Przejdź do zawartości

Wikipedysta:Mixxonn/brudnopis

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Biblioteki były celowo lub przypadkowo niszczone oraz poważnie uszkadzane. Czasami zdarzało się, że biblioteka była niszczona w akcie kulturowego oczyszczenia[1].

Istnieją przykłady przypadkowo zniszczonych bibliotek przez człowieka. Zdarzało się również, że były one niszczone przez klęski żywiołowe, takie jak trzęsienia ziemi, powodzie lub przypadkowe pożary.

Pożary bibliotek zdarzały się bardzo rzadko. Najsłynniejszym przypadkiem było zniszczenie Biblioteka Aleksandryjska, Biblioteki Nalandy w Indiach i spalenie Biblioteka Księżnej Anny Amalii w Weimarze. Przyczyny mogły być różne: od umyślnego podpalenia po promienie słoneczne, przechodzące przez soczewkę, tak jak to było w przypadku biblioteki w Northam w hrabstwie Devon[2][3].

Przyczyny i zapobieganie

[edytuj | edytuj kod]

W dawnych czasach pleśń była uważana za poważny problem w wielu bibliotekach, dlatego przy projektowaniu budynków przeznaczonych na biblioteki, szczególna uwagę przykładano do odpowiedniej wentylacji w budynku, np. poprzez pozostawienie otworów pod półkami w sąsiednich piętrach. W razie pożaru płomienie będą ciągnięte od podłogi do podłogi przez strumień powietrza, przez to ogień był nie do okiełznania.

Postęp technologiczny ograniczył pożary bibliotek. Są to m. in. drzwi przeciwpożarowe, alarmy, instalacje przeciwpożarowe i czujniki dymu. Problem pleśni jest rozwiązywany za pomocą klimatyzacji, montowanej w pomieszczeniach. Są to ważne rzeczy brane pod uwagę przy projektowaniu nowych bibliotek.

Spalonej książki nie można już odzyskać, dlatego najlepszym rozwiązaniem jest gasić ogień wodą, a następnie wysuszyć książki. Jeżeli książki zapleśnieją, to trzeba je zamrozić i poczekać aż sie wysuszą. Nie jest to dobre dla książek, ale przynajmniej informacje w niej zawarte, nadal pozostają czytelne.

Aby zminimalizować obfitość szkód spowodowanych przez pożar oraz zmniejszyć czas na rekonstrukcję zbiorów, wszystkie biblioteki powinny mięc wcześniej opracowany plan zarządzania i odtwarzania po wypadku.

Ponadto, okresowo przeprowadzane są badania bezpieczeństwa pożarowego, w szczególności w bibliotekach historycznych, np. Biblioteka Kongresu przeszła całoroczna inspekcję przeciwpożarową w roku 2000.

Działania ludzkie

[edytuj | edytuj kod]
Nazwa biblioteki Miasto Kraj Data zniszczenia Sprawca Przyczyna
Pałac Xianyang i archiwa państwowe Xianyang Qin China 206 p.n.e. Xiang Yu Xiang Yu, działający przeciwko ówczesnemu cesarzowi Qin Er Shi, prowadził swoje wojska do Xianyang w 206r. p.n.e. rozkazał podpalić pałac Xianyang[4].
Biblioteka Aleksandryjska Aleksandria Starożytny Egipt Nieznana Nieznany Nieznana[5][6]
Biblioteka w Antiochii Antiochia Pizydyjska Starożytna Syria 364r. Cesarz Jowian[7] Biblioteka była zaopatrywana przez niechrześcijańskiego Julian Apostata
Biblioteka w Serapeum Aleksandria Starożytny Egipt 392r. Teofil z Aleksandrii Biblioteka została spalona i splądrowana z nakazu Teodozjusz I Wielki.
Biblioteka w Al-Hakam II Córdoba (miasto w Argentynie) Al-Andalus 976r Al-Mansur Ibn Abi Aamir Wszystkie książki zawierające "starożytne nauki" zostały zniszczone z powodu ultra-ortodoksji.[8][9]
Biblioteka w Rej Rej Bujidzi 1029r. Sułtan

