Jump to content

Vienna

Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia
Vienna
Kanigid-kanawan, ngato–baba: Rathaus, Schloss Schönbrunn, Riesenrad, Staatsoper, Stephansdom, Museo ti Kunsthistorisches, Stephansplatz, Sachertorte, Johann-Strauß-Denkmal, Sezession, Siudad ti Donau, Hundertwasserhaus
Wagayway ti Vienna
Opisial a selio ti Vienna
Map
Mapa a pakabirukan ti Vienna
Ti Vienna ket mabirukan idiay Austria
Vienna
Vienna
Nagsasabtan: 48°12′30″N 16°22′21″E Nagsasabtan: 48°12′30″N 16°22′21″E
PagilianAustria
Gobierno
 • DauloMichael Ludwig
Kalawa
 • Dagup414.78 km2 (160.15 sq mi)
Kangato
151 m (495 ft)
Populasion
 (1 Oktubre 2022)[2]
 • Dagup1,973,403
 • Densidad4,800/km2 (12,000/sq mi)
Sona ti orasUTC+01:00, UTC+02:00, Oras ti Tengnga nga Europa
Kodigo ti koreo
1000–1239, 1400, 1402, 1251–1255, 1300–1301, 1421, 1423, 1500, 1502–1503, 1600–1601, 1810, 1901
Kodigo ti lugar01
Websitewww.wien.gv.at
Opisial a naganHistoriko a Sentro ti Vienna
KitaKultural
Kriteriaii, iv, vi
Naidesignado2001 (maika-25 a sesion)
Reperensia blng.1033
Rehion ti UNESCOEuropa ken Amianan nga Amerika
Naisagmak2017 (2017)–agdama[3]

Ti Vienna (Aleman: Maipanggep iti daytoy nga uniWien  [viːn]) ket isu ti kapitolio ken kadakkelan a siudad iti Austria ken maysa kadagiti siam nga estado ti Austria. Ti Vienna ket ti kaaduan ti populasion a siudad iti Austria, nga agraman iti agarup a 1.9 a riwriw nga agtataeng[4] (2.6 a riwriw iti kaunegan ti lugar a metropolitano,[5] gangganai a maysa a pagkatlo iti populasion ti pagilian),, ken isu daytoy ti kadakkelan a siudad idiay Austria, ken ti pay sentro ti kultural, ekonomiko, ken politika. Isu daytoy ti maika-9 a kadakkelan babaen ti populasion idiay Kappon ti Europa. Manipud idi rugi iti maika-20 a siglo isu daytoy ti kadakkelan nga agsasao iti Aleman a siudad iti lubong, ken idi sakbay ti Umuna a Sangalubongan a Gubat ken ti panagpisi iti Austro-Hungaro nga imperio, daytoy a siudad ket adda idi dagiti agtaeng a 2 a riwriw. Ti Vienna ket agsangsangaili kadagiti internasional nga organisasion, a mairaman ti Nagkaykaysa a Pagpagilian ken ti OPEC. Ti siudad ket naisanglad iti daya iti Austria ken asideg kadagiti pagbeddengan iti Republika a Tseka, Eslobakia, kenHungaria. Dagitoy a rehion ket agtitinnulongda iti maysa a Europeano a Centrope a pagbeddengan a rehion. A mairaman ti asideg ken kaarubana ti Bratislava, ti Vienna ket agporma ti maysa a metropolitano a rehion nga adda dagiti 3 a riwriw nga agtaeng. Idi 2001, ti sentro ti siudad ket nainaganna a UNESCO Lugar a Tinawtawid ti Lubong.[6]

Sinasinaen a manipud kadagiti maysa a naipammategan a kas ti Siudad iti Musika[7] gapu kadagiti legadona iti musika, ti Vienna ket makunkuna pay a ti "Ti Siudad iti Tagtagainep" gapu ta daytoy ket nagtaengan ti immuna a sikopata nga analista a ni Sigmund Freud,[8] nga isu ket maysa a neurologo a nalatak nga ammo para kadagiti maysa a kalatakan a mangipatpatarus kadagiti tagtagainep. Ti ramut ti Siudad ket nanipud kadagiti nasapa a Keltiko ken Romano a pagtaengan a naipabalin iti maysa a Mediebal ken Barok a siudad, ti kapitolio ti Austro-Hungaro nga Imperio. Daytoy ket ammo para kadagiti naisangsangayan a papelna iti panangidaulo ti Sentro ti Europeano a Musika, manipud iti nalatak a tawen iti Vienes a Klasismo babaen kadagiti nasapa a paset ti panawen iti maika-20 a siglo. Ti naipakasaritaan a sentro iti Vienna ken nabaknang kadagiti arkitektura a patakder, a mairaman dagiti Barok a kastilio ken dagiti hardin, ken dagiti pay naladaw a maika-19 a siglo a nalatak a pasdek a naliniaan kadagiti Ringstrasse, dagiti monumento ken dagiti parke.[9]

