İçeriğe atla

Kromatofor

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Kalamarın derisindeki kromatoforlar

Kromatoforlar pigment içeren ve ışığı yansıtan hücre veya hücre gruplarıdır. İki yaşamlılar, balıklar, sürüngenlerler, kabuklular ve kafadan bacaklılarda görülür. Memeliler ve kuşlar ise, diğer grupların aksine, renklendirme için melanosit adındaki hücre grubuna sahiptir.

Kromatoforlar, ektotermik hayvanlarda büyük ölçüde cilt ve göz rengi oluşumunu sağlar. Kromatoforlar embriyonik gelişim döneminde sinir uçlarında üretilir. Olgun kromatoforlar, renklerine bağlı olarak alt sınıflara ayrılır (daha uygun şekilde "ton") beyaz ışık altında: ksantofor (sarı), eritrofor (kırmızı), iridofor (yansıma / yanardönerlik), lökofor (beyaz), melanofor (siyah/kahverengi) ve siyanofor (mavi) renktedir.

200 uM adrenaline yanıt veren balık melanoforlarının 7 kat hızlandırılmış videosu

Bazı türler, yer değiştiren pigmentleri ve reorient yansıtıcı plakaları kromatofora dönüştüren mekanizmalarıyla hızlıca renk değiştirebilir. Bu süreç, genellikle bir kamuflaj yöntemi olarak kullanılır. Bu sürecin adı, psikolojik renk değiştirme veya metakrozdur.[1] Ahtapot gibi kafadan bacaklılar, metakroz yapabilmek için kaslar tarafından kontrol edilen karmaşık kromatofor organlarına sahiptir. Diğer tarafta bukalemun gibi omurgalılar, aynı etkiyi hücre sinyalleriyle gerçekleştirir. Bu sinyaller nörotransmitter veya hormondan oluşabilir ve hayvanın ruh hali, sıcaklığı, stresi ya da ortamdaki gözle görülür değişikliklere bağlı olarak renk değişimini başlatabilir.[2] Kromatoforlar, bilim insanları tarafından insan hastalıklarını anlamak ve ilaçların keşfedilmesini sağlamak amacıyla bir araç olarak kullanılmıştır.

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Scott M. Boback; Lynn M. Siefferman (2010). "Variation in Color and Color Change in Island and Mainland Boas (Boa constrictor)". Journal of Herpetology. 44 (4). ss. 506–515. doi:10.1670/09-026.1. 
  2. ^ "New World Encyclopedia". New World Encyclopedia. 16 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2018.