Mahmud Ghazan

Spalono bibliotekę, a zbiory uznano za herezje.[10][11]
Biblioteka

Awicenna

Isfahan Kakujidżi 1034r. Masud Ibn Mahmud Po przejęciu miasta Isfahan, zniszczona została biblioteka Awicenna.
Biblioteka Banu Ammar (Dar al-'ilm) Tripoli (Grecja) Kalifat fatymidzki 1109r. Krzyżowcy Po poddaniu się Sharaf'a al-Daulah'a Baldwinowi I w Jerozolimie, genueńscy najemnicy spalili i splądrowali część miasta. Biblioteka Dar al-'ilm, została spalona.[12]
Biblioteka w Ghazni Ghazni Ghurydzi 1151r. Ala al-Din Husajn Miasto zostało opuszczone i podpalone. Pożar trwał przez siedem dni. Biblioteki i pałace zbudowane przez Ghaznawidów zostały zniszczone.[13]
Biblioteka w Niszapur Niszapur Seldżukidzi 1154r. Oguzowie Miasto zostało częściowo zniszczone, księgozbiory wyrzucone z biblioteki i spalone.[14]
Biblioteka w Nalandzie Nalanda Indie 1193r. Bakhtijar Khilji Kompleks Uniwersytetu Nalanda (najsłynniejsze w świecie zbiory wiedzy buddyjskiej na świecie) został splądrowany przez tureckich muzułmanów; wydarzenie to jest postrzegane jako kamień milowy w upadku buddyzmu w Indiach.[15]
Cesarska Biblioteka w Konstantynopolu Konstantynopol Bizancjum (miasto) 1204r. Krzyżowcy W 1204 r. Biblioteka stała się celem rycerzy Czwartej Krucjaty. Sama biblioteka została zniszczona, a jej zawartość spalona lub sprzedana.
Bizlioteka zamku Alamut Alamut Iran 1256r. Mongołowie Biblioteka zniszczona po zdobyciu zamku Alamut.[16]
Dom Mądrości Bagdad Irak 1258r. Mongołowie Zniszczony podczas bitwy pod Bagdadem.[17]
Biblioteka w Konstantynopolu Konstantynopol Cesarstwo Bizantyńskie 1453r. Turcy osmańscy Po upadku Konstantynopola setki tysięcy rękopisów z bibliotek Konstantynopola zostało usuniętych, sprzedanych lub zniszczonych.[18]
Biblioteka Madrassacha Granada Kastylia-León (królestwo) 1499r. Francisco Jiménez de Cisneros Biblioteka została splądrowana przez wojska kardynała Cisnerosa pod koniec 1499 roku. Książki zostały zabrane na Plac Bib-Rambla, gdzie je spalono.[19]
Biblioteka Corviniana Buda Imperium Osmańskie 1526r. Turcy osmańscy Biblioteka zniszczona przez turków.[20]
Glasney College Penryn (Anglia) Anglia 1548r. królewscy urzędnicy Rabowanie i niszczenie kornijskich szkół w Glasney i Crantock zakończyło formalne wsparcie, które pomagało utrzymywać kornijski język i kornijską tożsamość kulturową.
Kodedsy majów w Jukatanie Jukatan Meksyk 07-12.1562r. Diego de Landa Biskup De Landa, franciszkański mnich i konkwistador podczas hiszpańskiego podboju Jukatanu, napisał: "Znaleźliśmy w tych postaciach dużą liczbę książek i ponieważ nie zawierały niczego, co nie byłoby postrzegane jako przesąd i kłamstwo diabła, spaliliśmy je wszystkie, które oni (Majowie) żałowali w zadziwiającym stopniu i które spowodowały u nich wiele dolegliwości. " Tylko trzy istniejące kodeksy są powszechnie uważane za bez wątpienia autentyczne.
Biblioteka Raglan Zamek Raglan Walia 1646r. Armia Parlamentarna Biblioteka Hrabiego Worcester została spalona podczas angielskiej wojny domowej przez siły pod dowództwem Thomasa Fairfaxa.[21]
Biblioteka Kongresu Waszyngton Stany Zjednoczone 1814r. Żołnierze Armii Brytyjskiej Biblioteka została zniszczona w czasie wojny 1812 r. Kiedy to siły brytyjskie podpaliły Kapitol Stanów Zjednoczonych.[22]
Uniwersytet w Alabamie Tuscaloosa (Alabama) Stany Zjednoczone 04.05.1865r. Żołnierze Unii Podczas amerykańskiej wojny domowej wojska Unii zniszczyły większość budynków na kampusie Uniwersytetu w Alabamie, w tym bibliotekę posiadającą około 7 000 woluminów.[23]
