İçeriğe atla

Romalılara Mektup

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Yeni Ahit
2. Korintliler, MS 175-225
2. Korintliler, MS 175-225
İnciller
Matta - Markos - Luka - Yuhanna
İlk Hristiyanların tarihi
Elçilerin İşleri
Pavlus'un mektupları

Romalılar · 1. Korintliler
2. Korintliler · Galatyalılar
Efesliler · Filipililer
Koloseliler · 1. Selanikliler
2. Selanikliler · 1. Timoteos
2. Timoteos · Titus
Filimon · İbraniler

Genel (katolik) mektuplar

Yakup · 1. Petrus
2. Petrus · 1. Yuhanna
2. Yuhanna · 3. Yuhanna
Yahuda

Kıyamet
Vahiy


Romalılara Mektup ya da Pavlus'un Romalılara Mektubu Yunanca Kutsal Yazıların (Yeni Ahit) bir kitabıdır. Sadece Romalılar olarak da adlandırılmaktadır. Bu mektup elçi Pavlus'un değişik cemaatlere ya da kişilere yazdığı 14 mektubun biridir. Pavlus bu mektubu Roma İmparatorluğun başkenti olan Roma'da oturan Hristiyanlara yazdı.

Roma'daki cemaat

[değiştir | kaynağı değiştir]

Pompeius’un M.Ö. 63’te Yeruşalim’i ele geçirmesinden sonra Roma’da epeyce büyük bir Yahudi topluluğu oluşmuştu. M.S. 33’ün Pentekost günündeki bayrama katılmak amacıyla Roma'dan misafir olarak gelmiş olan birçok Yahudi Yeruşalim'de bulunmuştu (Elçilerin İşleri 2:9-11). Oradayken İsa'nın öğrencilerinin vaaz ettikleri iyi haberi duydular ve Hristiyanlığı benimseyen bu misafirler elçilerden eğitim görmek için Yeruşalim’de kaldılar (Elçilerin İşleri 2:41-47). Roma'ya döndükten sonra orada zamanla bir cemaat oluşmuştu.

Pavlus seyahat eden kişilerden Roma'daki cemaatten bilgi edinebildi. Ayrıca birçokları iyi haberi Pavlus’un hizmetinin sonucu olarak Yunanistan’da veya Asya eyaletinde duymuştu. Pavlus Roma cemaatinden pek çok kişiyi bu sayede tanımış olabilir.

Roma'daki cemaat hem Yahudi hem de pagan dinlerden gelen kişilerden oluştuğu için onların arasındaki birliğin önemini vurguladı.

Kutsal Kitap'ın tanıklığı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu mektubun başlangıcında yazar kendini şu sözlerle tanıtır: „İsa Mesih’in hizmetkârı, elçi olmak üzere çağrılmış ve Tanrı’nın iyi haberine hizmet için ayrılmış olan Pavlus’un mektubu.“ (Romalılar 1:1) Mektubu kaleme alan Tertius Pavlus'un yazmanıydı (Romalılar 16:22).

Pavlus, Benyamin kabilesinden olan bir Yahudi olarak Tarsus şehrinde doğdu (Filipililer 3:5; Elçilerin İşleri 21:39; 22:3). Anababası Yahudiliğin bir mezhebi olan Ferisilere ait idiler (Elçilerin İşleri 23:6; Filipililer 3:5). Doğumundan beri Roma'nın vatandaşlığına sahipti (Elçilerin İşleri 22:28). Çadırcı olarak geçimini sağladı (Elçilerin İşleri 18:3). Yeruşalim'de tahsili bir Ferisi olan Gamaliel tarafından öğretildi (Elçilerin İşleri 22:3). En az iki dil -İbranice ve Yunanca- konuşabildi (Elçilerin İşleri 21:37-40).

