Przejdź do zawartości

Paparazzo

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Paparazzo korzystający ze sprzętu w barwach ochronnych
Anonimowy paparazzo przy pracy

Paparazzo (l.mn. paparazzi) – popularna nazwa fotoreporterów działających zwykle na własną rękę specjalizujących się w wykonywaniu zdjęć znanych osób.

W kontekście, w jakim zwykle stosują ten termin znane publicznie osoby, jest to określenie negatywne, odnoszące się do tych dziennikarzy, którzy bez pozwolenia wkraczają w prywatność i starają się wykonywać zdjęcia w sytuacjach niezręcznych dla fotografowanych. Redakcje czasopism natomiast używają tego pojęcia w odniesieniu do wszystkich fotografów – wolnych strzelców, specjalizujących się w wykonywaniu zdjęć sławnych osób, również wtedy, gdy wykonują oni zdjęcia w sytuacjach oficjalnych.

Ulubione motywy paparazzich to pocałunki i chwile intymności, pobyty na plaży, zakupy, zabawy z dziećmi, ale także dokumentacja kłótni rodzinnych, przemocy, nagości, śmierci i cierpienia zwłaszcza z udziałem znanych sportowców, artystów, polityków, czy innych osób budzących zainteresowanie publiczności. Odbiorcami tego typu zdjęć są przede wszystkim tabloidy oraz plotkarskie serwisy internetowe.

Etymologia

[edytuj | edytuj kod]

Termin paparazzo pochodzi od połączenia słów papataceo (tępiciel komarów) i bacarozzo (tępiciel karaluchów)[1].

Słowo paparazzo po raz pierwszy pojawiło się w filmie Federico Felliniego Słodkie życie (1960), w którym jedną z postaci jest natarczywy fotograf o imieniu Paparazzo (w tej roli: Walter Santesso).

Techniki

[edytuj | edytuj kod]

Podstawową techniką paparazzich jest wykonywanie zdjęć z ukrycia lub przez zaskoczenie. Paparazzi wiele czasu spędzają w korytarzach hotelowych, przed bramami domów gwiazd, przy wejściach do znanych lokali rozrywkowych itp. – wszędzie tam, gdzie można liczyć na „złapanie” znanej twarzy w niecodziennej sytuacji.

Czasami paparazzi używają technik operacyjnych podobnych do tych, z których korzystają służby specjalne. Np.: stosują specjalne aparaty fotograficzne z teleobiektywami i filtrami polaryzacyjnymi do wykonywania zdjęć na duże odległości przez szyby, zdobywają informacje poprzez korumpowanie osób obsługujących sławne osoby, a nawet posługują się podsłuchem, prowokacją i zminiaturyzowanymi aparatami szpiegowskimi, które umożliwiają wykonywanie zdjęć z ukrycia.

Znani paparazzi

[edytuj | edytuj kod]

Za prekursora zawodu paparazzo uznaje się Mathew B. Brady’ego, który w 1861 utrwalił na zdjęciach wojnę secesyjną. Erich Salomon wiele lat później przy użyciu kamery Leica zrewolucjonizował dziennikarstwo fotograficzne poprzez dokumentowane polityków śpiących w salach konferencyjnych i gwiazdy lat 30. XX wieku w niedwuznacznych sytuacjach.

Do najbardziej znanych paparazzich w Stanach Zjednoczonych należą:

W Polsce znani są m.in. następujący paparazzi:

  • Piotr Grzybowski – m.in. autor zdjęć opalającej się topless Edyty Górniak, za których publikację piosenkarka wytoczyła proces gazecie „Fakt[3]

Ograniczenia prawne

[edytuj | edytuj kod]
Paparazzi oczekujący na gwiazdy za barierkami

Ze względu na wzrastającą liczbę paparazzich, a także konflikty, jakie ten zawód generuje oraz rozwój techniki fotografowania, w kilku krajach świata wprowadzono regulacje ograniczające ich pracę. Powstanie tych regulacji jest często wiązane z oskarżeniami paparazzich o spowodowanie śmierci Diany (księżnej Walii) i Dodiego Al-Fayeda w 1997, kiedy to uciekali oni przed paparazzimi nocą z 30 na 31 sierpnia w wynajętym Mercedesie, który rozbił się w tunelu Alma w Paryżu, zabijając troje pasażerów (oprócz Diany i Al-Fayeda zginął również kierowca Henri Paul)[7].

W Wielkiej Brytanii w 1997 wprowadzono Ustawę o ochronie przed molestowaniem (Protection from Harassment Act), która utworzyła instytucję Press Complaints Commission mająceąprawo wprowadzania zakazu publikowania zdjęć określonych fotografów i nakładania kar pieniężnych na czasopisma, które je drukują[8]. W 1999 stan Kalifornia, na wniosek gubernatora Arnolda Schwarzeneggera przyjął prawo przeciw paparazzim, które zostało wzmocnione sankcjami karnymi w 2005[9]

W Europie kontynentalnej w kilku krajach istnieją przepisy w prawie prasowym zabraniające wykonywania fotografii osób publicznych bez ich zgody, w sytuacjach niezwiązanych z ich pracą lub wykonywaną funkcją. Poważny wpływ na prawodawstwo w Europie miała wygrana sprawa wytoczona rządowi Niemiec przez Karolinę Grimaldi, księżniczkę Monako przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka, który przyznał tej ostatniej prawo do prywatności w sytuacjach niezwiązanych z wykonywanymi przez nią funkcjami reprezentacyjnymi, uzasadniając, że ochrona prywatności jest jednym z podstawowych praw człowieka[10].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Warren G. Harris: Sophia Loren. Żona, matka i kochanka. Ewa Pankiewicz (tłum.). Wydawnictwo Alfa, 1999, s. 81. ISBN 83-7179-178-X.
  2. Terry McCarthy, Paparazzi like Mel Bouzad have become arbiters of Hollywood taste. time.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-12-26)]., Time, 2005.
  3. Milena Rachid Chehab, Podglądają, demaskują, niszczą, Przekrój, 09/2006.
  4. Dariusz Tiger Michalczewski ślub. [dostęp 2015-02-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-11)].
  5. Tak całuje Tygrys. [dostęp 2015-02-11].
  6. Polowanie na gwiazdy Magazyn Prestiż.
  7. Andrew Grant: Lady Diana 1961–1997. Koniec baśni. Videograf II, 1997, s. 102. ISBN 83-7183-052-1.
  8. Unauthorized photos w Caslon Analytic notes.
  9. NMU (07/15/2005): Proposed anti-paparazzi law pushed in Legislature. rcfp.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-30)]..
  10. Uzasadnienie wyroku von Hannover v. Germany – oficjalny komunikat Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.