Królewska Biblioteka Królów Birmy Mandalaj Mjanma 1885 - 1887 Żołnierze Armii Brytyjskiej Brytyjczycy splądrowali pałac pod koniec III wojny angielsko-birmańskiej (niektóre artefakty, które zostały zabrane są nadal eksponowane w Muzeum Wiktorii i Alberta w Londynie)[24] i spalili królewską bibliotekę.
Biblioteka w Akademii Hanlin Akademia Hanlin Chińska Republika Ludowa 06.1900r. Kwestia sporna. Prawdopodobnie Kansu Braves oblężający zachód Dzielnicy Poselskiej lub ewentualnie przez międzynarodowe siły obronne. Podczas oblężenia dzielnicy w Pekinie, w szczytowej fazie powstania Bokserów, podpalono nieoficjalną bibliotekę chińską w Akademii Hanlin, która była przyległa do Brytyjskiego ugrupowania, i prawie całkowicie zniszczono. Wiele książek i zwojów, które przetrwały płomienie, zostało następnie ograbionych przez siły zwycięskich mocarstw.
Biblioteka Katolicznego Uniwerytetu w Leuven Leuven Belgia 25.08.1914r. Niemieckie Oddziały Okupacyjne Niemcy podpalili bibliotekę w ramach palenia całego miasta, próbując wykorzystać terror, by stłumić belgijski opór wobec okupacji.[25]
Archiwum Narodowe Irlandii Dublin Irlandia 1922r. Kwestia sporna. Możliwe, że celowo dokonała tego Irlandzka Armia Republikańska lub przypadkowo zapaliły się składowane tam materiały wybuchowe podczas ostrzału przez tymczasowe siły rządowe.[26] Four Courts został zajęty przez Irlandzka Armie Republikańską na początku irlandzkiej wojny domowej. Budynek został zbombardowany przez siły tymczasowego rządu pod dowództwem Michael'a Collins'a [27]
Instytut Seksuologii Berlin III Rzesza 05.1933r. Członkowie Niemieckiego Związku Studenckiego 6 maja 1933 r. Niemiecki Związek Studencki zorganizował atak na Instytut Seksuologii. Kilka dni później biblioteka i archiwum Instytutu zostały wywiezione i spalone.
Państwowy Instytut w Tsing Hua, Uniwersytet Nan-k'ai, Instytut Technologii w He-pei,Wyższa Szkoła Medyczna w He-pei, Wyższa Szkoła Rolnicza w He-pei, Uniwersytet Ta Hsia, Uniwersytet Kuang Hua, Państwowy Uniwersytet w Hunan Chińska Republika Ludowa 1937 - 1945 Wojska Japońskie Podczas II wojny światowej japońskie siły zbrojne zniszczyły lub częściowo zniszczyły liczne chińskie biblioteki.
Biblioteka na Katolickim Uniwersytecie w Leuven Leuven Belgia 05.1940r. Niemieckie Oddziały Okupacyjne Biblioteka zniszczona podczas niemieckiej inwazji na Leuven.[28]
Biblioteka Narodowa w Belgradzie Belgrad Jugosławia 06.04.1941r. Luftwaffe Zniszczona podczas II wojny światowej.
Biblioteka Narodowa Bułgarii Sofia Bułgaria 1943 - 1944 Alianckie Siły Powietrzne Biblioteka zbombardowana przez aliantów.
Biblioteka Załuskich Warszawa Polska 1944r. Wojsko Nazistowskie Biblioteka została spalona podczas powstania warszawskiego w 1944 r.[29]
Libańska Biblioteka Narodowa Bejrut Liban 1975r. Wojna Domowa w Libanie Wojna w 1975 r. rozpoczęła się w centrum Bejrutu, gdzie znajdowała się Biblioteka Narodowa. W czasie wojny biblioteka uległa znacznym zniszczeniom. Według niektórych źródeł 1200 najcenniejszych manuskryptów zniknęło i nie pozostało nic z Biblioteki.
Narodowa Biblioteka Kambodży Phnom Penh Kambodża 1976 - 1979 Czerwoni Khmerzy Spalono większość książek i wszystkie zapisy bibliograficzne. Przetrwało tylko 20% materiałów.
