İçeriğe atla

Kahverengi cüceler listesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Kahverengi cüceler, ilk kez 1995 yılında keşfedilen, ne yıldız ne de gezegen kategorisine konabilen gök cisimleri. Ancak son yıllarda bazı gök bilimciler kütlelerinin büyüklüğüne ve buna bağlı olarak sıcaklıklarına ve buna da bağlı olarak renklerine göre O, B, A, F, G, K ve M olarak sıralanan geleneksel yıldız kategorilerine kahverengi cüceleri de T ve Y sınıfları olarak eklemektedir.[1]

Kahverengi cüceler yıldızlararası gaz bulutlarının çökmesiyle oluşurlar, fakat gökcismini yıldız yapacak nükleer tepkimelerin başlayamayacağı kadar hafiftirler. 80 Jüpiter kütlelik sınıra ulaşamadıkları için yeteri kadar ısınamayıp sönerler.

İlk keşfedilen kahverengi cüceler Gliese 229 A ve Gliese 229 B. Gliese B diğerine göre daha solgundur. Bu iki sönmüş yıldızın yaşları yaklaşık 10 milyon olarak tahmin ediliyor. Dünyamızdan yaklaşık olarak 1400 ışık yılı uzaklıkta, Büyük Orion Bulutsusunda yer alıyor ve birbirlerinin çevresinde dönüyorlar. Bunların dışında Ülker Takımyıldızındaki çiftlerden biri de Kahverengi Cücedir ve adı Teide 1'dir. Yüksek miktarda Lityum içerir.

Doğrulanmış kahverengi cüceler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Aşağıdaki listede doğrulanmış 36 kahverengi cüce bulunmaktadır. Liste tamamlanmamıştır.

Ana yıldızın Sağ açıklıkna göre sıralanmıştır.

Yıldız Takımyıldız Sağ
açıklık
Dik açıklık Gör.
par.
Uzaklık (Iy) Tayf
türü
Kahverengi cüce Kütle
(MJ)
Yarıçap
(RJ)
Yörünge
süresi

(g)
Yarı-büyük
eksen

(AU)
Yörünge
dış merkezi
Eğiklik
(°)
Keşif yılı
HD 8673 Andromeda 01sa 26d 09s +34° 34′ 47″ 6.31 124.75 F7V b 14 639 1.58 2005
HD 13189 Üçgen 02sa 09d 40s +32° 18′ 59″ 7.57 603.4 K2II b 14 471.6 1.85 0.28 2005
HD 18445 Ocak 02sa 57d 13s –24° 58′ 30″ 7.78 83.92 K2V b 39 554.67 0.9 0.54 1991
BD-04°782 Irmak 04sa 15d 10s –04° 25′ 06″ 9.39 66.6 K5V b 21 240.92 0.7 0.28 1996
HD 283750 Boğa 04sa 36d 48s +27° 08′ 00″ 8.42 53.81 K2V b 50 1.79 0.025 0.02 1996
HD 29587 Kahraman 04sa 41d 34s +42° 07′ 25″ 7.29 146.77 G2V b 40 1471.7 2.5 0.37 1996
HD 38529 A Avcı 05sa 46d 34s +01° 10′ 05″ 5.94 138 G4IV c 37 2174.3 3.68 0.36 160 2002
HD 41004 B Ressam 05sa 59d 50s –48° 14′ 23″ 12.33 139 M2 b 18.4 1.3283 0.0177 0.081 2004
Gliese 229 Tavşan 06sa 10d 35s –21° 51′ 42″ 8.14 19 M1V B 40 200 y 40 1995
HD 43848 Güvercin 06sa 16d 31s −40° 31′ 55″ 8.65 120.84 G0V b >25 2371 3.4 0.69 2008
AB Pictoris Ressam 06sa 19d 12s –58° 03′ 15″ 9.16 149 K2V b 13.5 275 2005
Tau Geminorum İkizler 07sa 11d 08s +30° 14′ 43″ 4.40 302 K2III b 18.1 305 2004
G 196-3 Büyük Ayı 10sa 04d 22s +50° 23′ 23″ 11.77 50.2 M2.5 b 25 300 1998
HD 89707 Suyılanı 10sa 20d 50s –15° 28′ 48″ 7.19 81.54 G1V b 54 298.25 0.95 1991
CT Chamaeleontis Bukalemun 11sa 04d 09s –76° 27′ 19″ 12.36 538 K7 b 17 2.2 440 2008
ChaHα8 Bukalemun 11sa 07d 48s −77° 40′ 08″ 20.1 522 M6.5 b 18 1590.9 1 0.49 2007
HD 98230 Büyük Ayı 11sa 18d 12s +31° 32′ 15″ 4.73 25.11 F8.5V b 37 3.98 0.06 0 1931
CD-33°7795 Suyılanı 11sa 31d 55s –34° 36′ 17″ 11.37 163.08 M1 b 20 100 1998
NGC 4349-127 Güneyhaçı 12sa 24d 08s −61° 52′ 18″ 7.4 7097 MIII? b 19.8 677.8 2.38 0.19 2007
HD 110833 Av Köpekleri 12sa 44d 16s +51° 45′ 40″ 7.04 55.44 K3V b 17 270.04 0.8 0.69 1996
HW Virginis Başak 12sa 44d 20s −08° 40′ 17″ 10.9 590 sdB+M b 19.23 5786 5.30 0.46 2008
HD 112758 Başak 12sa 59d 03s –09° 50′ 03″ 7.56 53.81 K0V b 35 103.22 0.35 0.16 1996
HD 131664 Cennetkuşu 15sa 00d 06s −73° 32′ 07″ 8.13 180.8 G3V b 18.15 1951 3.17 0.638 2008
HD 140913 Kuzeytacı 15sa 45d 07s +28° 28′ 12″ 8.07 156.42 G0V b 46 147.94 0.54 0.61 1996
GQ Lupi Kurt 15sa 49d 12s –35° 39′ 03″ 11.4 400 K7eV b 1-42 1.8 103 2005
UScoCTIO 108 Akrep 16sa 05d 54s –18° 18′ 43″ 473 M7 b 14 670 2007
HD 162020 Akrep 17sa 50d 38s –40° 19′ 06″ 9.18 101.95 K2V b 13.73 8.428198 0.072 0.277 2000
Nu Ophiuchi Yılancı 17sa 59d 01s −09° 46′ 25″ 3.33 152.8 K0III b 21.9 536 2004
HD 164427 Dürbün 18sa 04d 43s −59° 12′ 35″ 6.89 127.52 G4IV b 46 108.55 0.46 0.55 2000
HD 168443 Yılan 18sa 20d 04s –09° 35′ 34″ 6.92 123.5 G5 c 34 1739.5 2.87 0.228 150 2001
SCR 1845-6357 Tavus 18sa 45d 07s −63° 57′ 43″ 17.4 12.57 M8.5V B 9-65 4.5 2006
COROT-Exo-3 Kartal 19sa 28d 13s +00° 07′ 19″ 13.3 2220 G0V b 21.66 1.01 4.2568 0.057 0 85.9 2008
15 Sagittae Okçuk 20sa 04d 06s +17° 04′ 13″ 5.80 57.7 G1V B 65 14 2002
HD 202206 Oğlak 21sa 14d 58s –20° 47′ 20″ 8.08 151.14 G6V b 17.4 255.87 0.83 0.435 2000
Epsilon Indi Indus 22sa 03d 22s –56° 47′ 09″ 4.69 11.8 K5V Bb 28 15 y 2.65 2003
Epsilon Indi Indus 22sa 03d 22s –56° 47′ 09″ 4.69 11.8 K5V Ba 47 1459 y 2003
HD 217580 Kova 23sa 01d 52s –03° 50′ 55″ 7.46 58.7 K4V b 60 454.66 1 0.52 1994

