Przejdź do zawartości

Pisz (gromada)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pisz
gromada
1954–1973
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

olsztyńskie

Powiat

piski

Data powstania

4 października 1954

Data likwidacji

1 stycznia 1973

Siedziba

Pisz

Szczegółowy podział administracyjny (1954)
Liczba sołectw

6

Liczba reprezentantów
Liczba członków GRN (1954)

18

brak współrzędnych

Pisz – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.

Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954[1] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973[2], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972[3][4].

Gromadę Pisz z siedzibą GRN w mieście Piszu (nie wchodzącym w jej skład) utworzono – jako jedną z 8759 gromad na obszarze Polski[3] – w powiecie piskim w woj. olsztyńskim na mocy uchwały nr 24 WRN w Olsztynie z dnia 4 października 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad[5] Jagodne, Łupki, Pogubie Średnie i Wąglik ze zniesionej gminy Pisz, obszar dotychczasowej gromady Maldanin ze zniesionej gminy Trzonki oraz obszar dotychczasowej gromady Snopki (bez toru kolejowego) wraz z obszarem leśnym o powierzchni 116 ha z dotychczasowej gromady Szeroki Bór ze zniesionej gminy Wejsuny w tymże powiecie[6]. Dla gromady ustalono 18 członków gromadzkiej rady narodowej[7].

31 grudnia 1961 do gromady Pisz włączono obszar zniesionej gromady Stare Guty w tymże powiecie[8].

31 grudnia 1967 z gromady Pisz wyłączono część obszaru PGL nadleśnictwo Drygały (104 ha), włączając ją do gromady Biała Piska w tymże powiecie; do gromady Pisz włączono natomiast części obszarów PGL nadleśnictwo Pisz i PGL nadleśnictwo Drygały (razem 304 ha) z gromady Biała Piska; część obszaru PGR Imionek (105 ha) z gromady Szczechy Wielkie; części obszarów PGL nadleśnictwo Szeroki Bór i jeziora Brzozolasek (razem 188 ha) z gromady Wiartel; ponadto część obszaru PGR Rakowo Piskie (6 ha), część obszaru wsi Rakowo Piskie (15 ha) oraz części obszarów PGR Borki i PGL nadleśnictwo Wilcze Bagno (razem 416 ha) z gromady Kumielsk w tymże powiecie[9].

31 grudnia 1971 do gromady Pisz włączono wieś Jeże z gromady Kumielsk w tymże powiecie[10].

1 stycznia 1972 do gromady Pisz włączono tereny o powierzchni 396 ha z miasta Pisz w tymże powiecie; z gromady Pisz wyłączono natomiast część wsi Jagodne (34 ha), włączając ją do Pisza[11].

Gromada przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej[12]. 1 stycznia 1973 w powiecie piskim reaktywowano gminę Pisz[13].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  2. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  3. a b Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956.
  4. Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959.
  5. Gromady istniały także po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
  6. Uchwała Nr 24 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 4 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu piskiego; w ramach Zarządzenia Nr 13 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 30 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 4 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 20 grudnia 1954 r., Nr. 11, Poz. 50)
  7. Uchwała Nr XLVIII/252 Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Piszu z dnia 5 października 1954 r. w przedmiocie ustalenia liczby członków gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 9 października 1954 r., Nr. 9, Poz. 36)
  8. Uchwała Nr III/19/61 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 12 października 1961 r. w sprawie zniesienia niektórych gromad na terenie województwa olsztyńskiego (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 9 grudnia 1961 r., Nr. 22, Poz. 191)
  9. Uchwała Nr XIV/60/67 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 7 października 1967 r. w sprawie zmiany granic niektórych gromad na terenie województwa olsztyńskiego (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 15 listopada 1967 r., Nr. 13, Poz. 103)
  10. Uchwała Nr XIV/50/71 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 28 września 1971 r. w sprawie zmiany granic gromad w powiatach giżyckim i piskim oraz przeniesienia siedziby gromadzkiej rady narodowej w powiecie nidzickim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 22 grudnia 1971 r., Nr. 13, Poz. 141)
  11. Dz.U. z 1971 r. nr 15, poz. 152
  12. Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971.
  13. Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 7 grudnia 1972 r., Nr 13, Poz. 176)