Publiczna Biblioteka w Dżafnie Dżafna Sri Lanka 05.1981r. cywilna policja i inni W maju 1981 r. tłum, bandytów i funkcjonariuszy policji cywilnej, rozpoczął zamieszki w zdominowanej przez mniejszość tamilską północnej Dżafny i spalił Publiczną Bibliotekę w Dżafnie. Co najmniej 95 000 tomów - druga co do wielkości kolekcja biblioteczna w Azji Południowej - zostało zniszczonych.[30]
Biblioteka Sikh Reference Pendżab Indie 07.06.1984r. Oddziały Indiry Gandhiego Przed zniszczeniem biblioteka zawierała rzadkie książki i rękopisy dotyczące religii, historii i kultury Sikhów.[31] Mogło to być desperackie działanie polegające na tym, że nie udało się zlokalizować listów ani dokumentów, które mogłyby negować ówczesny rząd indyjski i jego przywódcę Indira Gandhi.[32][33]
Centralna Biblioteka Uniwersytecka w Bukareszcie Bukareszt Rumunia 12.1989r. Rumuńskie Siły Lądowe Budynek spłonął podczas rewolucji rumuńskiej.[34][35]
Instytut Wschodu w Sarajewie Sarajewo Bośnia i Hercegowina 17.05.1992r. Bośniacka Armia Serbska Zniszczony przez ostrzał artylerii podczas Oblężenia Sarajewa.[36][37][38]
Biblioteka Narodowa i Uniwersytecka Bośni i Harcegowiny Sarajewo Bośnia i Hercegowina 25.08.1992r. Bośniacka Armia Serbska Biblioteka została całkowicie zniszczona podczas Oblężenia Sarajewa.[36]
Abchaski Instytut Historii, Języka i Literatury oraz Biblioteka Narodowa Abchazji Suchumi Abchazja 10.1992r. Gruzińskie Siły Zbrojne Zniszczony podczas wojny w Abchazji.[39]
Biblioteka miejska Linköping Szwecja 20.09.1996r. Brak dowodów Po roku powtarzających się drobnych prób podpalenia biura informacyjnego dla imigrantów znajdującego się w budynku, biblioteka zostaje ostatecznie spalona.
Biblioteka Publiczna w Pol-e Chomri Pol-e Chomri Afganistan 1998r. Talibscy bojówkarze W bibliotece było 55 000 książek i starożytnych rękopisów.[40]
Irackie Archiwum i Biblioteka Narodowa, Biblioteka Al-Awqaf, Biblioteka Centralna Uniwersytetu Bagdadu, Biblioteka Bayt al-Hikma, Biblioteka Centralna Uniwersytetu w Mosulu i inne biblioteki Bagdad Irak 04.2003r. Nieznana ludność Bagdadu Kilka bibliotek zostało w różnym stopniu splądrowanych, podpalonych i zniszczonych podczas wojny w Iraku w 2003 roku.[41][42][43][44][45]
Egipski Instytut Naukowy Kair Egipt 12.2011r. Zostało ocalonych tylko 30 000 woluminów z 200 000.[46]
Instytut Ahmeda Baby (Biblioteka w Timbuktu) Timbuktu Mali 28.01.2013r. Islamska milicja Biblioteka została spalona, ​​zawierała ponad 20 000 rękopisów, z których tylko część została zeskanowana w styczniu 2013r. Przed i w trakcie okupacji ponad 300 000 rękopisów Timbuktu z Instytutu i prywatnych bibliotek zostało zapisanych i przeniesionych do bezpieczniejszego miejsca.[47][48][49]
Biblioteki Rybołówstwa i Oceanii w Kanadzie Kanada 2013r. Rząd Kanady na czele z premierem Stephenem Harperem Cyfryzacja mająca na celu zredukowanie dziewięciu oryginalnych bibliotek do siedmiu i zaoszczędzenie kosztów w wysokości 443 000 $ rocznie.[50] Jedynie 5-6% materiału zostało zdigitalizowane, a zapiski naukowe i badania stworzone ze środków podatników w wysokości kilkudziesięciu milionów dolarów zostały wyrzucone, spalone i rozdane.[51]
Biblioteka Saeh Tripolis (Libia) Liban 03.01.2014r. Brak danych Chrześcijańska biblioteka została spalona, ​​zawierała ponad 80 000 rękopisów i książek.[52][53][54]
Archiwum Narodowe Bośni i Hercegowiny Sarajewo Bośnia i Hercegowina 07.02.2014r. Siedmiu bośniackich uczestników zamieszek podejrzewanych o rozpalenie ognia; dwóch (Salem Hatibović i Nihad Trnka)[55] zostało aresztowanych.[56]

