Przejdź do zawartości

Katedra Świętego Bawona

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Katedra Świętego Bawona
Sint-Baafskathedraal
katedra
Ilustracja
Państwo

 Belgia

Miejscowość

Gandawa

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Diecezja

gandawska

Wezwanie

św. Bawona

Położenie na mapie Flandrii Wschodniej
Mapa konturowa Flandrii Wschodniej, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Katedra Świętego Bawona”
Położenie na mapie Belgii
Mapa konturowa Belgii, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Katedra Świętego Bawona”
Ziemia51°03′11″N 3°43′37″E/51,053056 3,726944
Strona internetowa
Ambona autorstwa Laurenta Delvaux
Ambona autorstwa Laurenta Delvaux

Katedra Świętego Bawona[1] (znana też jako Katedra Sint-Baafs lub Sint-Baafskathedraal) – siedziba diecezji w Gandawie, nazwana imieniem Św. Bawona. Świątynia była miejscem chrztu Karola V.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Budynek oparty na bazie pierwotnej kaplicy św. Jana Chrzciciela, o konstrukcji głównie drewnianej, konsekrowanej w 942 przez Transmarusa, biskupa Tournai i Noyon. Po tej świątyni nie zachowały się żadne ślady. Na jej miejscu w połowie XII wieku zbudowano na planie krzyża romański kościół pod tym samym wezwaniem. Pozostałości tej konstrukcji – bogato zdobione freskami mury, są widoczne w krypcie katedry. W późniejszym okresie na miejscu romańskiej budowli powstał kościół gotycki. Jego budowa przebiegała w trzech fazach – na początku XIV wieku odnowiono chór w stylu gotyckim znad Skaldy. Ambit i wieniec kaplic pochodzą z XV wieku; W drugiej fazie budowy (1462 – 1538) wzniesiona została zachodnia wieża świątyni (wysokość 82 metry). W 1602 roku drewniana kopuła wieży spłonęła od uderzenia pioruna i nigdy nie została odbudowana. W 1553 roku rozpoczęto budowę nawy głównej, transeptu i ośmiu kaplic bocznych. Zarówno wieża, jak i późniejsze części katedry, zbudowane są w stylu gotyku brabanckiego. Widoczna jest nie tylko różnica w stylach, ale także wyraźny kontrast pomiędzy niebieskim granitem z Tournai, użytym przy budowie chóru, a piaskowcem i cegłą, których użyto do budowy naw. W 1559 roku (niektóre źródła podają rok 1561), kiedy powstało biskupstwo gandawskie, kościół podniesiony został do rangi katedry. Budowlę uznano za ukończoną w 1569.

W 1539, w rezultacie buntu przeciwko Karolowi V, stare opactwo Św. Bawona zostało rozwiązane. Jego opat wraz z mnichami musieli przenieść się do kościoła, wtedy wciąż jeszcze pod wezwaniem św. Jana. Kościół stał się kościołem kapitularnym, a mnisi kanonikami. Później katedra otrzymała nowego patrona – Św. Bawona.

W wyniku rewolty ikonoklastów kościół został dwukrotnie (w 1566 i 1578) splądrowany. W 1640 roku spłonął dach katedry. W kolejnych latach katedra przechodziła liczne restauracje. Bogate barokowe wnętrze katedry pochodzi w dużej mierze z czasów, gdy biskupem Gandawy był Antonius Triest (1622-1657).

W styczniu 2006 roku rozpoczęła się restauracja katedry.

Dzieła sztuki

[edytuj | edytuj kod]
Ołtarz Gandawski

Katedra jest znana z Ołtarza Gandawskiego, oficjalnie znanego jako Adoracja Mistycznego Baranka autorstwa braci Huberta i Jana van Eycków, ukończonego w 1432. Jest to obraz uchodzący za opus magnum średniowiecznego malarstwa.

Innym znanym dziełem jest obraz Rubensa Św. Bawo przybywa do klasztoru w Gandawie.

Święty Bawo na obrazie Rubensa

Do dzieł sztuki można także zaliczyć pochodzącą z 1745 roku rokokową ambonę autorstwa Laurenta Delvaux.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Zmiany wprowadzone na 90. posiedzeniu Komisji (4 listopada 2015 roku). ksng.gugik.gov.pl. s. 1. [dostęp 2016-01-01]. (pol.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]