Przejdź do zawartości

Omega (cząstka)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Struktura cząstki omega składająca się z trzech kwarków dziwnych
Ślad pierwszej zaobserwowanej cząstki Ω w komorze pęcherzykowej w Brookhaven National Laboratory

Omega, Ω – cząstka elementarna należąca do hiperonów. Jest zbudowana z trzech kwarków dziwnych sss.

Własności

[edytuj | edytuj kod]

Ma następujące własności:

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Hiperon omega został zarejestrowany w komorze pęcherzykowej w wyniku zderzenia protonu z mezonem K według zapisu:

W wyniku oddziaływania mezonu K z protonem powstają: mezon K0, mezon K+ oraz hiperon Ω. Po czasie ok. 10−10 sekundy hiperon Ω rozpada się na mezon pion i hiperon ksi-zero.

Ten ostatni rozpada się następnie na hiperon lambda i pion Z hiperonu lambda Λ powstaje proton i pion Pion praktycznie momentalnie w punkcie, w którym powstał, ulega rozpadowi na dwa kwanty gamma, które zamieniają się w pary elektronowo-pozytonowe.

Odkrycia dokonano w 1963 r. niezależnie w dwu laboratoriach: Brookhaven National Laboratory w stanie Nowy Jork i CERN-ie w Genewie. Masę, ładunek i dziwność cząstki Ω wydedukował z modelu kwarkowego Murray Gell-Mann przed jej otrzymaniem, powtarzając sukces Mendelejewa w stosunku do galu, skandu i germanu. Nazwa omega ma w intencji Gell-Manna oznaczać, iż jest to ostatni brakujący hiperon do ścieżki ośmiokrotnej (ang. Eightfold Way): omega jest ostatnią literą w greckim alfabecie.

We wrześniu 2008 ogłoszono odkrycie cząsteczki Ωb składającej się z dwóch kwarków dziwnych i jednego kwarka b[1]

Rysunek obok przedstawia schemat powstania i rozpadu hiperonu Ω, zarejestrowany w komorze pęcherzykowej. Liniami przerywanymi zaznaczono drogi cząstek neutralnych, nie pozostawiających śladów w komorze. W wyniku oddziaływania mezonu K z protonem powstają: mezon K0, mezon K+ oraz hiperon Ω. Po czasie ok. 10−10 sekundy hiperon omega rozpada się na pion i mezon Ξ0. Ten ostatni rozpada się następnie na hiperon lambda i pion Z hiperonu lambda powstaje proton i pion Pion praktycznie natychmiast, w punkcie, w którym powstał, ulega rozpadowi na dwa kwanty gamma, które zamieniają się w pary elektronowo-pozytonowe.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Frank Close, Kosmiczna cebula. Kwarki i Wszechświat, PWN, Warszawa 1989, przekład Wanda Stępień-Rudzka (The Cosmic Onion. Quarks and the Nature of the Universe, Heinemann Educational Books, London 1983), ISBN 83-01-08434-0.