W dniu 4 kwietnia 2014 r. Salem Hatibović i Nihad Trnka zostali zwolnieni (choć nadal są podejrzani o terroryzm), pod warunkiem, że nie opuszczą miejsca zamieszkania i nie będą utrzymywać ze sobą żadnego kontaktu. Obaj zostali również zobligowani do zgłaszania się na policję raz w tygodniu.[55]

Podczas zamieszek w Bośni i Hercegowinie w 2014 r. liczne dokumenty historyczne zostały zniszczone, gdy podpalono sekcje Archiwum Bośni i Hercegowiny, znajdujące się w budynku prezydenckim. Wśród utraconych materiałów archiwalnych były dokumenty i upominki z okresu osmańskiego, oryginalne dokumenty z okresu rządów austro-węgierskich w latach 1878-1918 w Bośni i Hercegowinie, a także dokumenty z okresu międzywojennego, z lat 1941-1945 w niepodległym państwie chorwackim , dokumenty z następnych lat i około 15000 dokumentów z Izby Praw Człowieka w Bośni i Hercegowinie z lat 1996-2003.[57][58]

W repozytoriach, które zostały spalone, około 60% materiału zostało utracone, według szacunków Šabana Zahirovića, szefa archiwów.[59]

Biblioteka Uniwersytetu w Mosul i prywatne biblioteki Mosul Irak 12.2014r. Członkowie ISIS Książki zostały spalone.[60]
Biblioteki w prowincji Anbar Al-Anbar Irak 12.2015r. Członkowie ISIS Książki zostały spalone[60]
Instytut Informacji Naukowej o Naukach Społecznych Moskwa Rosja 29.01.2015r. Brak danych Ogień rozprzestrzenił się na 2000 m² na trzecim piętrze. Dach zawalił się. Dodatkowe uszkodzenia spowodowane wodą. Biblioteka zawierała 14 milionów książek, w tym rzadkie teksty w starożytnych językach słowiańskich, dokumenty z Ligi Narodów, UNESCO oraz sprawozdania parlamentarne z krajów, w tym z USA, pochodzące z 1789 roku.[61]
Publiczna Biblioteka w Mosul Mosul Irak 02.2015r. Członkowie ISIS 8 000 rzadkich starych książek i rękopisów. Rękopisy z XVIII wieku, książki syryjskie drukowane w pierwszej drukarni w Iraku w XIX wieku, książki z epoki osmańskiej, irackie gazety z początku XX wieku.[62]

Klęski żywiołowe

[edytuj | edytuj kod]
Nazwa biblioteki Miasto Kraj Data zniszczenia Przyczyny
Biblioteka Celsusa Ephesus Cesarstwo Rzymskie 262r. Trzęsienie ziemi w południowo-zachodniej Anatolii
Biblioteka Narodowa Portugalii, Pałac Ribeira Lizbona Portugalia 01.11.1755r. Wielkie trzęsienie ziemi w Lizbonie
Cesarska Biblikoteka Uniwersytecka w Tokio, Biblioteka Max Müller, Biblioteka Nishimura, Biblioteka Hoshino Japonia 09.1923r. Trzęsienie ziemi i następujące po nim pożary.[31]
Państwowa Biblioteka Rubéna Darío w Nikaragui Nikaragua 1931, 1972r. Budynek został uszkodzony podczas trzęsienia ziemi w 1931 roku. Kolejne trzęsienie ziemi w 1972 r. również spowodowało szkody.[63]
Kilka bibliotek archiwów i muzeów Indonezja Malezja, Malediwy, Tajlandia, Sri Lanka 12. 2004r. Trzęsienie ziemi z 2004 roku na Oceanie Indyjskim.

