İçeriğe atla

Galiçya Muharebesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Galiçya Muharebesi veya Lemberg Muharebesi
I. Dünya Savaşı Doğu Cephesi

Doğu Cephesi (Eylül 1914)
Tarih26 Ağustos – 11 Eylül 1914
Bölge
Sonuç Rus zaferi
Taraflar
Rus İmparatorluğu Rus İmparatorluğu Avusturya-Macaristan İmparatorluğu Avusturya-Macaristan İmparatorluğu
Komutanlar ve liderler
Rus İmparatorluğu Nikolai Ivanov
Rus İmparatorluğu Baron Salza
Rus İmparatorluğu Alexei Evert
Rus İmparatorluğu Pavel Plehve
Rus İmparatorluğu Nikolai Ruzsky
Rus İmparatorluğu Aleksey Brusilov
Avusturya-Macaristan İmparatorluğu Conrad von Hötzendorf
Avusturya-Macaristan İmparatorluğu Viktor Dankl
Avusturya-Macaristan İmparatorluğu Moritz von Auffenberg
Avusturya-Macaristan İmparatorluğu Rudolf Brudermann
Güçler
1.200.000 950.000
Kayıplar
40.000 esir, 285.000 ölü 30.000 esir ve 90.000 asker saf değiştirdi, 40.000 ölü[1]

Galiçya Muharebesi veya Lemberg Muharebesi I. Dünya Savaşı'nın başlarında Rusya ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu arasında meydana gelen çatışma. Avusturya-Macaristan ordularının kesin yenilgisiyle sonuçlanan muharebenin ardından Ruslar Lemberg'i ele geçirmiş ve Doğu Galiçya'nın denetimini sağlamıştır.

Savaş öncesi durum

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ağustos ayı başında Rusya'yla savaşın hemen hemen kesinleşmesi üzerine Avusturya-Macaristan Genelkurmay Başkanı Conrad von Hötzendorf kuzey ordularıyla (1. ve 4. ordular) Lehistan Krallığı'na taarruz kararı almıştı. Rus ordusunun Doğu Cephesi'ne kısa süre içinde büyük bir güç toplayabilecek oluşundan çekinen von Hötzendorf tek çözümü ivedi bir harekâtta görmekteydi. Komutan, Almanya'nın da Polonya taarruzuna destek vereceğini ummuş, ancak bölgede bulunan sınırlı sayıda Alman birliğinin savunma öncelikli oluşu bu umudu boşa çıkarmıştır. Böylece, Polonya'ya tek başına girmek zorunda kalan 1. ve 4. Avusturya-Macaristan orduları 4. ve 5. Rus orduları tarafından karşılanmıştır. Öte yandan, Avusturya-Macaristan'ın Lemberg üzerinden harekete geçeceğini düşünen Rus Ordusu Güneybatı Cephesi Komutanı Nikolai Ivanov bu akına karşılık olarak 3. ve 8. ordularla Doğu Galiçya'ya saldırmayı planlamaktaydı.

Viktor Dankl komutasındaki 3. Avusturya-Macaristan Ordusu Lublin'de 4. Rus Ordusu'yla karşılaşmış ve Baron Salza yönetimindeki bu gücü geri çekilmek zorunda bırakmıştır. Kraśnik Muharebesi olarak anılan bu çatışmada 6.000 Rus askeri tutsak alınmıştır.

Dankl'ın hemen sağından Cholm'a doğru ilerlemekte olan 4. Avusturya-Macaristan Ordusu, Pavel Plehve komutasındaki 5. Rus Ordusu'na Komarów Muharebesi'nde üstünlük sağlamış ve 20.000 Rus askerini tutsak etmiştir. Buna karşın, Avusturyalıların Rus Ordusu'nu çevreleme çabası sonuçsuz kalmıştır.

Rusların kuzey bölgesinde geri çekildiklerini gözlemleyen Avusturya Ordusu Ivanov komutasındaki sol birliklere karşı taarruza geçmiştir. Nikolai Ruzsky yönetimindeki 3. ve Aleksei Brusilov komutasındaki 8. Rus ordularına sahip olan Ivanov Avusturya-Macaristan güçlerine karşı kesin bir zafer kazanmıştır. Bozuk yollar nedeniyle ilerleyişlerini iki gün boyunca durdurmak zorunda kalan Ruslar, Gnila Lipa Muharebesi olarak anılan bu saldırıda düşman güçlerine toparlanma fırsatı tanımamışlardır.

