Przejdź do zawartości

Numenius

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Numenius
Brisson, 1760[1]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – kulik mniejszy (N. phaeopus)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

siewkowe

Podrząd

bekasowce

Parvordo

Scolopacida

Nadrodzina

Scolopacoidea

Rodzina

bekasowate

Podrodzina

kuliki

Rodzaj

Numenius

Typ nomenklatoryczny

Scolopax arquata Linnaeus, 1758

Synonimy
Gatunki

8 gatunków – zobacz opis w tekście

Numeniusrodzaj ptaków z podrodziny kulików (Numeniinae) w obrębie rodziny bekasowatych (Scolopacidae).

Zasięg występowania

[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce, Eurazji oraz Australii i Oceanii[10].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała 28–66 cm; rozpiętość skrzydeł 68–110 cm; masa ciała 118–1360 g; płcie podobne, lecz samice są większe i cięższe od samców[10].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Etymologia

[edytuj | edytuj kod]
  • Numenius: gr. νουμηνιος noumēnios „ptak” wspomniany przez Hezychiusza, tradycyjnie wiązany z kulikiem wielkim ze względu na jego dziób w kształcie półksiężyca, od νουμηνια noumēnia „nów”, od νεος neos „nowy”; μηνη mēnē, μηνης mēnēs „księżyc” (por. łac. numen, numinis „kiwając głową”, od nuere „kiwać, zgodzić się”)[11].
  • Phaeopus: średniowiecznołac. phaeopus „kulik mniejszy”, od gr. φαιος phaios szary; πους pous, ποδος podos „stopa”[12]. Gatunek typowy: Scolopax phaeopus Linnaeus, 1758.
  • Cracticornis: gr. κρακτικος kraktikos „głośny”, od κραζω krazō „krzyczeć”; ορνις ornis, ορνιθος ornithos „ptak”[13]. Gatunek typowy: Scolopax arquata Linnaeus, 1758.
  • Arquata: średniowiecznołac. arquata „kulik”, od łac. arcuatus „w kształcie łuku”, od arcus „łuk”[14]. Gatunek typowy: Scolopax arquata Linnaeus, 1758
  • Mesoscolopax: gr. μεσος mesos „środek, pośredni”; rodzaj Scolopax Linnaeus, 1758 (słonka)[15]. Gatunek typowy: Numenius minutus Gould, 1841.
  • Zarapita: hiszp. nazwa Zarapita dla kulika[16]. Gatunek typowy: Numenius tenuirostris Vieillot, 1812.
  • Palnumenius: gr. παλαιος palaios „stary, antyczny”; rodzaj Numenius Brisson, 1760[17]. Gatunek typowy: †Palnumenius victima Miller, 1942.
  • Micronumenius: gr. μικρος mikros „mały”; rodzaj Numenius Brisson, 1760[18]. Gatunek typowy: Scolopax borealis J.R. Forster, 1772.

Podział systematyczny

[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą następujące gatunki[19]:

  1. Niepoprawna późniejsza pisownia Numenius Brisson, 1760.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. M.J. Brisson: Ornithologie, ou, Méthode contenant la division des oiseaux en ordres, sections, genres, especes & leurs variétés, a laquelle on a joint une description exacte de chaque espece, avec les citations des auteurs qui en ont traité, les noms quils leur ont donnés, ceux que leur ont donnés les différentes nations, & les noms vulgaires. T. 5. Parisiis: Ad Ripam Augustinorum, apud Cl. Joannem-Baptistam Bauche, bibliopolam, ad Insigne S. Genovesae, & S. Joannis in Deserto, 1760, s. 311. (fr. • łac.).
  2. G. Cuvier: Le règne animal distribué d’après son organisation, pour servir de base a l’histoire naturelle des animaux et d’introduction a l’anatomie comparée. T. 1. Paris: Chez Déterville, s. 485. (fr.).
  3. G.J. Billberg: Synopsis Faunae Scandinaviae. T. 1. Cz. 2: Aves. Holmiae: Ex officina typogr. Caroli Deleen, 1828, s. 159. (łac.).
  4. G.R. Gray: A list of the genera of birds. Wyd. 2nd ed., rev., augm., and accompanied with an index. London: Printed and sold by R. and J.E. Taylor, 1841, s. 88. (ang.).
  5. G.R. Gray: Hand-list of genera and species of birds, distinguishing those contained in the British Museum. Cz. 3: Struthiones, Grallæ, and Anseres, with indices of geneeic and specific names. London: printed by order of the Trustees, 1871, s. 42. (ang.).
  6. R.B. Sharpe: Catalogue of the Limicolæ in the collection of the British Museum. Cz. 24: Perching Birds. London: Printed by order of the Trustees, 1896, s. 371, seria: Catalogue of the Birds in the British Museum. (ang.).
  7. G.M. Mathews: The birds of Australia. Cz. 3. London: H.F. & G. Witherby, 1913, s. 168. (ang.).
  8. L.H. Miller. Two new bird genera from the Pleistocene of Mexico. „University of California publications. Zoology”. 47 (3), s. 45, 1942. (ang.). 
  9. B.C. Livezey. Phylogenetics of modern shorebirds (Charadriiformes) based on phenotypic evidence: analysis and discussion. „Zoological Journal of the Linnean Society”. 160 (3), s. 567–618, 2010. DOI: 10.1111/j.1096-3642.2010.00635.x. (ang.). 
  10. a b D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette, Sandpipers and Allies (Scolopacidae), version 1.0, [w:] S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2020, Numenius, DOI10.2173/bow.scolop2.01 [dostęp 2023-10-12] (ang.). Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji
  11. The Key to Scientific Names, Numenius [dostęp 2023-10-12].
  12. The Key to Scientific Names, Phaeopus [dostęp 2023-10-12].
  13. The Key to Scientific Names, Cracticornis [dostęp 2023-10-12].
  14. The Key to Scientific Names, Arquata [dostęp 2023-10-12].
  15. The Key to Scientific Names, Mesoscolopax [dostęp 2023-10-12].
  16. The Key to Scientific Names, Zarapita [dostęp 2023-10-12].
  17. The Key to Scientific Names, Palnumenius [dostęp 2023-10-12].
  18. The Key to Scientific Names, Micronumenius [dostęp 2023-10-12].
  19. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Podrodzina: Numeniinae Gray,GR, 1840 - kuliki (Wersja: 2023-09-29). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-10-12].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).