Ogień

[edytuj | edytuj kod]
Nazwa biblioteki Miasto Kraj Data zniszczenia Skutki zniszczenia
Biblioteka Celsusa Ephesus Turcja 262r.
Biblioteka Uniwersytetu w Kopenhadze Kopenhaga Dania 10.1728r.
Biblioteka Bawełny Huntington (miasto) Wielka Brytania 23.10.1731r.
Biblioteka Kongresu Waszyngton Stany Zjednoczone 25.08.1814r.
Biblioteka Centralna w Birmingham Birmingham Wielka Brytania 11.01.1879r. Ogień wybuchł za drewnianą ścianą pełniącą funkcję tymczasowej ściany podczas prac budowlanych.[64] Spowodował rozległe zniszczenia, a uratowanych zostało tylko 1000 z 50 000 ksiąg.[64]
Biblioteka Uniwersytetu w Wirginii Charlottesville Stany Zjednoczone 27.10.1895r.
Biblioteka Nowego Jorku Albany Stany Zjednoczone 29.03.1911r.
Żydowska Biblioteka Seminarium Teologicznego w Ameryce Nowy Jork Stany Zjednoczone 18.04.1966r.
Publiczna Biblioteka Charles'a A. Halbert'a Basseterre Saint Kitts and Nevis 1982r.[65]
Biblioteka Uniwersytetu Prawa w Dalhousie Halifax (miejscowość w Kanadzie) Kanada 16.08.1985r. Uderzenie pioruna spowodowało zwarcie w instalacji elektrycznej,wybuchł pożar, a ten zniszczył piętro budynku, w którym mieściła się biblioteka.[66]
Biblioeka Centralna w Los Angeles Los Angeles Stany Zjednoczone 29.04.1986r. i 03.09.1986r.
Biblioteka Akademii Nauk Petersburg Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich 14.04.1988r.
Biblioteka w Norwich Norwich Wielka Brytania 01.08.1994r.[67]
Państwowa Biblioteka w Iraku Bagdad Irak 15.04.2003r.
Biblioteka Księżnej Anny Amalii Weimar Niemcy 02.09.2004r.
Szkoła Sztuki w Glasgow, Biblioteka Rennie Mackintosh Glasgow Wielka Brytania 23.05.2014r.
Instytut Informacji Naukowej o Naukach Społecznych Moskwa Rosja 31.01.2015r.
Biblioteka Uniwersytecka w Mzuzu Mzuzu Malawi 18.12.2015r.[68]

