Przejdź do zawartości

BTR-40

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
BTR-40
Бронетранспортер БТР-40
Ilustracja
Transporter opancerzony BTR-40
(muzeum Jad la-Szirjon)
Dane podstawowe
Państwo

 ZSRR

Producent

Fabryka Samochodów im. W. Mołotowa w Gorkim (GAZ)

Typ pojazdu

transporter opancerzony

Trakcja

kołowa

Załoga

2 + 8

Historia
Prototypy

1947

Produkcja

19481960

Dane techniczne
Silnik

1 silnik gaźnikowy, 4-suwowy, 6-cylindrowy GAZ-40 o mocy 80 KM (58 kW) przy 3400 obr./min.

Transmisja

mechaniczna

Poj. zb. paliwa

122 l

Pancerz

spawany z płyt walcowanych

Długość

5,00 m

Szerokość

1,90 m

Wysokość

2,20 m

Prześwit

0,40 m

Masa

4 300 kg

Moc jedn.

15 KM/t

Osiągi
Prędkość

80 km/h

Zasięg pojazdu

430 km (po drodze)
385 km (w terenie)

Pokonywanie przeszkód
Kąt podjazdu

30º

Dane operacyjne
Uzbrojenie
1 km SGMB kal. 7,62 mm
broń osobista załogi i desant
Użytkownicy
ZSRR, Afganistan, Albania, Burundi, Chiny, Egipt, Gujana, Indonezja, Iran, Izrael, Jemen, Kambodża, KRL-D, Kuba, Laos, Mali, Mongolia, NRD, Polska, Somalia, Sudan, Syria, Tanzania, Uganda, Wietnam

BTR-40 (ros. Бронетранспортер БТР-40) – radziecki kołowy transporter opancerzony o napędzie 4 x 4, opracowany i produkowany w Fabryce Samochodów im. W. Mołotowa (GAZ) w Gorki.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

W 1947 roku w biurze projektowym zakładów GAZ pod kierunkiem W.A. Dedkowa rozpoczęto prace nad kołowym, dwuosiowym transporterem opancerzonym, o napędzie na wszystkie koła, który miał być następcą, wycofanego już z produkcji, samochodu pancernego BA-64B. Projekt transportera otrzymał oznaczenie BTR-40.

Głównym konstruktorem transportera był inż. W. K. Rubcow a współpracowali z nim inż. L. W. Kostikin i inż. P. I. Muziukin. Konstrukcja została oparta na terenowym samochodzie ciężarowym GAZ-63, który produkowany był od 1946 roku.

Konstruktorzy w transporterze BTR-40 zastosowali samonośne nadwozie, co było nowością w produkowanych w ZSRR pojazdach. Podwozie zastosowane w transporterze zostało skrócone w porównaniu do podwozia samochodu GAZ-63. Do jego napędu zastosowano także mocniejszy silnik. Układ przeniesienia napędu i sztywne mosty napędowe były identyczne jak w samochodzie GAZ-63. Zastosowano natomiast dodatkowo amortyzatory hydrauliczne do zawieszenia kół. Transporter wyposażony był w radiostację 10RT-12 o zasięgu 20-25 km.

Transporter BTR-40 był przystosowany do przewozu 2 członków załogi oraz 8 żołnierzy desantu.

Seryjna produkcję transportera BTR-40 rozpoczęto w 1948 roku. Produkowany był w wielu wersjach. Produkcję zakończono w 1960 roku, przy czym wersja przystosowana do poruszania się po torach kolejowych BTR-40ŻD była produkowana do 1969 roku.

Wersje produkcyjne

[edytuj | edytuj kod]
  • Podstawowa wersja BTR-40. Był budowany w dwóch wariantach:
    • uzbrojonej – z uzbrojeniem składającym się z 2 sprzężonych wielkokalibrowych karabinów maszynowych kal. 14,5 mm ustawionych na obrotowej podstawie i osłoniętych z przodu i z boku płytami pancernymi
    • bez uzbrojenia stałego (ta wersja stanowiła podstawę produkcji seryjnej)
  • BTR-40A – zmienione ukształtowanie pancerza, uzbrojona w dwa sprzężone karabiny maszynowe kal. 14,5 mm. Opracowana w 1950 roku.
  • BTR-40W – zastosowano w nim koła o regulowanym ciśnieniu w oponach. Opracowana w 1956 roku
  • BTR-40B – wersja całkowicie opancerzona, także szczelnym pancerzem od góry. Transporter posiadał urządzenie filtrująco-wentylujące oraz inne wyposażenie umożliwiające wykorzystanie go w strefie skażonej działaniem broni nuklearnej, chemicznej lub biologicznej (broń ABC). W tej wersji zastosowano także podstawę do zamontowania karabinu maszynowego o kal. 12,7 mm lub 14,5 mm, choć w standardowej wersji nie był on uzbrojony, a do walki służyło tylko uzbrojenie żołnierzy desantu. Transporter w tej wersji był przeznaczony do działań zwiadowczych. Opracowana w 1957 roku
  • BTR-40ŻD – wersja przystosowana do jazdy po torach kolejowych. Do jazdy po szynach służyły dodatkowe małe koła montowane z przodu i z tyłu na specjalnych wspornikach. Opracowana w 1959 roku.
  • Typ 55 – transporter BTR-40 produkowany na licencji w Chinach.

Służba

[edytuj | edytuj kod]

Transporter opancerzony BTR-40 od momentu wejścia do produkcji seryjnej w 1948 roku był wprowadzany do służby w Armii Radzieckiej. Pod koniec 1949 roku zaczęły go także otrzymywać inne armie państw bloku wschodniego, w tym także Polska, gdzie był podstawowym typem transportera opancerzonego. Użytkowany był w tych armiach do początków lat siedemdziesiątych. Według niepewnych źródeł Polska posiadała 60 transporterów BTR-40.

Pod koniec lat pięćdziesiątych i na początku sześćdziesiątych transporter ten sprzedawany był również do państw arabskich i afrykańskich.

Z uzbrojenia Armii Rosyjskiej, transportery zostały wycofane w roku 1993.

Według danych z 2010, pojazdy typu BTR-40 pozostawały w uzbrojeniu (choćby formalnym) następujących państw:

W muzeach

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]