Przejdź do zawartości

Szubienica na Woli

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Więźniowie powieszeni przy ulicy Mszczonowskiej na Woli (1942)
Szubienica na Woli (2018)

Szubienica na Woli – miejsce straceń wykonanych przez okupantów niemieckich podczas II wojny światowej w odwecie za akcję „Wieniec”, zlokalizowane w Warszawie, na Woli, przy ulicy Mszczonowskiej.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

W nocy z 7 na 8 października 1942 roku w ramach akcji „Wieniec” zorganizowanej przez Armię Krajową, patrol porucznika Zbigniewa Lewandowskiego „Zbyszka” o godzinie 02:10 wysadził dwa tory na linii kolejowej między stacjami Warszawa Zachodnia a Warszawa Włochy. Grupa ta zniszczyła także tor łączący Włochy ze stacją Warszawa Towarowa. W tym samym miejscu działał drugi patrol dowodzony przez porucznika Leona Tarajkiewicza „Leona”, który w tym samym czasie wysadził tor w odgałęzieniu trasy w kierunku Radomia. W miejsce to wjechał pociąg towarowy.

15 października 1942 roku w odwecie za przeprowadzoną akcję Niemcy rozstrzelali na Wydmach Łuże 39 więźniów Pawiaka. O świcie następnego dnia w pięciu punktach na peryferiach Warszawy publicznie powieszono kolejnych 50 więźniów[1].

Szubienica przy ulicy Mszczonowskiej jest jedyną zachowaną z pięciu zbudowanych w ramach tamtej akcji odwetowej. Została zbudowana z trzech słupów telegraficznych wyprodukowanych przed wojną w Ostrowi Mazowieckiej. Obok kiedyś znajdowała się druga, identyczna[2].

Po 1945 roku przy zachowanej szubienicy ustawiono pamiątkową tablicę projektu Karola Tchorka. Teren, na którym znajduje się upamiętnienie, należy do Skarbu Państwa, a jego użytkownikiem jest spółka PKP S.A[3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Władysław Bartoszewski: Warszawski pierścień śmierci 1939-1944. Warszawa: Interpress, 1970, s. 203-206.
  2. Anna Rokicińska: Niemi Świadkowie. naszemiasto.pl, 2009-08-29. [dostęp 2012-07-20].
  3. Tomasz Urzykowski. Szubienica jak gorący kartofel. „Gazeta Stołeczna”, s. 4, 13 czerwca 2023.