Źródła

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Muna Fadhil, Isis destroys thousands of books and manuscripts in Mosul libraries [online], the Guardian, 26 lutego 2015 [dostęp 2018-02-09] (ang.).
  2. ↑ "Arson ruled out". Home News. The Times (Final 3 ed.). London. 17 June 2005. p. 38. A fire that destroyed a public library in Northam, Devon, was thought to have been the work of an arsonist, but investigators have determined that a beam from a hands-free magnifier ignited leaflets, which fell onto a box of books. Flames destroyed 90 per cent of the collection."
  3. ↑ TECHNICAL CONSERVATION, RESEARCH AND EDUCATION group (2007). Action C17: Built Heritage: Fire Loss to Historic Buildings: Final Report (PDF). Historic Scotland. p. 11. ISBN 978-1-904966-53-1.
  4. ↑ Sima Qian. Records of the Grand Historian, Biography of Emperor Gaozu.
  5. ↑ CATHOLIC ENCYCLOPEDIA: The Alexandrian Library [online], www.newadvent.org [dostęp 2018-02-10].
  6. ↑ Bernard Lewis, Hugh Lloyd-Jones, The Vanished Library, „The New York Review of Books”, 27 września 1990, ISSN 0028-7504 [dostęp 2018-02-10] (ang.).
  7. ↑ Albrecht, Michael von & Schmeling, Gareth L. (1997) A History of Roman Literature; p. 1744
  8. ↑ Ann Christy, Christians in Al-Andalus:711–1000, (Curzon Press, 2002), 142.
  9. ↑ Libraries, Claude Gilliot, Medieval Islamic Civilization: L-Z, Index, ed. Josef W. Meri, Jere L. Bacharach, (Routledge, 2006), 451.
  10. ↑ "Moslem Libraries and Sectarian Propaganda", Ruth Stellhorn Mackensen, The American Journal of Semitic Languages and Literatures, Vol. 51, No. 2 (January , 1935), 93–94.
  11. ↑ C.E. Bosworth, The Later Ghaznavids, (Columbia University Press, 1977), 117.
  12. ↑ Steven Runciman, A History of the Crusades, Vol. II, (Cambridge University Press, 1999), 69.
  13. ↑ C.E. Bosworth, The Later Ghaznavids, (Columbia University Press, 1977), 117.
  14. ↑ The Tomb of Omar Khayyâm, George Sarton, Isis, Vol. 29, No. 1 (July , 1938):16.
  15. ↑ Sen, Gertrude Emerson (1964) The Story of Early Indian Civilization. Orient Longmans
  16. ↑ Ibn Taymiyya, David Waines, The Islamic World, ed. Andrew Rippin, (Routledge, 2008), 382
  17. ↑ George Lane, Daily Life in the Mongol Empire, (Greenwood Press, 2006), 88.
  18. ↑ Robert S. Nelson, The Italian Appreciation and Appropriation of Illuminated Byzantine Manuscripts, Ca. 1200-1450, Dumbarton Oaks Papers 49 (1995): 209-210.
  19. ↑ Mercedes Garcia-Arenal Rodriquez and Fernando Rodríguez Mediano, The Orient in Spain: Converted Muslims, the Forged Lead Books of Granada, and the Rise of Orientalism, transl. Consuelo Lopez-Morillas, (Brill, 2013), 41.
  20. ↑ (DE)Edit Szegedi, Geschichtsbewusstsein und Gruppenidentität, (Bohlau Verlag, 2002), 223.
  21. ↑ Johnson, Paul. "Raglan Castle and the Civil War". Castlewales. Retrieved 16 July 2010.
  22. ↑ Jefferson's Legacy: A Brief History of the Library of Congress -- THE LIBRARY OF CONGRESS, 1800-1992 [online], www.loc.gov [dostęp 2018-02-10].
  23. ↑ Wolfe, Suzanne Rau (1983). The University of Alabama: A Pictorial History. Tuscaloosa, Alabama: The University of Alabama Press. pp. 57–59.
  24. ↑ Wanderings in Burma [online], seasiavisions.library.cornell.edu [dostęp 2018-02-10] (ang.).
  25. ↑ Kramer, Alan (2008). Dynamic of Destruction: culture and mass killing in the First World War. London: Penguin. ISBN 978-1-84614-013-6.Gibson, Craig (2008). "The culture of destruction in the First World War". Times Literary Supplement (January 30, 2008). Retrieved 2008-02-18.
  26. ↑ J.R. Hill, A New History of Ireland Volume VII: Ireland, 1921-84, OUP Oxford, 26 sierpnia 2010, ISBN 978-0-19-161559-7 [dostęp 2018-02-10] (ang.).
  27. ↑ Ferriter, Diarmaid (2010). The Limits of Liberty – Episode 1. RTÉ.
  28. ↑ University of Louvain, International Dictionary of University Histories, ed. Carol J. Summerfield, Mary Elizabeth Devine, Anthony Levi, (Fitzroy Dearborn Publishers, 1998), 531.
  29. ↑ Rebecca Knuth (2006). Burning Books and Leveling Libraries: extremist violence and cultural destruction. Westport, Conn.: Praeger. p. 166. ISBN 0-275990-07-9.
  30. ↑ Knuth, Rebecca (2006-06-27). Destroying a Symbol: Checkered History of Sri Lanka's Jaffna Public Library (PDF). IFLA. Retrieved 2008-08-30.
  31. ↑ a b Kaur, Jaskaran; Crossette, Barbara (2006).|http://ensaaf-org.jklaw.net/publications/reports/20years/20years-2nd.pdf
  32. ↑ http://www.tribuneindia.com/2000/20000612/main7.htm