Doğrulanmamış kahverengi cüceler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Burada 6 doğrulanmamış kahverengi cüce listelenmeiştir. Liste henüz tamamlanmamıştır.

Ana yıldızın Sağ açıklıkna göre sıralanmıştır.

Yıldız Takımyıldız Sağ
açıklık
Dik açıklık Gör.
par.
Uzaklık (Iy) Tayf
türü
Kahverengi cüce Kütle
(MJ)
Yarıçap
(RJ)
Yörünge
süresi

(g)
Yarı-büyük
eksen

(AU)
Yörünge
dış merkezi
Eğiklik
(°)
Keşif yılı
Gliese 22 B Kraliçe 00sa 32d 27s +67° 14′ 09″ 10.38 326 M2.5V b 16 ~5500 0 2008
HD 3346 Andromeda 00sa 36d 46s +44° 29′ 19″ 5.16 655.58 K5III c 60 650 2.5 1996
OGLE-TR-109 Karina 10sa 53d 41s –61° 25′ 15″ 15.8 8450 b <14 0.9 0.589128 0.016 77 2002
HD 100546 Sinek 11sa 33d 25s –70° 11′ 41″ 6.70 337.25 B9Vne b 20 6.5? 2005
HD 104304 Başak 12sa 00d 44s −10° 26′ 46″ 5.54 42.1 G9 b 17.2 2752 0.38 2007
CM Draconis Ejderha 16sa 34d 27s +57° 09′ 00″ 12.90 48 M4 b 64 73 0.27 1998

Kahverengi cüce alanları

[değiştir | kaynağı değiştir]

3 kahverengi cüce alanı listelenmiştir. Liste tamamlanmamıştır.

Ana yıldızın Sağ açıklıkna göre sıralanmıştır.

Kahverengi cüce Takımyıldız Sağ
açıklık
Dik açıklık Gör.
par.
Uzaklık (Iy) Tayf
türü
Kütle
(MJ)
Yarıçap
(RJ)
Discovery
year
Teide 1 Boğa 03sa 47d 18s +24° 22′ 31″ 380 M8 55 1995
Cha 110913-773444 Bukalemun 11sa 09d 14s –77° 34′ 45″ 21.59 163 L 8 1.8 2005
OTS 44 Bukalemun 11sa 10d 12s –76° 32′ 13″ 554 M9.5V 15

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Bilim ve Teknik, Ekim 2007, s. 19" (PDF). 23 Haziran 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2009. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]