Przejdź do zawartości

Jan Krynicki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jan Krynicki
Data i miejsce urodzenia

1797
Zwienigorodok

Data i miejsce śmierci

12 września 1838
Gieorgijewsk

profesor
Specjalność: mineralogia, zoologia
Alma Mater

Uniwersytet Wileński

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Cesarski Uniwersytet Charkowski

Okres zatrudn.

1825-38

Jan Krynicki (ur. 1797 w Zwienigorodoku, zm. 12 września 1838 w Gieorgijewsku) – polski mineralog i zoolog, profesor Uniwersytetu w Charkowie.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w 1797 w jako syn Jędrzeja w miasteczku Zwienigorodok w guberni kijowskiej. Pierwsze nauki pobierał w gimnazjum księży bazylianów w Humaniu. Następnie w 1819 wstępuje na Uniwersytet Wileński na wydział fizyko-matematyczny. Był uczniem Ludwika Bojanusa i Stanisława Bonifacego Jundziłła i wspólnie z Józefem Jundziłłem odbył w 1821 wyprawę naukową z Wilna przez Kowno, doliną rzeki Wilii i w kierunku morza do Połągi.

W 1823 został aresztowany za przynależność do filaretów, po zwolnieniu z więzienia został deportowany w głąb Rosji. Dzięki staraniom i zabiegom profesora Andrzeja Dudycza rektora Uniwersytetu charkowskiego w grudniu 1824 przybył do Charkowa.

Z początkiem marca następnego roku rozpoczął wykłady z mineralogii, w następnym roku został adiunktem, w 1829 profesorem nadzwyczajnym i w 1835 profesorem zwyczajnym Cesarskiego Uniwersytetu Charkowskiego. 1 stycznia 1837 powołana została katedra mineralogii i geologii w której został profesorem.

Prowadził również od 1834 wykłady z zoologii i dostał nominację na dyrektora gabinetu zoologicznego. Dzięki jego zaangażowaniu i pracy kolekcja gabinetu powiększyła się czterokrotnie. Za włożoną pracę w tej dziedzinie dostał specjalną nagrodę pieniężną oraz pierścień z brylantem.

Nie posiadając dzieci opiekował się wraz z żoną młodzieżą polską przybywającą do Charkowa.

W 1838 odbył podróż naukową na Kaukaz i okolice mórz: Czarnego i Kaspijskiego, w drodze powrotnej zachorował i zmarł dnia 12 września 1838 w Gieorgijewsku.

Opublikował m.in. Spis celniejszych owadów zebranych w okolicach Charkowa i Odessy 1828, całość dorobku obejmuje 30 prac w językach: polskim, łacińskim, francuskim i rosyjskim.

Upamiętnienie

[edytuj | edytuj kod]

Na jego cześć zostało nazwane kilka gatunków:

  • spośród ptaków Garrulus glandarius krynicki,
  • z mięczaków Krynickia melanocephala,
  • z owadów Anchomenus krynicki,
    • Carabus krynicki,
    • Hister krynicki,
    • Balanus krynicki.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]