Idi 2005 a panagadal kadagiti 127 a lubong a siudad, ti Ekonomista a Saririt a Paset ket nagiranggo nga immuna daytoy a siudad (a kapadana ti Vancouver, Kanada) para iti kasayaat ti biag (iti 2011 a panagsukisok kadagiti 140 siudad ti Vienna ket nairanggo a maikadua, kalpasan ti Melbourne).[10][11] Para kadagiti agsasaruno a tallo a tawen (2009–2011), ti tao-rekurso-pagkonsultaan a kompaniaMercer inranggona ti Vienna a kas ti iimuna kadagiti tinawen a "Kasayaat ti Panagbiag" a pangsukisok kadagiti ginasut a siudad iti lawlaw ti lubong.[12][13][14] 2011 a panagsukisok ti "Kasayaat ti Panagbiag" ti Monocle ket inranggona ti Vienna a maikanem kadagiti listaan iti "dagiti kangatuan a 25 a siudad iti lubong a tawgana pagtaengan" (ngimmato manipud iti maikawalo idi 2010).[15][16][17]

Ti pannakausig, ti siudad ket nairanggo a kas ti umuna iti sangalubongan para iti kultural a panagpabaro idi 2007 ken 2008, ken maikadua kalpasan ti Boston idi 2009 manipud kadagiti 256 siudad a nasukisok kadagiti 162 a pagsurotan ti Pagsurotan dagiti Panagpabaro dagiti Siudad iti 3 a kondison ti panagpunto a sumakop ti kultura, patakder ken ken komersio.[18] A kas maysa a siudad, ti Vienna ket kankanayon nga agsangsangaili kadagiti konperensia ti urbano a panagplano ken is kankanayon a maus-usar nga inadadal babaen dagiti agplanplano ti urbano.[19]

Iti tunggal maysa tawen manipud idi 2005, ti Vienna ket isu ti umuna a papanan iti lubong kadagiti international a kongreso ken timpuyog.[20] Ti Vienna ket makaawis kadagiti agarup a lima a riww a turista iti tunggal maysa a tawen.[21]


Dagiti nagibasaran

[urnosen | urnosen ti taudan]
  1. ^ "Dauersiedlungsraum der Gemeinden, Politischen Bezirke und Bundesländer, Gebietsstand 1.1.2019". Naala idi 9 Nobiembre 2019.
  2. ^ "Bevölkerung zu Jahres-/Quartalsanfang". Naala idi 7 Enero 2023.
  3. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Historic Centre of Vienna inscribed on List of World Heritage in Danger". UNESCO World Heritage Centre. Naala idi 20 Mayo 2019.
  4. ^ STATISTIK AUSTRIA. "Bevölkerung zu Jahres-/Quartalsanfang". statistik.at. Naala idi 12 Pebrero 2016.
  5. ^ "VCÖ.at: VCÖ fordert Nahverkehrsoffensive gegen Verkehrskollaps in den Städten". vcoe.at. 2008. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 6 Hulio 2011. Naala idi 5 Agosto 2009.
  6. ^ "Naipakasaritaan a sentro iti Vienna". UNESCO.
  7. ^ "Vienna – ti Siudad iti Musika – VIENNA – TATTAN WENNO SAANEN". Wien.info. Naala idi 2012-05-19.
  8. ^ Dokumentario ti BBC – Vienna – Ti Siudad iti Tagtagainep
  9. ^ "Naipakasaritaan a Sentro iti Vienna". UNESCO Sentro a Tinawtawid ti Lubong. Naala idi 2012-05-19.
  10. ^ "Ti Vancouver ket isu ti 'kasayaatan a pagtaengan'". BBC. 4 Oktubre 2005.
  11. ^ "Reporta ti Kasayaat ti Panagtaeng Agosto 2011". Ekonomista a Saririt a Paset. Naala idi 2 Disiembre 2011.
  12. ^ "Mercer a pakaammo timidia: Kasayaat iti Panagbiag sanglubongan a panagiranggo dagiti siudad--2009". Naala idi 2 Disiembre 2011.
  13. ^ "Mercer Kasayaat ti Panagbiag Sangalubongan a Panagiranggo dagiti Siudad, 2010 manipud iti resourceshelf.com". Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2011-12-04. Naala idi 2 Disiembre 2011.
  14. ^ "Panagsukisok ti Mercer a 2011". Mercer. 29 Nobiembre 2011.
  15. ^ "ti Monocles a kangatuan a 25 a siudad para iti 2011 , iti businessinsider.com". Naala idi 2 Disiembre 2011.
  16. ^ "ti 2011 a Monocle ti "Kasayaat ti Panagbiag" summary". Naala idi 3 Disiembre 2011.
  17. ^ "08 Vienna". Monocle.com. 2010-06-15. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2012-05-07. Naala idi 2012-05-19.
  18. ^ "2thinknow Panagpabaro dagiti Siudad 256 a Sangalubongan a Pagsurotan – sangalubongan a pakairanggo ti panagpabaro ti siudad | 2009 | Programa dagiti Panagpabaro ti Siudad". Innovation-cities.com. 30 Hulio 2009. Naala idi 3 Enero 2011.
  19. ^ "Ammo nga agaramid ti Vienna". wieninternational.at. 15 Abril 2010. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2010-09-15. Naala idi 3 Enero 2011.
  20. ^ "Ti Vienna ket isu ti umuna a papanan dagiti kongreso". wieninternational.at. 1 Hunio 2011. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2011-08-21. Naala idi 15 Oktubre 2011.
  21. ^ "Estadistika ti Turismo- Panagsangpet idiay Vienna babaen ti pagilian a nagtaudan". wien.gv.at. 11 Oktubre 2011. Naala idi 15 Oktubre 2011.

Dagiti akinruar a silpo

[urnosen | urnosen ti taudan]

Dagiti midia a mainaig iti Vienna iti Wikimedia Commons
Pakaammo ti panagbiahe idiay Vienna manipud iti Wikivoyage (iti Ingles)