  33. ↑ The Smoking Gun Recovered, United Sikhs documentary"|https://www.youtube.com/watch?v=i6AFP1NiF-U
  34. ↑ The Central University Library of Bucharest, official site: "the History".
  35. ↑ "Legea recunoştinţei, made in Romania", Evenimentul Zilei, 03 June 2010.
  36. ↑ a b Collection of articles and studies on destruction of libraries and archives in Bosnia and Herzegovina (available for download in .pdf)
  37. ↑ Erasing the Past: The Destruction of Libraries and Archives in Bosnia-Herzegovina Archived 2012-01-18 at the Wayback Machine. ()
  38. ↑ Crimes of war, crimes of peace: destruction of libraries during and after the Balkan wars of the 1990s ()
  39. ↑ Abkhazia: Cultural Tragedy Revisited, Caucasus Reporting Service, Institute for War and Peace Reporting
  40. ↑ Censorship of historical thought: a world guide, 1945–2000, Antoon de Baets
  41. ↑ Prized Iraqi annals 'lost in blaze' ()
  42. ↑ "Photos by Dr Saad Eskander of damage to Iraq National Library and Archive". Archived from the original on 27 April 2010. Retrieved 5 December 2014.
  43. ↑ "Pictures of Damaged Libraries in Iraq". Retrieved 5 December 2014.
  44. ↑ "MELA Committee on Iraqi Libraries". Retrieved 5 December 2014.
  45. ↑ "ICBS -Assessment of damage to Libraries and Archives in Iraq". Retrieved 5 December 2014.
  46. ↑ Un incendio durante los disturbios de El Cairo destruye el original de la 'Descripción de Egipto' encargada por Napoleón(Archived December 19, 2011, at WebCite)
  47. ↑ Harding, Luke (January 28, 2013). "Timbuktu mayor: Mali rebels torched library of historic manuscripts". The Guardian. Retrieved January 28, 2013.
  48. ↑ Peter Walker, Timbuktu library – a treasure house of centuries of Malian history [online], the Guardian, 28 stycznia 2013 [dostęp 2018-02-10] (ang.).
  49. ↑ Fleeing Islamists burn priceless Timbuktu library, accessed 29 January 2013
  50. ↑ Andrew Nikiforuk (30 December 2013). "Secret Memo Casts Doubt on Feds' Claims for Science Library Closures: Goal stated is 'culling' research, not preserving and sharing through digitization". The Tyee.
  51. ↑ Irreplaceable research lost from purged federal libraries - NEWS 1130, „NEWS 1130”, 6 stycznia 2014 [dostęp 2018-02-10] (ang.).
  52. ↑ Lebanon Loses 78000 Books To Terrorism: Tripoli’s “Al Sa’eh” Library Burned, „A Separate State of Mind | A Blog by Elie Fares”, 3 stycznia 2014 [dostęp 2018-02-10] (ang.).
  53. ↑ Tripoli Figures Condemn Torching Famed Library as Father Sarrouj 'Forgives Attackers', „Naharnet” [dostęp 2018-02-10].
  54. ↑ 20 Pictures Of Al Sa’eh Library in Tripoli Before It Got Torched, „Blog Baladi” [dostęp 2018-02-10] (ang.).
  55. ↑ a b Sud Bosne i Hercegovine - Naslovna, „Sud Bosne i Hercegovine” [dostęp 2018-02-10] (chorw.).
  56. ↑ Sedmorica osumnjičena za paljenje Predsjedništva i Arhiva BiH, „tportal.hr” [dostęp 2018-02-10].
  57. ↑ Ogromna šteta, dio dokumentacije nepovratno uništen, „tportal.hr” [dostęp 2018-02-10].
  58. ↑ Nepovratno uništen deo Arhiva BiH, „B92.net” [dostęp 2018-02-10] (serb.).
  59. ↑ Direktor Arhiva BiH tvrdi: Izgorjelo je 60 posto depoa | BIH | Oslobođenje | Bosanskohercegovačke nezavisne novine - vijesti iz BiH, osvrti, mišljenja [online], 23 lutego 2014 [dostęp 2018-02-10] [zarchiwizowane z adresu 2014-02-23].
  60. ↑ a b "داعش" يحرق آلاف الكتب في الموصل والأنبار [online], @Elaph [dostęp 2018-02-10] (arab.).
  61. ↑ Jenni Avins, A Moscow library containing rare UN documents, ancient Slavic texts, and 14 million books is on fire, „Quartz” [dostęp 2018-02-10] (ang.).
  62. ↑ ISIS Burns 8000 Rare Books and Manuscripts in Mosul [online] [dostęp 2018-02-10] (ang.).
  63. ↑ Biblioteca Nacional Rubén Darío Archived 2011-10-04 at the Wayback Machine. (in Spanish)
  64. ↑ a b Notes on the history of Birmingham Public Libraries (1861–1961), Birmingham, 1962
  65. ↑ Charles A. Halbert Public Library ( Archived August 17, 2012, at WebCite)
  66. ↑ The Buildings of Dalhousie University - Weldon Law Building - Building History [online], 7 stycznia 2016 [dostęp 2018-02-10] [zarchiwizowane z adresu 2016-01-07].
  67. ↑ 1994: Library fire wipes out historic records [online], 1 sierpnia 1994 [dostęp 2018-02-10] (ang.).
  68. ↑ "Mzuni library completely destroyed by fire". The Maravi Post. 18 December 2015. Retrieved 19 December 2015.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedysta:Mixxonn/brudnopis&oldid=66434749”