Przejdź do zawartości

Rumuńskie odrodzenie narodowe

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

W czasie panowania austro-węgierskiego w Siedmiogrodzie oraz osmańskiej władzy zwierzchniej nad Wołoszczyzną i Mołdawią Wołosi byli obywatelami drugiej kategorii, np. w wielu siedmiogrodzkich miastach, jak Braszów (wówczas Kronstadt) nie mieli prawa mieszkać w obrębie murów miejskich.

Wołosi pierwotnie szukali wsparcia w Rosji, gdyż myśleli, że kraj ten pomoże prawosławnym mieszkańcom Wołoszczyzny i Mołdawii powstać przeciwko tureckiemu imperium. Jednak ekspansjonistyczna polityka rosyjskiego caratu (aneksja Besarabii w 1812) uświadomiła Wołochom, te ziemie zostałyby częścią innego wielkiego państwa. Gdy Austria zaanektowała w 1718 Oltenię (przywróconą Wołoszczyźnie w 1739) i Bukowinę w 1775Wołosi zaczęli poszukiwać sojuszników w Europie Zachodniej.

Kalendarium

[edytuj | edytuj kod]
1812 Rosja anektuje Besarabię.
1821 Powstanie wołoskie pod wodzą Tudora Vladimirescu oraz akcja zbrojna Filiki Eteria pod wodzą Aleksandra Ipsilantiego w Mołdawii i na Wołoszczyźnie.
1829 Traktat adrianopolski: Mołdawia i Wołoszczyzna stają się rosyjskim protektoratem.
1834 Rosjanie wycofują się z Wołoszczyzny i Mołdawii.
1846 Unia Mołdawii i Wołoszczyzny
1848 Wiosna Ludów: nieudane rewolucje w Mołdawii, Wołoszczyźnie i Siedmiogrodzie.
  Rosjanie ponownie wkraczają do Mołdawii i Wołoszczyzny.
1856 Wojna krymska: częściowe wycofanie się Rosjan.
1859 Aleksander Jan Cuza jednoczy Mołdawię i Wołoszczyznę – unia personalna.
1861 Założenie Asociația Transilvană pentru Literatura Română și Cultura Poporului Român (ASTRA)
1862 Unia realna Mołdawii i Wołoszczyzny. Powstaje Księstwo Rumunii.
1867 Powstanie Austro-Węgier – zniesienie autonomii Siedmiogrodu.
1918 Po I wojnie światowej Transylwania, Banat, Besarabia, Bukowina, Kriszana i Marmarosz zostają anektowane przez Rumunię.