Pavlus, oradaki Hristiyanları tutuklu olarak Yeruşalim’e getirebilmek için Şam'a giderken olağanüstü bir görünüşte gökteki İsa'dan elçisi olarak seçildi (Elçilerin İşleri 9:1-16; Efesoslular 1:1). Çocukluğundan beri o iki isme sahipti: İbranice ismi Saul ve Romalı ismi Pavlus. Özellikle Yahudi olmayan insanlara iyi haberi duyurmak için görevlendirildiğinden dolayı Romalı ismini kullandı (Elçilerin İşleri 9:15; Galatyalılar 2:7, 8).

Tarihin tanıklığı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Romalılar Pavlus’un mektuplarından biri olarak kabul edilmiştir ve birinci yüzyılın sonları ile ikinci yüzyılın başlarında yaşamış Romalı Clemens, İzmirli Polykarpos ve Antakyalı İgnatios gibi ilahiyatçılar tarafından alıntılanmıştır.

Romalılar kitabı Pavlus’un diğer sekiz mektubuyla birlikte 2 numaralı Chester Beatty Papirüsü (P46) olarak adlandırılan bir kodekste bulunur. Bu çok eski kodeks hakkında Kutsal Kitap bilginlerinden Sir Frederic Kenyon şöyle yazmıştır: “Bu kodekste, üçüncü yüzyılın başlarında yazıldığı anlaşılan Pavlus’un Mektupları el yazmasının neredeyse tümünü bulabiliyoruz.” Chester Beatty koleksiyonundaki Yunanca Kutsal Kitap papirüsleri, Romalılar mektubunun yer aldığı M.S. dördüncü yüzyıldan kalma iki ünlü el yazmasından (Sina Yazması ve 1209 numaralı Vatikan Yazması) daha eskidir.

Elçi Pavlus'un onlara mektuplar yazdığı cemaatler

Kutsal Kitap'ın tanıklığı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Pavlus mektubunu üçüncü vaizlik gezisinin sonunda Korintos’ta yazdı. O, mektubunu Korintos cemaatinin bir üyesi olan Gayus’un evinde yazdı. Mektupta Korintos’un limanı olan Kenhrea’da oturan Fibi tavsiye edildiğini okuruz. O Pavlus'un mektubunu büyük olasılıkla Roma’ya götürdü (Romalılar 16:1, 23; 1. Korintoslular 1:14). Pavlus: “Artık bu bölgede ayak basmadığım yer kalmadı” diye yazıp (Romalılar 15:23) bir sonraki ayette duyuru işini genişletmek amacıyla batıya, İspanya’ya doğru yolculuk etmek istediğini belirtir. Dolayısıyla Romalılara mektubunu üçüncü turunun sonlarına doğru, M.S. 56’nın başında yazmış olmalıdır.

Ondan sonra Yeruşalim'deki yoksul imandaşlarına yardım etmek için Makedonya ve Ahaya'da bulunan Hristiyanların topladıkları bir bağışla yola çıktı (Elçilerin İşleri 19:1-20:4; Romalılar 15:25, 26).İkinci yüzyılda yaşamış Romalı bir yazar olan Suetonius, Klaudius’un hükümdarlığı sırasında (M.S. 41-54) Yahudilerin Roma’dan kovulduğunu bildirir.[1] Ancak Akuila ve Priskilla’nın Roma’da bulunmasından anlaşıldığı gibi, daha sonra geri döndüler. Pavlus’la Korintos’ta karşılaşan bu Yahudi çift Klaudius’un buyruğu üzerine Roma’dan ayrılmış, ancak Pavlus Roma cemaatine mektubunu yazdığı sırada oraya geri gelmişti (Elçilerin İşleri 18:1, 2; Romalılar 16:3).

