszawa: Arkada, 2006.