ธรรมนูญ เทียนเงิน
ธรรมนูญ เทียนเงิน | |
---|---|
รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงมหาดไทย | |
ดำรงตำแหน่ง 15 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2518 – 13 มีนาคม พ.ศ. 2518 (0 ปี 26 วัน) | |
นายกรัฐมนตรี | หม่อมราชวงศ์เสนีย์ ปราโมช |
ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร คนที่ 5 | |
ดำรงตำแหน่ง 10 สิงหาคม พ.ศ. 2518 – 29 เมษายน พ.ศ. 2520 (1 ปี 263 วัน) | |
ก่อนหน้า | สาย หุตะเจริญ |
ถัดไป | ชลอ ธรรมศิริ |
เลขาธิการพรรคประชาธิปัตย์ | |
ดำรงตำแหน่ง 26 กันยายน พ.ศ. 2513 – 6 ตุลาคม พ.ศ. 2519 (6 ปี 10 วัน) | |
ก่อนหน้า | ใหญ่ ศวิตชาติ |
ถัดไป | ดำรง ลัทธพิพัฒน์ |
ข้อมูลส่วนบุคคล | |
เกิด | 28 มิถุนายน พ.ศ. 2456 อำเภอพานทอง จังหวัดชลบุรี ประเทศสยาม |
เสียชีวิต | 6 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2532 (75 ปี) กรุงเทพมหานคร ประเทศไทย |
คู่สมรส | องค์อร เทียนเงิน |
บุตร | 3 คน |
ธรรมนูญ เทียนเงิน (28 มิถุนายน พ.ศ. 2456 - 6 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2532) ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร ที่มาจากการเลือกตั้งเป็นคนแรก อดีตเลขาธิการพรรคประชาธิปัตย์ อดีตรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงมหาดไทย และอดีตผู้อำนวยการลูกเสือชาวบ้านพระนคร มีศักดิ์เป็นอาของ นายสมัคร สุนทรเวช นายกรัฐมนตรีคนที่ 25 ของประเทศไทย
ประวัติ
[แก้]นายธรรมนูญ เทียนเงิน เกิดเมื่อวันที่ 28 มิถุนายน พ.ศ. 2456 ที่อำเภอพานทอง จังหวัดชลบุรี[1] เป็นบุตรของหลวงสรรพกิจวิจารณ์ (สัน เทียนเงิน) กับ นางองุ่น เทียนเงิน นายธรรมนูญ สมรสกับ องค์อร เทียนเงิน มีบุตร-ธิดา ด้วยกัน 3 คน[2]
งานการเมือง
[แก้]สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร
[แก้]ธรรมนูญ เทียนเงิน เป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจังหวัดชลบุรี ในการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไทยเป็นการทั่วไป มกราคม พ.ศ. 2489 และการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไทยเป็นการทั่วไป ธันวาคม พ.ศ. 2500 สังกัดพรรคประชาธิปัตย์[3]
กรรมการพรรคการเมือง
[แก้]ธรรมนูญ เทียนเงิน ดำรงตำแหน่งเลขาธิการพรรคประชาธิปัตย์ ระหว่างวันที่ 26 กันยายน พ.ศ. 2513 ถึง 6 ตุลาคม พ.ศ. 2518 นับเป็นเลขาธิการพรรคประชาธิปัตย์ คนที่ 5 ต่อจาก นายใหญ่ ศวิตชาติ
รัฐมนตรี
[แก้]ธรรมนูญ เคยดำรงตำแหน่ง รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงมหาดไทยช่วงสั้น ๆ ระหว่างวันที่ 15 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2518 ถึง 13 มีนาคม พ.ศ. 2518 ในรัฐบาลหม่อมราชวงศ์เสนีย์ ปราโมช (คณะรัฐมนตรีคณะที่ 35 ของไทย)[4] แต่ยังมิได้เริ่มปฏิบัติงาน เนื่องจากไม่ได้รับความไว้วางใจจากสภาในการแถลงนโยบาย[5] และ หม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมช จากพรรคกิจสังคม ได้รับการสนับสนุนให้เป็นนายกรัฐมนตรีคนใหม่ จัดตั้งรัฐบาลเสียงข้างน้อยโดยพรรคกิจสังคมที่มีเพียง 18 เสียงเป็นแกนนำ
ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร
[แก้]นายธรรมนูญ เทียนเงิน ดำรงตำแหน่งผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร ระหว่างวันที่ 10 สิงหาคม พ.ศ. 2518 ถึง 29 เมษายน พ.ศ. 2520 โดยได้รับเลือกตั้งตาม พระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการกรุงเทพมหานคร พ.ศ. 2518 ซึ่งกำหนดให้ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครมาจากการเลือกตั้งเป็นครั้งแรก การเลือกตั้งมีขึ้นเมื่อวันที่ 10 สิงหาคม พ.ศ. 2518 นายธรรมนูญ เทียนเงิน ลงเลือกตั้งในนามพรรคประชาธิปัตย์ ได้รับการเลือกตั้งเป็น ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร ด้วยคะแนนเสียง 99,247 คะแนน โดยในครั้งนั้นมีผู้มาใช้สิทธิเลือกตั้ง เพียงร้อยละ 13.86
ซึงในการเลือกตั้งครั้งนี้มีผู้สมัครที่น่าสนใจคือ ดร.อาทิตย์ อุไรรัตน์ หัวหน้ากองวิชาการจากคณะกรรมการข้าราชการพลเรือน (กพ.) ที่เพิ่งลาออกมาเ��้าสู่วงการเมืองเป็นครั้งแรกในนาม พรรคพลังใหม่ และในการเลือกตั้งครั้งนี้ ได้รับคะแนนเสียงในเขตกรุงเทพฯ ชั้นในเป็นจำนวนมาก แต่พ่ายแพ้คะแนนในเขตชั้นนอก เช่น หนองแขม มีนบุรี ซึ่งมีผู้ออกมาใช้สิทธิ์โดยรวมสูงถึงร้อยละ 80 ทำให้ นายธรรมนูญ เทียนเงิน ชนะการเลือกตั้ง หลังดำรงตำแหน่งผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครไม่นาน นายธรรมนูญ ได้ลาออกจากตำแหน่งเลขาธิการพรรคประชาธิปัตย์ โดยมี นายดำรง ลัทธพิพัฒน์ ได้รับเลือกตั้งจากพรรคให้ดำรงตำแหน่งแทน
เหตุการณ์ 6 ตุลา
[แก้]ระหว่างการดำรงตำแหน่งผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครนั้น ได้เกิดเหตุการณ์ 6 ตุลาคม พ.ศ. 2519 ขึ้น โดยที่นายธรรมนูญมีอีกสถานะหนึ่งเป็นผู้นำลูกเสือชาวบ้านพระนคร ในเวลา 17.00 น. พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้รับสั่งให้นายธรรมนูญ ผู้ว่าการกรุงเทพมหานครเข้าเฝ้าฯ มีรับสั่งเกี่ยวกับการที่มีลูกเสือชาวบ้านจากต่างจังหวัดนับหมื่นคนมาชุมนุม มีรับสั่งให้นายธรรมนูญชี้แจงให้ลูกเสือชาวบ้านสลายตัว ต่อมาสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชสยามมงกุฏราชกุมาร ได้เสด็จพร้อมกับนายธรรมนูญ มายังที่ชุมนุมลูกเสือชาวบ้าน และมีพระราชดำรัสให้ลูกเสือชาวบ้านสลายการชุมนุม ซึ่งหนังสือพิมพ์ดาวสยาม ได้นำพระราชดำรัสสมเด็จพระบรมฯดังกล่าวมาตีพิมพ์
ความว่า
ข้าพเจ้าขอให้ทุกคนยิ้มแย้มและใจเย็นๆ ไม่มีอะไรที่แก้ไขไม่ได้ แต่ต้องค่อยแก้ค่อยไป บ้านเมืองตอนนี้กำลังต้องการความสามัคคีและกำลังอยู่ในสถานการณ์ที่สำคัญ ฉะนั้นขอให้ทุกคนสลายตัวเสีย ถือว่าให้ของขวัญกับข้าพเจ้า ท่านเหนื่อยกันมามากแล้ว ขอให้กลับไปหลับนอนเสียให้สบาย ทุกคนโปรดทราบว่า สองล้นเกล้าฯทรงเป็นห่วง ไม่มีอะไรที่สองล้นเกล้าฯจะเสียใจเท่ากับพวกเราฆ่ากันเอง ขอให้ทุกคนโชคดี