Tarihin tanıklığı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kutsal Kitap yorumcuları Pavlus’un bu mektubu üçüncü vaizlik turunun sonlarına doğru birkaç ay kaldığı Yunanistan’da, muhtemelen Korintos’ta yazdığı konusunda hemfikir. Teologların ekseriyeti Pavlus'un Romalılara yazdığı mektubunu M.S. 55-56'a tarihlendirmektedirler.[2]

Kanon Dizileri ve El Yazmaları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kartaca Konsili’nden önce (M.S. 397) hazırlanmış dördüncü yüzyıla ait listelerden birçoğu Yunanca Kutsal Metinlerin günümüzde kabul edilen dizisiyle tamamen uyuşur.

El yazmalarına gelince yazarlar ilk önce papirüs kullandılar. Papirüs, aynı adı taşıyan bir su bitkisinden yapılır. Yazıcılar yaklaşık M.S. 4. yüzyıldan itibaren el yazmalarında papirüs yerine genellikle dana, kuzu ya da keçi derisinden yapılan ve daha dayanıklı bir malzeme olan vellum (bir parşömen türü) kullanılmaya başladılar. Bu vellumlardan günümüze dek ulaşan bazıları çok önemli Kutsal Kitap el yazmalarını içerir.

Kodeks Claromontanus (6. yüzyıl), Grekçe metin
Kodeks Claromontanus (6. yüzyıl), Latince metin

Romalılara mektup Kutsal Kitabın erken kanon dizilerinde geçer:

Kanon Dizileri
İsim Yıl (M.S.)
1 Muratori Fragmanı (İtalya) 170
2 İrenaeus (Anadolu) 180
3 İskenderiyeli Clemens 190
4 Tertullianus (Kuzey Afrika) 207
5 Origenes (İskenderiye) 230
6 Eusebios (Filistin) 320
7 Kudüslü Kyrillos 348
8 Cheltenham-Listesi (Kuzey Afrika) 365
9 Athanasios (İskenderiye) 367
10 Epiphanios (Filistin) 368
11 Nazianzoslu Gregorios (Anadolu) 370
12 Amphilokhios (Anadolu) 370
13 Philaster (İtalya) 383
14 Hieronymus (İtalya) 394
15 Augustinus (Kuzey Afrika) 397
16 Kartaca Konsili (Kuzey Afrika) 397

Papirüs El Yazmaları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Romalılar mektubunun bazı ayetleri eski Papirüs El Yazmalarında bulunur.

Papirüs El Yazmaları
Simge İsim Tarih (M.S.) Dil Bulundukları Yer İçerik
1 P. Oxyrhynchus 209 300-400 Yunanca Cambridge (Massachusetts/ABD) Romalılar 1:1-7
2 P. Oxyrhynchus 1354 600 Yunanca Dallas (Texas/ABD) Romalılar 1:1-9, 9-16
3 P. Oxyrhynchus 1355 200-300 Yunanca Cambridge (İngiltere) Romalılar 8:12-22, 24-27; 8:33 - 9:3, 5-9
4 P. Rylands 4 600-700 Yunanca Manchester (İngiltere) Romalılar 12:3-8
5 P. Heid. Inv. G. 645 200-300 Yunanca Heidelberg (Almanya) Romalılar 1:24-27; 1:31 – 2:3; 3:21 – 4:8; 6:4, 5, 16; 9:16, 17, 27
6 Chester Beatty II; Inv. 6238 200 Yunanca Dublin (İrlanda), Ann Arbor (Michigan, ABD) Romalılar 5:17 – 6:14, 8:15 – 11:35; 11:35 – 14:8; 14:9 – 15:11; 15:11 – 16:27
7 P. Colt 5 700 Yunanca New York (ABD) Romalılar 16:23-27
8 P. Cair. 10730 500 Yunanca Kahire (Mısır) Romalılar 6:10-13, 19-22
9 P. Chester Beatty XXI 400 Yunanca Dublin (İrlanda) Romalılar 1:1
10 P. Oxyrhynchus 4497 200-300 Yunanca Oxford (İngiltere) Romalılar 2:12, 13, 29
11 Inv. Nr. 10311 200-300 Yunanca Kolonya (Almanya) Romalılar 15:26, 27, 32, 33; 16:1, 4-7, 11, 12

Vellum ve Deri El Yazmaları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Romalılar mektubunun bazı meşhur Vellum ve Deri El yazmalarında bulunur.

