Przejdź do zawartości

Kronika Słowian

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kronika Słowian wydana po polsku w 1862 w Warszawie w tłumaczeniu Jana Papłońskiego.

Kronika Słowian (tytuł oryginału łacińskiego Chronica Sclavorum) – średniowieczne dzieło historyczne autorstwa mnicha Helmolda, który towarzyszył jako kronikarz niemieckim wyprawom chrystianizacyjnym na Połabiu i Pomorzu Zachodnim. Jest kontynuacją dzieła Gesta Hammaburgensis Ecclesiae napisanego przez Adama z Bremy. Kronika jest jednym z najważniejszych źródeł opisujących wierzenia, obyczaje, kulturę, organizację społeczną oraz życie codzienne Słowian połabskich z okresu przed przyjęciem przez nich chrześcijaństwa, źródłem wiedzy dotyczącej stosunków społeczno-politycznych w XII wieku na ziemiach Obodrytów, Chyżan, Wagrów, Wieletów, które obecnie leżą na terenie Meklemburgii w Niemczech. Opisuje też wydarzenia z życia słowiańskiego księcia Gotszalka.

Okoliczności powstania

[edytuj | edytuj kod]

Kronika pisana była przez Helmolda proboszcza z Bozowa w Wagrii (obecnie Bosau – Niemcy)[1] w okresie od daty śmierci biskupa Gerolda w roku 1163 do narodzin drugiej córki Henryka Lwa – Matyldy w roku 1172[2]. Helmold rozpoczął pisanie swojego dzieła za namową swojego nauczyciela i protektora Gerolda, który w 1149 objął biskupstwo w Oldenburgu w Holsztynie, które przeniesione zostało w 1160 do Lubeki[3].

Budowa dzieła

[edytuj | edytuj kod]

Kronika Słowian składa się z dwóch ksiąg I zawierającej 95 rozdziałów i II, mniejszej objętościowo, liczącej 15 rozdziałów. Jeden z badaczy kroniki Heinz Stoob wysunął tezę, że poszczególne rozdziały kroniki można pogrupować w zespoły odpowiadające zmiennym falom chrystianizacji Słowian połabskich.

Ramy czasowe dzieła

[edytuj | edytuj kod]

Dzieło opisuje czas od panowania Karola Wielkiego do ostatecznego podboju Rugii i kraju Obodrytów dokonanego podczas Krucjaty połabskiej w roku 1147.

Wydania i tłumaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Jan Papłoński, „Helmolda Kronika Sławiańska z XII wieku”, Warszawa 1862,
  • „Helmolda Kronika Słowian”, tł. Józef Matuszewski, wstęp i komentarz Jerzy Strzelczyk, PIW Warszawa 1974
  • Praca zbiorowa: Słownik starożytności słowiańskich t. 2 F-K, cz. 1 F-H, hasło „Helmold”. Warszawa: Ossolineum, 1964, s. 198-199.
  • Helmold: Chronica Slavorum. Neu übertragen und erläutert von Heinz Stoob. In: Ausgewählte Quellen zur deutschen Geschichte des Mittelalters. Wiss. Buchgesellschaft, Darmstadt 1963, 2. Auflage 1973.
  • Bernhard Schmeidler: Helmold und seine Cronica Slavorum. in: ZVLGA, Bd. 14 (1912), S. 185 ff.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Wilfried Ehbrecht: Helmold v. Bosau. In: Lexikon des Mittelalters, Bd. IV, Sp. 2124–2125
  2. "Helmolda Kronika Słowian", tł. Józef Matuszewski, wstęp i komentarz Jerzy Strzelczyk, PIW Warszawa 1974 str.24
  3. Praca zbiorowa 1964 ↓, s. 198-199.
  4. Jan Papłoński, "Helmolda Kronika Sławiańska z XII wieku", Warszawa 1862
  5. Zofia Kossak, Zygmunt Szatowski, "Troja Północy", PAX, Warszawa 1964

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]