Bir önceki karşılaşmada Ruslara boyun eğmek zorunda kalan Avusturya Ordusu kuzeydeki birliklerini geri çekmeyi planlarken Ivanov, Plehve komutasındaki 5. Rus Ordusu'na taarruz emri vermiş ve Rava Ruska Muharebesi olarak anılan çatışmanın ardından Avusturyalıları geri püskürtmüştür. 2. Avusturya Ordusu Sırbistan tarafından güçlendirilmiş, ancak bu önlem Avusturya'nın Galiçya cephesinin çökmesini ve Rusların Lemberg'i ele geçirmesini önleyememiştir.

Avusturyalıların Slav askerleri geri çekmesi ters tepmiş ve bu askerlerden bir bölümü Rusların tarafına geçmiştir. Muharebesinin son bulduğu 11 Eylül günü itibarıyla 120.000 askeri tutsak alan Ruslar buna karşılık 40.000'i tutsak olmak üzere 324.000 asker yitirmiştir. Karpat Dağları'nın 100 mil içine dek ilerleyen Ruslar Przemyśl Şatosu'nun çevresini sarmış ve 100 günden fazla sürecek olan Przemyśl Kuşatması'nı başlatmıştır. Muharebe sonunda Avusturya-Macaristan Ordusu büyük zarara uğramış ve Avusturya toprakları savunmasız duruma gelmiştir. Tannenberg Muharebesi'nde ağır bir yenilgi almış olan Ruslar, Lemberg'de elde edilen bu zaferin ardından kötü anıları tarihe gömme fırsatı yakalamıştır.

Karşılıklı güçler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Güneybatı Rus cephesi. Başkomutan – Nikolai Ivanov,Kurmay başkanı – Mikhail Alekseyev

Avusturya-Macaristan gücü

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Ordu grubu Kummer
    • 7. Süvari Alayı
    • Seferberlik birlikleri
  • 1.Ordu. Komutan — Viktor Dankl
    • I. Kolordu (Cracow) - 5. ve 46. Piyade Alayları
    • V. Kolordu (Bratislava) - 14., 33. ve 37. Piyade Alayları
    • X. Kolordu (Przemysl) - 2., 24. ve 45. Piyade Alayları
    • 12. Piyade Alayı
    • 3. Süvari Alayı
    • 9. Süvari Alayı
  • 4. Ordu. Komutan — Moritz von Auffenberg
    • II. Kolordu (Wien) - 4., 13. ve 25. Piyade Alayları
    • VI. Kolordu (Kaschau) - 15., 27. ve 39. Piyade Alayları
    • IX. Kolordu (Leitmeritz) - 10. ve 26. Piyade Alayları
    • XVII. Kolordu (savaş başladığında kurulmuştur) - 19. Piyade Alayı
    • 6. Süvari Alayı
    • 10. Süvari Alayı
  • 3. Ordu. Komutan — Rudolf Brudermann
    • XI. Kolordu (Lemberg) - 30. Piyade Alayı
    • XIV. Kolordu (Innsbruck) - 3., 8. ve 44. Piyade Alayları
    • 23. Piyade Alayı
    • 41. Piyade Alayı
    • 2. Süvari Alayı
    • 4. Süvari Alayı
  • Ordu grubu Kövess (2. Ordu'ya bağlı)
    • III. Kolordu (Graz) - 6., 28. ve 22. Piyade Alayları
    • XII. Kolordu (Hermannstadt) - 16., 35. ve 38. Piyade Alayları
    • 11. Piyade Alayı
    • 43. Piyade Alayı
    • 20. Piyade Alayı
    • 1. Süvari Alayı
    • 5. Süvari Alayı
    • 8. Süvari Alayı
  1. ^ Conrad von Hötzendorff. Aus meiner Dienstzeit. Band IV. 28. Juni 1914 bis September 1914. Die politischen und militärischen Vorgänge vom Fürstenmord in Sarajevo bis zum Abschluß der ersten und bis zum Beginn der zweiten Offensive gegen Serbien und Rußland, Berlin 1924; s. 804