İçeriğe atla

Köstebekgiller

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Köstebekgiller
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Alt şube: Vertebrata
İnfa şube: Gnathostomata
Sınıf: Mammalia
Takım: Insectivora (Böcekçiller)
Familya: Talpidae
Fischer de Waldheim, 1817
Sınıflandırma

Köstebekgiller (Talpidae), memeliler aleminde böcekçiller takımına ait, yeraltında, kazdıkları tünellerde yaşayan memeli grubunu kapsayan bir familyadır.[1] Bazı türleri tamamen suda yaşarken bazıları yarı su yarı kara ortamında yaşar. Tamamen kürkle kaplı silindirik vücut yapıları ve küçük gözleri vardır. Ayrıca genellikle kullakları görünmeyecek şekildedir. Yer altında yaşayan omurgasız canlılarla beslenirler. Kuzey Amerika, Avrupa ve Asya'da yaşarlar.[2]

Bu familya üç ana altfamilyaya ayrılır:

Toprakları kazarak ve eşeleyerek yaşamaya uyum sağlamışlardır. Ağız ve burunları hortum gibi uzamıştır. Gövdeleri silindir biçiminde, gözler körelmiş ya da körelerek deri altında kalmıştır. Kulak kepçeleri yoktur. Ön ayakları kazmaya uyum sağlamış ve kürek biçiminde genişlemiştir. Parmak sayıları önde ve arkada 5'tir. Tırnakları ön ayaklarda kazmaya uyum sağlamıştır.Postları kısa ve sık kıllarla kaplıdır. Diş yapıları sivrifarelere göre daha ilkeldir. Genellikle hepsi toprak altında yaşarlar. Yüzeye çıkardıkları toprak yığınları ile tanınırlar. Yuvaları çok karmaşık biçimdedir.

Anadolu'da köstebek, köstü, kör köstü adları Talpa levantis türü böcekçil için kullanıldığı gibi, Nannospalax nehringi (kör fare) türü kemirgen için de kullanılmaktadır.

Köstebekler bazı ülkelerde tarımsal açıdan zararlı bir hayvan olarak kabul edilirken, Almanya gibi ülkelerde koruma altına alınmış bir türdür. Köstebekler, yeni ekilmiş olan tarım arazilerinin toprak altyapısını, kazdıkları tüneller nedeniyle, bozmaktadır ve dolayısıyla da tarım ürünlerinin veriminde önemli düşüşler gözlenir. Ayrıca gelincik ve tarla faresi gibi diğer türler köstebeklerin açmış olduğu tünelleri kullanarak bitkilerin köklerine ulaşıp zarar vermektedir.

Köstebeklerin zararlı bir canlı türü olarak kabul edilmesindeki diğer bir etken ise insanlar tarafından kullanılan çimenliklerde açmış oldukları çukurlar ve bunlarla birlikte oluşan köstebek tepeciklerinin estetik problemlere neden olmasıdır.

Köstebekler, kurulan çeşitli tuzaklar ve zehirli maddelerle kontrol altına alınmaktadır.

Köstebekler Hindistan'da oldukça kirli, kötü kokulu ve pis hayvanlar olarak kabul edilmektedir. Hindistan'da köstebekler için kullanılan छछुन्दर / tʃʰətʃʰund̪ər / kelimesi çok pis ve korkak insan anlamına da gelmektedir.

Sınıflandırma

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Mammal Species of the World - Browse". www.departments.bucknell.edu. 17 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2023. 
  2. ^ Savage, Robert J. G. (1986). Mammal Evolution: An Illustrated Guide (İngilizce). Facts on File Publications. s. 53. ISBN 978-0-8160-1194-0. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]