Przejdź do zawartości

Kwas chlorosiarkowy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kwas chlorosiarkowy
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

HSO
3
Cl

Inne wzory

ClSO
2
OH

Masa molowa

116,52 g/mol

Wygląd

ciecz bezbarwna do żółtej[1]

Identyfikacja
Numer CAS

7790-94-5

PubChem

24638

Podobne związki
Podobne związki

kwas fluorosiarkowy, kwas bromosiarkowy, chlorek sulfurylu

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Kwas chlorosiarkowy, HSO
3
Cl
nieorganiczny związek chemiczny, monochlorowa pochodna kwasu siarkowego. Używany w przemyśle chemicznym do produkcji detergentów i leków[2].

Właściwości

[edytuj | edytuj kod]

Kwas chlorosiarkowy to bezbarwna, higroskopijna ciecz w temperaturze pokojowej. Agresywnie dymi na powietrzu. Ma względnie duże ciepło parowania. Występuje w formie tetrahedralnych cząsteczek. Wolno reaguje z węglowodorami nie zawierającymi wiązań podwójnych. Jest silnie żrący i rozkłada się wybuchowo w kontakcie z wodą. W tej reakcji powstają kwas siarkowy i chlorowodór[2]:

HSO
3
Cl + H
2
O H
2
SO
4
+ HCl

Otrzymywanie

[edytuj | edytuj kod]

Skala przemysłowa

[edytuj | edytuj kod]

Na skalę przemysłową kwas ten obecnie otrzymuje się absorbując chlorowodór w skroplonym tritlenku siarki[2]:

SO
3
+ HCl HSO
3
Cl

Inne metody

[edytuj | edytuj kod]

Istnieje też możliwość chlorowania kwasu siarkowego pentachlorkiem fosforu. W reakcji tej powstają prócz kwasu chlorosiarkowego, chlorowodór oraz trichlorek fosforylu:

H
2
SO
4
+ PCl
5
HSO
3
Cl + HCl + POCl
3

Zastosowania

[edytuj | edytuj kod]

Z kwasu chlorosiarkowego wytwarza się wiele detergentów. Na ten cel zużywa się około 40% globalnej produkcji tego związku. Znajduje on również zastosowanie w syntezie leków i barwników[2].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M. Haynes (red.), wyd. 95, Boca Raton: CRC Press, 2014, s. 4-92, ISBN 978-1-4822-0867-2 (ang.).
  2. a b c d e f Joachim Maas, Fritz Baunack, Chlorosulfuric Acid, [w:] Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry, Weinheim: Wiley‐VCH, 2005, DOI10.1002/14356007.a07_017 (ang.).
  3. Kwas chlorosulfonowy [online], karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich, 10 kwietnia 2023, numer katalogowy: 571024 [dostęp 2023-09-30]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
  4. a b Chlorosulfonic acid, [w:] ChemIDplus [online], United States National Library of Medicine [dostęp 2015-12-28] (ang.).
  5. Chlorosulfonic acid [online], karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich, numer katalogowy: 571024 [dostęp 2015-12-28] (ang.). (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)