Przejdź do zawartości

Piotr Tylicki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Piotr Tylicki
Ilustracja
Herb duchownego
Data i miejsce urodzenia

1543
Kowal

Data i miejsce śmierci

13 lipca 1616
Kraków

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Nominacja biskupia

1595 (biskup chełmiński) 1600 (biskup warmiński) 1603 (biskup włocławski) 1607 (biskup krakowski)

Sakra biskupia

październik 1595

Sukcesja apostolska
Data konsekracji

październik 1595

Konsekrator

Bernard Maciejowski

Piotr Tylicki herbu Lubicz (ur. 1543 w Kowalu koło Włocławka, zm. 13 lipca 1616 w Krakowie) – biskup krakowski w latach 1607–1616, kujawski w latach 1604–1606, warmiński w latach 1600–1603, biskup chełmiński w latach 1595–1600, podkanclerzy koronny w latach 1598–1605, referendarz wielki koronny w latach 1591–1595, sekretarz wielki koronny (duchowny) w latach 1585–1595, sekretarz królewski[1] Senator uczestniczący w sejmach: 1601, 1603, 1605, 1606, 1607, 1609, 1611, 1613 (I), 1613 (II) i 1615 roku[2].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z niezamożnej szlachty, był synem Andrzeja, wójta miasta Kowala. Studiował prawo w Akademii Krakowskiej, w wieku 45 lat przyjął święcenia diakonatu. Pracował w kancelarii królewskiej, za panowania Stefana Batorego został sekretarzem królewskim; zgromadził wiele beneficjów kościelnych – był kanonikiem w Przemyślu, Warszawie, Sandomierzu, Krakowie, Płocku, Poznaniu i na Warmii (1584), scholastykiem w Łęczycy, prepozytem w Gnieźnie oraz proboszczem w Małogoszczu. W 1591 został z nominacji króla Zygmunta Wazy referendarzem koronnym, w latach 1598–1604 sprawował godność podkanclerzego koronnego. Towarzyszył królowi Zygmuntowi w nieudanej wyprawie w obronie tronu Szwecji (1598).

Po śmierci biskupa chełmińskiego Piotra Kostki w styczniu 1595 otrzymał nominację królewską na to biskupstwo; 17 sierpnia 1595 został zatwierdzony przez papieża i konsekrowany w Krakowie w październiku 1595; został jednocześnie administratorem diecezji pomezańskiej. Jako biskup wprowadził do Torunia jezuitów, przeciwstawiał się jednocześnie budowie szkół i kościołów ewangelickich. W 1597 przeprowadził wizytację generalną biskupstwa. W 1599 nadał nowe statuty kapitule chełmińskiej, a w 1600 erygował nowy, piąty kanonikat w kapitule. Poparł projekt kodyfikacji pruskiego prawa ziemskiego (1598). 5 czerwca 1600 został wybrany przez kapitułę warmińską biskupem diecezji warmińskiej; otrzymał papieską prekonizację 7 października 1600 i objął rządy w lutym 1601. W okresie sprawowania rządów w diecezji warmińskiej zajmował się przede wszystkim sprawami państwowymi, m.in. prowadził akcję dyplomatyczną, mającą na celu pozyskanie elektora brandenburskiego dla koalicji antyszwedzkiej; odbył jednak generalną wizytację diecezji warmińskiej, a także nadał nową regułę zakonowi katarzynek w Braniewie (1602). W bieżącej pracy w diecezji był zastępowany przez administratora, kanonika Jana Pisińskiego.

W listopadzie 1603 został mianowany przez króla biskupem kujawsko-pomorskim, objął rządy w nowej diecezji latem 1604; już w styczniu 1607 został przeniesiony na biskupstwo krakowskie, gdzie pozostał do końca życia. W diecezji krakowskiej zajął się wprowadzaniem reform soboru trydenckiego, dbał o dyscyplinę wśród duchowieństwa. Wspierał Akademię Krakowską, a także klasztory, szpitale i kościoły. Ufundował stypendium dla studentów Akademii Krakowskiej pochodzących z Warmii; w 1615 razem z bratem Jakubem ufundował kaplicę Tylickich w kościele dominikanów św. Mikołaja w Toruniu.

W 1612 roku biskup nadał prawa miejskie ówczesnemu Miastku. Ustanowił własny herb i liczne przywileje oraz ufundował szkołę parafialną i kościół, który wyposażył w wiele cennych dzieł z prywatnych zbiorów. Z wdzięczności za przywrócenie przez Piotra Tylickiego świetności Miastku ludność zmienia nazwę miejscowości na Tylicz.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Urzędnicy centralni i nadworni Polski XIV-XVIII wieku. Spisy". Oprac. Krzysztof Chłapowski, Stefan Ciara, Łukasz Kądziela, Tomasz Nowakowski, Edward Opaliński, Grażyna Rutkowska, Teresa Zielińska. Kórnik 1992, s. 137, 146, 211.
  2. Leszek Andrzej Wierzbicki, Senatorowie koronni na sejmach Rzeczypospolitej, Warszawa 2017, s. 161-162.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]