Vellum ve Deri El Yazmaları
Simge İsim Tarih (M.S.) Dil Bulundukları Yer
1 א Kodeks Sinaiticus 4. yüzyıl Yunanca Londra (İngiltere)
2 A Kodeks Alexandrinus 5. yüzyıl Yunanca Londra (İngiltere)
3 B Kodeks Vatikanus 1209 4. yüzyıl Yunanca Vatikan Kütüphanesi
4 C Kodeks Ephraemi Syri reskriptus 5. yüzyıl Yunanca Paris (Fransa)
5 DP Kodeks Claromontanus 6. yüzyıl Yunanca / Latince Paris (Fransa)

Kutsal Kitap'ın bölümlere ve ayetlere bölünmesi orijinal yazarlara geri dönmez, fakat yüzyıllar sonra yararlılık nedenleriyle tanıtıldı. Masoretler, İbranice Kutsal Yazıları ayetlere ayırdı. Daha sonra M.S. 13. yüzyılda bölümler eklendi. 1553'te, Robert Estienne'in Fransızca Kutsal Kitap'ı nihayet mevcut bölüm ve ayet bölümüyle birlikte ilk tam Kutsal Kitap olarak basıldı.

  • Bölüm 1: Giriş sözleri (1-7); Pavlus Roma'yı ziyaret etmek istiyor (8-15); doğru olan imanından dolayı yaşayacak (16, 17); Tanrıtanımazların mazeretleri yok (18-32): Tanrı'nın nitelikleri yaratılışta görülüyor (20).
  • Bölüm 2: Tanrı'nın Yahudiler ve Yunanlar üzerindeki hükmü (1-16): vicdanın çalışması (14, 15); Yahudiler ve kanunu (17-24); yüreğin sünnetliliği (25-29).
  • Bölüm 3: Sünnetin yararı (1-8); Yahudiler ve Yunanlar günahın elindedir (9-20); doğruluk imanla ortaya çıkarılıyor (21-31): hiç kimse Tanrı'nın yüceliğini yansıtamaz (23).
  • Bölüm 4: İbrahim imanından dolayı doğru sayıldı (1-12): İbrahim iman edenlerin babasıdır (11); imanından dolayı vaadini aldı (13-25).
  • Bölüm 5: Mesih aracılığıyla Tanrı'yla barışta kalmak (1-11); Adem'den ölüm, Mesih'ten hayat gelir (12-21): günah ve ölüm tüm insanlara geçti (12), birinin temize çıkaran davranış tarzı (18).
  • Bölüm 6: Mesih ile birlik içinde olmak üzere vaftiz edilenlerin yeni hayatı (1-11); günah bedende kral olarak hüküm sürmemeli (12-14); günahın köleliğinden doğruluğun köleliğine geçmek (15-23): günahın ücreti: ölüm, Tanrı'nın hediyesi: hayat (23).
  • Bölüm 7: Kanundan serbest bırakılmak (1-6); günah kanun aracılığıyla görülür (7-12); günaha karşı mücadele (13-25).
  • Bölüm 8: Hayat ve özgürlük ruhun kanunundan gelir (1-11); ruhla yönlendirilenler Tanrı'nın çocukları olurlar (12-17); yaratılış Tanrı'nın çocuklarının özgürlüğünü bekler (18-25); önceden kararlaştırılan kişiler (26-30); Tanrı'nın sevgisinden dolayı zafer (31-39).
  • Bölüm 9: Pavlus İsraillilerden dolayı kederlidir (1-5); İbrahim'in hakiki soyu (6-13); Tanrı'nın yaptığı tartışılmaz (14-26); ancak bir azınlık kurtulacak (27-29); İsrail tökezledi (30-33).
  • Bölüm 10: Tanrı'nın doğruluğuna nasıl erişilir (1-15): imanı ağızla bildirmek (10), Tanrı'ya adıyla yakarmak (13), iyi haberi duyurmak (15); iyi habere itaat edilmiyor (16-21).
  • Bölüm 11: İsrail'in tümü ret edilmedi (1-16); zeytin ağacının örneği (17-32); Tanrı'nın hikmetinin derinliği (33-36).
  • Bölüm 12: Bedenimizi bir kurban olarak sunmak (1, 2); bir beden fakat değişik yetenekler (3-8); yaşam tarzı için öneriler (9-21).
  • Bölüm 13: Baştaki yetkililer (1-7); sevgi gösteren kanunun gereğini yapmıştır (8-10); uykudan uyanma (11-14).
  • Bölüm 14: Başkalarını yargılamamak (1-12); başkalarını tökezletmemek (13-18); barış ve birliği sağlamak (19-23).
  • Bölüm 15: Önceden yazılmış olan her şey eğitilmemiz için yazıldı (1-6); başkalarını kabul etmek (7-13); Pavlus milletler için bir hizmetçidir (14-21); Pavlus'un yolculuk planları (22-33).
  • Bölüm 16: Pavlus Fibi'yi tanıtıyor (1, 2); Roma'daki Hristiyanlara selamlar (3-16); bölücü etki yapanlara uyarı (17-20); Pavlus iş arkadaşlarını selamlıyor (21-24); kutsal sır ortaya çıktı (25-27).

