Heyderî (eşîr)

Çavkaniya vê gotarê tine ye. Ji bo pêşvexistina vê gotarê ji kerema xwe re çavkaniyên pêbawer lê zêde bike. Naverokên bêçavkanî dibe ku werin îtirazkirin û jêbirin. Çavkaniyê lê bigere: "Heyderî" eşîr – pirtûk · zanyar · archive.org · nûçe · wêne (tîrmeh 2024)

Di vê gotarê de agahiyên bingehîn ên li ser mijarê kêm in an jî nîn in. Divê ev gotar bi bingeha çavkaniyên heyî were berfirehkirin. Heke tu bixwazî binivîsî, "biguhêre" bitikîne. (tîrmeh 2024)

Heyderî heyderan, hayderî, hayderan
Agahiyên gelemperî
Êl	Heyderî
Esil	Kurd
Ziman	Kurmancî, kirmanckî
Herêmên dîrokî	Serhed, Dêrsim, Semsûr
Navdar
Bawerî
Dîn	Îslam (sûnî û elewî)
Ocax	Babamansûr
biguhêre

Heyderî yan jî Heyderan navê êl û eşîreke kurd e. Bi vî navî niha du hev eşîr ên meşhûr li Kurdistanê mewcûd in. Yek ji wan li Serhedê^[1] (Wan, Qers, Agirî, Erzirom) ye, yek a din ji li Dêrsimê ye.

Heyderiyên li Serhedê hem li aliyê Bakurê Kurdistanê û hem jî li Rojhilata Kurdistanê dijîn. Li alîyê Rojhilata Kurdistanê cîranên êla celalî û mîlan in. Navên wan a sîyasî di dewrên berê de Milazgir bûye, lê li hêlên din jî komên heydaran mewcûd bûn. Eşîra heyderan bixwe niha li Bakûrê Kurdistanê li Erdîşê û Elcewazê dimîne, lê komên wan ê tarixî li her aliyên Serhedê belav ne.

Komên heyderî ên Serhedê ev in: Ademan, Şêxhesenan, Hamdikî, Marhorî, Dertoyî, Akobî, Xelikî, Ji wan Xelikî û Ademan (Atemankî) li heremên din di nav êl û eşîrên din de jî raste meriv tên.

Eşîre heyderan li Dêrsimê li navçeya Mêzgirê bi war e. Heyderî yek ji eşîrên bi nav û deng in li vê derê. Zaravayê wan kirmanckî ye û mezhebê wan elewîtî ye.

Ev gotara ji bo eşîrekê şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?) n g b