跳至內容

ya La-mei a subal hananay a kakawaw

makayzaay i Wikipitiya

ina La- mei hananay a subal sa, nai 1636 a mihcaan nu hekalay nu bayu nu Taywan ( imahidasa nipanganga sa ya La- mei a subal han caay sa ya Cing-se a subal han ) muenengay itida a binawlan sa debungen nu Hu-lang ya tung-ingtu a kusiay mipatay, caay sa palusakalungen ( 奴役 )mamin malawpes ku yincumin a kawaw.

nikalingatu nu kawaw i 1622 a mihcaan i cacayay a bulad, ya Tung - ingtu hananay a kusi, pabalunga tiya nu Lu- tehtan masakingmay a kulit a balunga, makalikeluh tu mapacukasay tabakiay a bali, masatedep i subal niya Siyaw liwciu hananay a subal, pahanhan satu miculcul tu tademaw i labu nu subal amidadum, nika nayay ku pananukasay nu midadumay, imahida sa tabakitabaki tuku bali, caay pakahalhal tu nikataluma nu midadumay kunida sa muliyay laliwan, nadikudan sa itawya sikatineng nu nikapatay nu taydaay midadumay a tademaw mahmin , sisa kakayda hantu sipangangan kya subal nuheni u Sikingmay masaliyungay a subal sa .

sayaway a nikatayda mingayaw tiya Sikingmay masaliyungay a subal i 1633 a mihcaan i waluway a bulad, namamausasulit tu nulecadan a sasiwbayan a cudad ni Ce-celung atu nu Hulangnay, ci Hang-se puteman hananay sa maydih mipacuay tu Matu’ atu Siwliuciw, nadikudan sa

nikalcadan a mihcaan 11 a bulad sepst a demiad, ya mikeliday ci Claes - Bruny hananay miladay tu tusaay sidubaay nu balunga, atu sepatay nu - Zuke’ hananay a balunga mingayaw, imahida sa i Siyaw liwciu hananay a subalay, cacayay a niyadu’ mahamin tuduhan, nipahabayan a pabuy sa hamin han mipacuk, muenengay i niyadu’ a tademaw sa milaliw taydaen i buhang nu babatuan. uydatu a bulad sabaw siwa a demiadan namamin malahuk, ya mikeliday tu hitay ci Claes- Bruyn ladayen nida kya Uylingken Haw atu ya nuliwanay adidiay a balunga pananukas namakay Kim - liyung a subal katukuh i Zelan - zeceng, ya Fuwike hau i teban nu bayu’ sa sikalitemuh tu tabakiay a bali mabelin kya. nayi maadih ku nikataluma sisa sayaway nipingayaw sa u caayay kalaheci ku sausi.

sakatusaan nipingayaw ya malasakakaay nu tatapangan ya cungtu ci Hendrick- Brouwer kinapina tu a mayculcul tu hitay nida a sakasaken kyaking- liyungaya a subal sa a pasakamu. 1635 a mihcaan sabaw cacay a bulad taydaan nu hitay i Matu’ mingayaw, nudikudan sa maydih a pacebu tu ya La- mei a subal a balucu nu mukeliday, masakalah mayketun tu nikacaay kalaheci, sisa katukuh i 1636 a mihcaan i sepatay a bulad lima a demiad, ya ci Hansi- Puteman hananay atu nu Taywanay a sasalubangan ay a nikasaketun , a ya nu kiwkayay a simbu ci Lupo atu mamikeliday nu hitayay a tademaw ladayen nuheni ku sabaw lima kya nu hitay, misacabay tu nu ya (放索社)a tademaw kapulungen nu heni a mingayaw tu nu La- meiay a subal a binacadan.katukuh i sepatay a bulad sabaw cacay a demiadan i sansandeban sa pannanukas tu ca Lupo pakatineng tu nikataydaan nuheni. imahida sa sikatenengan ku masakapah ku nikalalacalan nuheni, u kamu sa malcadcad, nika ya 放索社 hananay a tademaw sa naynayi ku matinengay tu uncung hananay a buhangay a tademaw.