Pavlus mektubunun başlangıcında Tanrı'ya inanmak için mantıksal bir temel sağlar. Şöyle yazdı: „O’nun görünmez nitelikleri, sonsuz gücü ve Tanrılığı, dünyanın yaratılışından bu yana açıkça görülüyor, yaratılan şeyler yoluyla algılanabiliyor. Bu nedenle hiçbir mazeretleri yoktur.“ (1:20) Ayrıca hemen ana temayı belirtir: Tanrı taraf tutmaz ve “imana sahip olan herkese -gerek Yahudilere ve gerekse Milletlere– kurtuluş imkânını sunar (1:17).

Aslında her insan, Tanrı’nın gazabını hak eden bir günahkârdır. Hem Yahudiler hem de milletler yargılanacak durumdadırlar. Çünkü Yahudiler, Tanrı’nın kanununa sahip olduklarını ve onu öğrettiklerini iddia ederler; Milletlerin de kendilerini iyi olanı yapmaya sevk eden vicdanları vardır; bu nedenle ikisi de sorumlu tutulmuşlardır. Böylece, ne sünnet ne de sünnetsizlik önemli bir şeydir. (2:1-29)

Dolayısıyla günahkâr insanlar, doğru sayılabilmeyi sağlayacak bir şeye muhtaçtır. Tanrı, doğruluğa erişmekle ilgili ihtiyacı karşılamak için yeni bir vasıta sağlamıştır. Bu İsa’ya imandır. Pavlus, iman’ın kanun işlerinden üstün olduğuna dair bir delil İbrahim'in örneğini ele aldı. O sünnet olmadan ve kanun İsrail’e verilmeden önce bile, iman temeline göre, Tanrı’dan doğru sayıldı. Pavlus, ırki kökene bakmaksızın, sonuç olarak İbrahim’e verilen vaadin, herkes için bereket getireceği anlamına geldiğini vurguladı (3:1-4:25).

Kanun verilmeden önce yaşayan insanlar, günahkâr idiler ve sonuç olarak öldüler. Musa, Kanun’u aldıktan sonra, günah belirgin bir duruma geldi. İnsanların tümü nakâmilliği geçiren Âdem’in günahının etkisini yaşamaktadırlar. İsa’nın kurban niteliğindeki ölümünün kefaret edici kudretiyle günah ve ölümden kurtuluş mümkündür. Buna iman etmekle insanlar ‘ebedi hayat’ kazanabilirler (5:1-21).