นายธรรมนูญ ไม่ได้ดำรงตำแหน่งผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครจนครบวาระ 4 ปี เนื่องจากหลังการรัฐประหาร 6 ตุลาคม พ.ศ. 2519 นายธานินทร์ กรัยวิเชียร นายกรัฐมนตรีในขณะนั้น พิจารณาว่าเกิดความขัดแย้งอย่างรุนแรงทั้งในฝ่ายบริหารและฝ่ายนิติบัญญัติ จนไม่สามารถปฏิบัติงานได้ และตัดสินใจใช้อำนาจตามมาตรา 21 ของ รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2519 ปลดนายธรรมนูญออกจากตำแหน่ง เมื่อวันที่ 29 เมษายน พ.ศ. 2520 และให้กลับไปใช้รูปแบบการแต่งตั้งผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครเช่นเดิม หลังเหตุการณ์ปลดนายธรรมนูญจากตำแหน่ง กรุงเทพมหานครไม่มีการเลือกตั้งผู้ว่าราชการอีกเลยเป็นเวลา 8 ปี โดยมีผู้ว่าราชการจากการแต่งตั้งอีก 4 คน จนกระทั่งเมื่อวันที่ 18 กรกฎาคม พ.ศ. 2528 สภาผู้แทนราษฎรได้ลงมติให้ความเห็นชอบ พระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการกรุงเทพมหานคร พ.ศ. 2528 กำหนดให้ ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร มาจากการเลือกตั้งอีกครั้งหนึ่ง ทำให้เกิดการเลือกตั้งผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครครั้งที่ 2 ขึ้นในปี พ.ศ. 2528 และ พล.ต.จำลอง ศรีเมือง ในนาม "กลุ่มรวมพลัง" ได้รับเลือกตั้งเป็น ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร [6]
ถึงแก่อนิจกรรม
[แก้]นายธรรมนูญ เทียนเงิน เสียชีวิตเมื่อวันที่ 6 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2532[7] มีพิธีพระราชทานเพลิงศพเมื่อวันที่ 13 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2532 ณ วัดธาตุทอง
เครื่องราชอิสริยาภรณ์
[แก้]- พ.ศ. 2513 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นที่ 3 ตริตาภรณ์มงกุฎไทย (ต.ม.)[8]
- พ.ศ. 2520 – เหรียญลูกเสือสดุดี ชั้นที่ 1[9]
อ้างอิง
[แก้]- ↑ อยู่เรียบง่าย สบายแบบชาวบ้าน ชวน หลีกภัย ลูกแม่ค้าขายพุงปลา โดย เริงศักดิ์ กำธร (พ.ศ. 2545) ISBN 974-85645-2-5
- ↑ Phlō̜i kǣm phet - เล่มที่ 15,ฉบับที่ 347 - หน้า72
- ↑ ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ผลการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรทั่วไป พ.ศ. ๒๕๐๐ ครั้งที่ ๒
- ↑ พระบรมราชโองการ ประกาศ แต่งตั้งรัฐมนตรี (จำนวน ๓๐ ราย)
- ↑ คอลัมน์ส่วนร่วมสังคมไทย โดน นรนิติ เศรษฐบุตร หน้า 8 หนังสือพิมพ์เดลินิวส์ ฉบับที่ 22,506 ประจำวันศุกร์ที่ 27 พฤษภาคม พ.ศ. 2554
- ↑ "พลิกตำนานทหารชักแถวไปเลือกตั้ง ครั้งออหมักชนะอาจารย์หม่อมคึกฤทธิ์". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2010-04-14. สืบค้นเมื่อ 2010-10-23.
- ↑ วิญญาณมีจริงหรือไม่ / เล่าโดย ทองทิว สุวรรณฑัต. อนุสรณ์พระราชทานเพลิงศพ นายธรรมนูญ เทียนเงิน[ลิงก์เสีย]
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๘๗ ตอนที่ ๑๒๒ ง ฉบับพิเศษ หน้า ๗๖๒, ๓๑ ธันวาคม ๒๕๑๓
- ↑ รายพระนามและนามผู้ที่ได้รับพระราชทานเหรียญลูกเสือสดุดี ประจำปี ๒๕๒๐ จากเว็บไชต์ thaiscouts