mahida satu ya bulad tu pakakilul hantu kya ( Johan Jeuraensz. Van Linga ) malatatapangan mikelit tu lasubuay nu hitay pasu u pabalungaay,

micunus henay tu nu biyaway a niyadu idaw kya ku pitu ancaay sa idaw ku waluay a bataan nu tademaw nu binacadan, luyaluy sa mukacaw tu tuluway a balunga taydaen mingayaw,nabuladan tusaay idaw ku cacay a demiadan, makatukuh tu i ( 金獅島 )hanany a subal kuwangen bakudangen nuheni kya subalay munengay a binacadan, simapatayay tatulu madakepay sa makaala tu tusa a bataan, nika ya 金獅島 nayay

caay kataneng ku nanum pasu makalikuluh tu baliyus, muliyas aca nika i 26 a demiadan mapulung atu 放索社人 atu nu 新港社人, malaluung makakilul tayda i 金獅島, imahida sa u 新港社人 atu 放索社人 ku mikilimay tu dadebuan nu La- mei a subalay a tademaw, matepa nuheni kya masaungcungay a buhang, itida mamin milimek ku binacadan, nu aydaay nipanganga sa ya Ukuy- Tong han, imahidasa ya hitay nu Hulam sa siuculen tu sepatay a bataan nu hitay mamisebeng, cebesan aca ku kakaenanan atu nanum puutan ku sakatahkal nu kakaydaan, u wacah ku nipapihpih patalabu maydih anu caay pakadungdung sa tahkal satu sananay, hang tatenga caay pakatukuh tu tuluway a demiadan, sayaway caayay pakadungdung a tademaw culal sa makaala tu sepatay a bataan idaw ku tusa, walu ku tatama u dumaay sa u tatayna amin pasu wawa. nudikudan satu i limaay a bulad kakilukilul sa idaw ku madakepay, matenesmatenes naynayi satu ku makay buhangay a suni matengil

sisa cumudan tunu hitay nu Hulan mididaw mahicatu ku tekiteki nulabuway nasa, kyu sikatawit nu miazihay, kadihyan sa u mabelecay nu tademaw sa makaala tu tuluway a lasubu nu tademaw kuni kayadah. uyda hantu ya madakepay a tademaw sa, pulung han sa makaala tu 323 ku nikayadah, ilabu sa u tatama makaala tu 53, u liwan sa u tatayna makaala tu 125 kuni kayadah, u liwan satu wawa amin makaala tu 145 kuni kayadahan, nika makaadih aca ku hitay nu Hulan nu dumaay a ungcung idaw ku milimekay a binacadan i labu, cacacay tuku nipingayaw tu hitay nu Hulan.

ya mihcaan sa ya hitay ci ( Van Daellen ) atu u ca ulculan nida atu nu dumaay a minanamay henay a hitay nu pabalungaay, itini i 金獅島 tabatan nu i subalay a binacadan. sisa i pabaluhay nu bulad a demiad sa hamin han nu Hulan ku icapiyay a niyaduay a tademaw kinacacay aca taydaen i 金獅島 a subal misinanud a mayngayaw, mamisibek mamin sipalamal tuduhen ku subal, maydihpatahkal tu milimekay i buhabuhangan a tademaw, caay tu pakadungdung ku binacadan nu La- meiay a binacadan sa tahkalan mulaliw, mausaw saw nu hitay mupatay, masausiay nu mapatayay sa idaw ku tuluway kuni kapulungen, u madakepay sa nikapulungan makaala tu limaay a lasubu idaw ku sepat nu tademaw.

nikalawpesan nu La-mei hananay a subal u madakepay nu tatamaan sa sipatadaen i Tyiun( 大員 )musapaya maluk, u tatayna atu wawa sa sipatayda i 新港社 a niyadu . imahida sa muenengay tu i tidaay a singbu ci 尤羅伯 hinadihdih, pasakamu pangiha ci ( Hanse - putemanan ),

pananukasen tu i La- mei a subal sa ku kamu, nika caay sulul kya tatapangan nu Hulan, nudikudan satu kinapina ku hitay nu Hulam tayda i subal muliyaw milidu tu kay idaw henay sa tu liwan nu mulcisay, katukuh i 1644 a mihcaan idaw henay ku sabaw lima nu tademaw nu munengay itida. ya Hulan papiebawen nu heni ku Taywanay a mamidakepay, caay katenes sa mamin tu madakep sipataydaen i 大員, sisa sipakaulah han tu malacacay a lasubu nu 西班牙 a kalisiw,nudikudan sa sadikuday tu nu liwan tatusa sa madakep tu, nikahiniyan sa kakayda satu ku La-mei a subalay nu laylayay a likisi sikalawpes tu, sikatineng nu mita sa u lusa adada tu ku sipacabay tina nikaydaan a nadipaa. ya ci Yulupo hananay sa i 1647 a mihcaan mikusu' tiya 東印度 a kusi東印度 a kusi. tu nipisawacu mamin mapalawpes ku tademaw.tada malakuwit tu kunipatebuc sa.