Belki bir kimse, Tanrı'nın iyiliğinden dolayı sakınmadan günah işleyebildiğini düşünebilir. Pavlus böyle düşünmek büyük hata olduğunu gösteriyor. O günahları bağışlanan kişilerin, artık günahın üzerlerine hâkim olmasına izin vermemeleri gerektiğini hatırlatır. Sanki günah, kendisine, kölesi olarak itaat ettiği kişinin efendisi idi; şimdi ise sanki bu eski efendi ölmüştür ve onun emirleri artık görmezlikten gelinebilir. İnananların yeni bir efendisi var: Tanrı. Tanrı'nın hizmetçileri „doğruluğun köleleri“ olarak „kutsallığı ve sonunda da sonsuz yaşamı elde“ edebilirler (6:1-23).

„Doğruluğun kölesi“ olmak gayret gerektirir. Bu gayret ise, sadece bir kanun tutmak için uğraşmak şeklinde olmaz, çünkü eskiden kanun altında olanlar, onu tam bir şekilde tutamadılar; şimdi ise ondan azat edildiler. Pavlus çok istemesine rağmen, günahtan kaçınamadığını itiraf etti. Oysa, İsa tarafından kurtarıldığını kabul etmiştir. (7:1-25).

Tanrı’ya sadık kalırsak, İsa vasıtasıyla olan O’nun sevgisinden bizi hiçbir şey ayıramaz (8:1-39). Tanrı’nın, iyiliği yerine getireceğinden şüphe etmeye gerek yoktur. O, Yakub’u seçmesinde ve Firavun’a karşı davranışında da gösterdiği gibi, durumlar karşısında istediği şekilde karar verme hakkına hem de yeteneğine sahiptir. Yahudilerin çoğu, sürçtürülüp Mesih’i kabul etmediler, böylece Tanrı da, iman eden herhangi birinin kurtulabileceğini kararlaştırdı. Fakat bu, bütün milletlere mensup insanlar duyup iman kazansınlar diye iyi haberi ilan etmekle imanın gösterilmesi gerektirir (9:1-10:15).

Pavlus sonraki bölümlerde imanın başka hangi yollarla gösterilebildiğini açıklıyor. Bir Hristiyan bu kötü sisteme uymaktan kaçınabilir: Alçakgönüllülüğü geliştirebilir, misafirperverlik gösterebilir, iyilik yapmakla kötülüğü yenebilir (12:1-13:14).

Başka görev ise, diğerlerini sürçtürmemek üzere, aslında yerinde olan bazı şeylerden vazgeçmeye hazır olmakla, zayıf vicdanlara sahip kişilere karşı düşünceli davranmaktır. Tanrı'nın bir hizmetçisi kendisini memnun etmektense, ruhen kuvvetli olmayanların zayıflıklarını taşımakla, Mesih’in örneğine uymuş olur. Aynı zamanda barış ve birliği de ilerletir (14:1–15:16).

Açık olarak, Romalılar kitabı, imanın, kanun işlerinden üstün olduğunu takdir etmemize yardım eder. Bu kitap, Tanrı’nın hiç taraf tutmayarak, iman edenlere adil olmak ve sonsuz hayatı kazanmak ümidini verdiğini ve tümünü kabul etmek için istekli olduğunu kesin olarak belirtir. O halde, hepimiz her zaman kuvvetli bir imana sahip olmak ve onunla uyum içinde yaşamak ihtiyacımızın farkında olmamız gereklidir.

  1. ^ Sueton: Claudius 25,4.
  2. ^ Michael Theobald: Der Römerbrief. Wissenschaftliche Buchgesellschaft, Darmstadt 2000, ISBN 3-534-10912-0, S. 27.

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Yeni Ahit'in Papirüsler Listesi